Przypisy

potrzeba (starop.) — tu: walka, pojedynek; dojdzie koniecznie potrzeba: dojdzie koniecznie do walki. [przypis edytorski]

potrzeba (starop.) — tu: walka. [przypis edytorski]

potrzebniejszym tu (starop.) — skrót od: potrzebniejszy jestem tu. [przypis edytorski]

po trzeźwiu (starop.) — na trzeźwo, po trzeźwemu. [przypis edytorski]

poturczony (starop.) — ten, kto zmienił wiarę na religię „turecką”, tj. mahometanizm. [przypis edytorski]

potwarz i fałsz kładł na oboje (starop.) — rzucił potwarz i fałszywe [oskarżenie] obojgu. [przypis edytorski]

po twej woli (starop.) — zgodnie z twoją wolą. [przypis edytorski]

potykać się (starop.) — walczyć, pojedynkować się. [przypis edytorski]

potym (starop.) — dziś: potem. [przypis edytorski]

potym (starop.) — potem. [przypis edytorski]

powątlić (starop.) — nadwątlić; osłabić. [przypis edytorski]

powadzić się (starop.) — pokłócić się. [przypis edytorski]

poważny w mowę (starop.) — poważany, szanowany za swą wymowę. [przypis edytorski]

powierzyć się komu czego (starop.) — powierzyć komuś coś; dać coś komuś w zaufaniu. [przypis edytorski]

powieści (starop.) — tu: opowieści; plotki. [przypis edytorski]

powinna (starop.) — należna. [przypis edytorski]

powinny (starop.) — konieczny. [przypis edytorski]

powinny (starop.) — należny (tu: dar); wyznaczony powinnością (tj. zwyczajowymi obowiązkami) wobec kogoś. [przypis edytorski]

powinny zostaną (starop.) — tj. [rymy] zostaną zobowiązane (por. powinność: zobowiązanie). [przypis edytorski]

powłokiem (starop.) — powłócząc (krok powłokiem i leniwo niesie). [przypis edytorski]

powojować (starop.) — zawojować, zwalczyć, pokonać. [przypis edytorski]

po wolej (starop.) — tu: powoli; z wolna. [przypis edytorski]

powolej (starop.) — według swej woli; dowolnie. [przypis edytorski]

powolej (starop.) — wedle swej woli; swobodnie. [przypis edytorski]

po woliś ji porzucił (starop.) — z własnej woli go porzuciłeś. [przypis edytorski]

po woli (starop.) — dowolnie; wedle swej woli. [przypis edytorski]

po woli (starop.) — według swojej woli; tak, jak chce. [przypis edytorski]

powolniejszy (starop.) — tu łatwiej się podporządkowujący czyjejś woli; posłuszny. [przypis edytorski]

po wszym ziemiam (starop.) — po wszech ziemiach; po wszystkich krajach. [przypis edytorski]

po wszystkiem (starop.) — po całym [mieście]. [przypis edytorski]

po wszystkiem (starop.) — po całym [obozie]. [przypis edytorski]

po wszytkiem świecie (starop.) — po całym świecie. [przypis edytorski]

poźrzeć (starop.; tu forma 3 os, lp: pojźry) — spojrzeć. [przypis edytorski]

pożądny (starop.) — tu: pożądany; upragniony. [przypis edytorski]

pożenie (daw., starop.) — pogoni. [przypis edytorski]

pożyć czego (starop.) — doświadczyć czego; pożywiesz wielikiej męki: doświadczysz wielkiego cierpienia. [przypis edytorski]

pożyć kogoś (starop.) — zmóc, pokonać, zwyciężyć kogoś a. coś. [przypis edytorski]

pożyć kogo (starop.) — pokonać, zwyciężyć kogo. [przypis edytorski]

pożyć (starop.) — pokonać. [przypis edytorski]

pożyć (starop.) — pokonać, zwyciężyć. [przypis edytorski]

pożyć (starop.) — zmóc, pokonać, przezwyciężyć; przydzie pożyć: da się pokonać; . [przypis edytorski]

pożyć (starop.) — zmóc, pokonać, przezwyciężyć. [przypis edytorski]

pożyć (starop.) — zwyciężyć; pokonać. [przypis edytorski]

pożyć (starop.) — zwyciężyć. [przypis edytorski]

pożywać (starop.) — używać. [przypis edytorski]

pożywać swego państwa (starop.) — używać swojego panowania; korzystać ze swej władzy. [przypis edytorski]

pożywać swej wolej (starop.) — zażywać swawoli. [przypis edytorski]

pozad (starop.) — z tyłu. [przypis edytorski]

pozdny (starop.) — późny. [przypis edytorski]

