Autor: Roman Jaworski

Autorzy Epoki Gatunki Rodzaje

Roman Jaworski X

Dwudziestolecie międzywojenne (1)

Powieść (1)

Epika (1)

★
Roman Jaworski
Wesele hrabiego Orgaza
Epoka: Dwudziestolecie międzywojenne Rodzaj: Epika Gatunek: Powieść
- Czytaj online
- Pobierz ebook:
  PDF EPUB MOBI FB2 TXT
  Stwórz własny plik PDF
Ekspresjonistyczna powieść wydana w roku 1925. Jej osią fabularną jest rozgrywka dwóch amerykańskich miliarderów, usiłujących zbawić kulturę europejską po kryzysie cywilizacji, jaki nastąpił po wielkiej wojnie światowej. Dawid Yetmeyer postanawia założyć w Toledo Dacing Przedśmiertny, w którym będą odbywać się „nowoczesne misteria pantomimowo-taneczne, pobudzające ludzi do wskrzeszania uczuć religijnych i do historycznego sposobu ujmowania rzeczywistości”. Zafascynowany obrazem El Greca „Pogrzeb hrabiego Orgaza”, jako pierwsze widowisko zamierza przedstawić wymyślone przez siebie… „Wesele hrabiego Orgaza”. Antagonista Yetmeyera, kolekcjoner Havemeyer, w tajemnicy skupuje arcydzieła minionych wieków i gromadzi je na pilnie strzeżonej, mroźnej, północnej Wyspie Zapomnienia. Zamierza pozbawić ludzkość całego dziedzictwa kulturowego, które można by kopiować i naśladować, pobudzić ludzi do inwencji i tworzenia rzeczy zupełnie nowych.
Groteskowa poetyka utworu przypomina powieści Stanisława Ignacego Witkiewicza. Wyróżnia ją bogaty język, niecodzienna składnia, wielość dialektyzmów i neologizmów, bezpośrednich nawiązań i aluzji kulturowych.

Wybrane utwory

Wesele hrabiego Orgaza

Motywy i tematy

Autor: Roman Jaworski

Ur.: 21 czerwca 1883 w Klicku k. Sanoka
Zm.: 1944 w Górze Kalwarii k. Warszawy
Najważniejsze dzieła:: Historie maniaków (1910), Hamlet wtóry (1924), Wesele hrabiego Orgaza (1925)

Prozaik, dramaturg i publicysta, prekursor nurtu groteskowego i ekspresjonistycznego w literaturze polskiej. Choć jego poprzednicy wykorzystywali pewne cechy groteski i parodii, Jaworski jako pierwszy świadomie i programowo budował na grotesce. Do grona jego przyjaciół należeli dwaj inni pionierzy brzydoty, nadrealizmu i ekspresjonizmu w sztuce: pisarz i malarz Stanisław Ignacy Witkiewicz (Witkacy) oraz malarz i grafik Witold Wojtkiewicz. Roman Jaworski debiutował w roku 1903, artykułem zamieszczonym w krakowskim w Krakowie dwutygodniku ,,Przyszłość". Jego pierwsza publikacja książkowa to zbiór groteskowo-fantastycznych opowiadań pt. Historie maniaków, którego stronę tytułową zaprojektował Witkacy, a tekst zilustrował Wojtkiewicz. W 1924 roku Jaworski ukończył pisany przez trzynaście lat dramat Hamlet wtóry, uwspółcześnioną wariację na temat sztuki Szekspira. W roku 1925 wydał swoją trzecią i ostatnią książkę, ekspresjonistyczną powieść Wesele Hrabiego Orgaza. Powieść z pogranicza dwóch rzeczywistości.