 
      
    
    
  Henryk Sienkiewicz
Krzyżacy, tom drugi
astępnie poczęli się roić w całym kraju „dziadowie” z Prus. Ciągnęli oni wszyscy do Krakowa...
 
      
    
    
  astępnie poczęli się roić w całym kraju „dziadowie” z Prus. Ciągnęli oni wszyscy do Krakowa...
 
      
    
    
  Nie zasługi moje są małe, lecz wdzięczność ludzka jest mała. Czasem, gdy ucieknie cenny niewolnik...
 
      
    
    
  — Od wczoraj, panie! Od wczoraj! Uczyniła mnie nim ta ryba. Patrz, jaka jednak w niej...
Jest to typ postaci niewątpliwie negatywnej. Cechą jego działań jest podstęp, zdrada, a także przekupstwo, ponieważ często ludzie podejmują się szpiegostwa dla korzyści materialnych. Szpieg działa w tajemnicy, musi posiadać podwójną tożsamość, a więc występuje w masce, czy przebraniu, nawet jeśli nie jest to dosłownie rozumiana zasłona twarzy i ciała, a tylko przybrany dla zdobycia zaufania tych, których zamierza zdradzić sposób bycia, głoszone poglądy itp. Drobniejszą odmianą szpiega będzie również carski szpicel, z którym mamy do czynienia np. w Kordianie Słowackiego.