pozowie (starop.) — pozwie do sądu. [przypis edytorski]

pozwolony na co (starop.) — do jakiego użycia pozwolono ci go (gniew) mieć (żywić w sobie). [przypis edytorski]

praktykować (starop.) — rozmawiać, gawędzić; zmawiać się, knować, intrygować; towarzystwo na się praktykuje: przekonuje do swojej racji [kandydatury itp.] członków danej społeczności [tu: rycerstwa]. [przypis edytorski]

praktyk (starop.) — wróżbiarz, astrolog. [przypis edytorski]

prawa (starop.) — tu: procesy, procesowanie się, prawowanie się. [przypis edytorski]

prawdęć mówili (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć; inaczej: prawdę ci mówili. [przypis edytorski]

prawdziwej nie doszła syreny (starop.) — nie dorównywała prawdziwej syrenie. [przypis edytorski]

prawić (starop.) — mówić, opowiadać. [przypis edytorski]

prawić (starop.) — mówić. [przypis edytorski]

prawić (starop.) — mówić. [przypis edytorski]

prawiechmy (…) wydarli (starop.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; dziś inaczej: prawieśmy wydarli, prawie wydarliśmy. [przypis edytorski]

prawieś (…) tu przyszedł pożądany (starop.) — przyszedłeś tu prawdziwie pożądany. [przypis edytorski]

prawie (starop.) — prawdziwie, naprawdę. [przypis edytorski]

prawie (starop.) — prawdziwie, naprawdę; rzeczywiście. [przypis edytorski]

prawie (starop.) — prawdziwie; tu: dokładnie, akurat. [przypis edytorski]

prawie (starop.) — tu: akurat, właśnie. [przypis edytorski]

prawie (starop.) — tu: akurat, właśnie, zgoła. [przypis edytorski]

prawy (starop.) — prawdziwy. [przypis edytorski]

prawy (starop.) — prawdziwy, rzeczywisty. [przypis edytorski]

próbować się (starop.) — tu: walczyć; pojedynkować się. [przypis edytorski]

próżny (starop.) — pusty, opróżniony. [przypis edytorski]

próżny (starop.) — tu: opróżniony (z czarów i strachu); bez (czarów i strachu). [przypis edytorski]

procz (starop.) — oprócz. [przypis edytorski]

proścież (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż. [przypis edytorski]

prosić u kogo co (starop.) — prosić kogo o co. [przypis edytorski]

prosić za co (starop.) — prosić o co. [przypis edytorski]

prostynia (starop.) — prosta droga. [przypis edytorski]

pry (starop.) — mówi. [przypis edytorski]

pry (starop.) — prawi, mówi. [przypis edytorski]

pry (starop.) — skrót od: prawi; mówi. [przypis edytorski]

przać się (starop.) — zapierać się czego; przeczyć czemu. [przypis edytorski]

prze Bog (starop.) — w imię Boga; w imię boże. [przypis edytorski]

przebrani (starop.) — tu: wybrani. [przypis edytorski]

przebrany (starop.) — tu: wybrany. [przypis edytorski]

przebrany (starop.) — wybrany, wyborny. [przypis edytorski]

przebrany (starop.) — wybrany, wyselekcjonowany. [przypis edytorski]

przebyt (starop.) — przebywanie. [przypis edytorski]

przeć czego (starop.) — przeczyć czemu. [przypis edytorski]

przeć przed kim czego (starop.) — wypierać się czego przed kim. [przypis edytorski]

przechodzić kogo czym (starop.) — przewyższać kogo czym (tu: liczbą ludzi, liczebnością wojska). [przypis edytorski]

przechodzić kogo czym (starop.) — przewyższać kogo w czym (np. w jakiejś umiejętności czy zdolności). [przypis edytorski]

przechodzić kogo (starop.) — przewyższać kogo. [przypis edytorski]

przechodzić (starop.) — tu: przewyższać. [przypis edytorski]

przechować (starop.) — tu: przechować w żołądku, strawić. [przypis edytorski]

przeciągnąć komu (starop.) — przeszkodzić komu. [przypis edytorski]

prze cię (starop.) — za ciebie; dałbych swoj żywot prze cię: swoje życie oddałbym za ciebie. [przypis edytorski]

przeciwić się komu (starop.) — dziś: sprzeciwiać się komu. [przypis edytorski]

przeciwko krwi mej (starop.) — przeciwko moim krewnym. [przypis edytorski]

przeczby (starop.) — dlaczegóżby. [przypis edytorski]

przecz (daw., starop.) — czemu, dlaczego, za co. [przypis edytorski]

przecz (starop.) — czemu, dlaczego; na co, w jakim celu. [przypis edytorski]