Strona główna Katalog Motyw Żyd

Motyw: Żyd

Twórczość

Bolesław Prus Autor nieznany Tadeusz Borowski Jan Słomka Ksawery Pruszyński Stefan Żeromski Władysław Stanisław Reymont Gusta Dawidsohn-Draengerowa Henryk Sienkiewicz Stanisław Ignacy Witkiewicz (Witkacy) Tadeusz Boy-Żeleński Marian Zdziechowski Stanisław Brzozowski Władysław Szlengel Otto Weininger Bogdan Wojdowski Zygmunt Krasiński Ferdynand Kuraś Adam Mickiewicz Gustav Meyrink Cyprian Kamil Norwid Fiodor Dostojewski Maria Konopnicka Pietro Aretino Juliusz Słowacki Jerzy Andrzejewski Czesław Halicz (właśc. Czesława Endelmanowa-Rosenblattowa) Jędrzej Kitowicz Stanisław Staszic Stanisław Wyspiański Zuzanna Ginczanka Zygmunt Gloger Bruno Jasieński Jan Kasprowicz Janusz Korczak Gotthold Ephraim Lessing Charles de Montesquieu (Monteskiusz) Maurycy Schlanger Oscar Wilde Kazimierz Wyka Honoré de Balzac Pola Braun Sébastien-Roch Nicolas de Chamfort Tadeusz Dołęga-Mostowicz Aleksander Fredro Artur Gruszecki Halina Górska Alter Kacyzne Jan Kochanowski Józef Ignacy Kraszewski Blaise Pascal Icchok Lejb Perec Marcel Proust Zofia Urbanowska Krzysztof Kamil Baczyński Michał Bałucki Wacław Berent Wojciech Brzoska Józef Flawiusz Anatole France Wiktor Teofil Gomulicki Seweryn Goszczyński E. T. A. Hoffmann Światopełk Karpiński Andrzej Kijowski Bolesław Leśmian Jan Masoński Helena Mniszkówna Michel de Montaigne Urke Nachalnik Friedrich Nietzsche Eliza Orzeszkowa Jan Potocki Stanisław Przybyszewski Maria Ratuld-Rakowska Lucjan Rydel Bruno Schulz Józef Siemiradzki Władysław Syrokomla Teodor Tripplin Voltaire (Wolter) Jerzy Żuławski Modernizm Pozytywizm Współczesność Dwudziestolecie międzywojenne Romantyzm Starożytność Oświecenie Renesans Barok Epika Liryka Dramat Powieść Opowiadanie Pamiętnik Wiersz Reportaż Aforyzm Baśń Legenda Rozprawa Dialog Esej Reportaż podróżniczy Nowela Tragedia Epos Dramat poetycki Dramat romantyczny Felieton Rozprawa polityczna Dramat niesceniczny List Publicystyka Dramat współczesny Fraszka Humoreska Komedia Pogadanka Powieść epistolarna Proza poetycka Jasełka Pieśń Poemat dygresyjny Powiastka filozoficzna powieść fantasy Powieść poetycka

Motyw: Żyd

Jest to motyw powiązany z innymi hasłami określającymi na naszej liście grupy stanowe w dawnym społeczeństwie (chłop, mieszczanin, szlachcic, ksiądz). Za jego pomocą zaznaczamy fragmenty, w których mowa o życiu, obyczajach i sposobie funkcjonowania Żydów w społeczeństwie. Żydzi pełnili wiele funkcji: sklepikarzy, karczmarzy, pośredników (zwanych dawniej „faktorami”), a także, mówiąc dzisiejszym językiem, zbierali surowce wtórne, skupując szmaty i złom. W czasach, w których nie było banków, Żydzi udzielali kredytów i prowadzili instytucje, które dziś nazywamy lombardami czy komisami. Wyspiański w Weselu ciekawie pokazał relacje między księdzem, Żydem, a chłopem (Czepiec).
Oczywiście Żydzi byli zarazem grupą odrębną narodowościowo i religijnie, a w społeczeństwie zajmowali miejsce wyznaczone poza główną hierarchią, pełniąc rolę jakby „drugiego mieszczaństwa”. Owa złożona sytuacja sprawia, że również w naszym zbiorze motyw ten jest wieloznaczny i wchodzi relację również z tematyką związaną z narodem, tradycją, religią (oraz motywami pokrewnymi, takimi jak pobożność, czy obrzędy). Staraliśmy się, żeby fragmenty zaznaczane z pomocą tego motywu były tymi o charakterze neutralnym; dla tych szczególnie silnie nacechowanych uprzedzeniem przeznaczyliśmy motyw antysemityzm.

Zmieniamy się!

Jeżeli to czytasz jesteś jedną z osób, której prezentujemy nowy wygląd części stron. Będziemy bardzo! wdzięczni za Twoją opinię – możesz nam ją przesłać tutaj. Jeżeli wolisz klasyczny wygląd - wystarczy, że klikniesz tutaj

FUNDACJA Nowoczesna Polska
  • ul. Marszałkowska 84/92 lok. 125
  • 00-514 Warszawa
Wolne Lektury to projekt prowadzony przez fundację Nowoczesna Polska.
Hosting: ICM.
MKiDN
Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.