Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 444 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 1000 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
- Starożytność (23)
- Renesans (8)
- Barok (2)
- Oświecenie (17)
- Romantyzm (33)
- Pozytywizm (96)
- Modernizm (108)
- Dwudziestolecie międzywojenne (62)
- Współczesność (65)
- Zobacz też:
- Średniowiecze
- nie dotyczy
- Aforyzm (26)
- Baśń (24)
- Dialog (11)
- Dramat niesceniczny (3)
- Dramat poetycki (4)
- Dramat romantyczny (4)
- Dramat współczesny (2)
- Epopeja (6)
- Esej (10)
- Felieton (6)
- Fraszka (2)
- Humoreska (2)
- Jasełka (1)
- Komedia (1)
- Legenda (23)
- List (3)
- Nowela (8)
- Opowiadanie (45)
- Pamiętnik (32)
- Pieśń (1)
- Poemat dygresyjny (1)
- Pogadanka (2)
- Powieść (169)
- Powieść epistolarna (2)
- Powieść poetycka (1)
- Proza poetycka (2)
- Publicystyka (2)
- Reportaż (25)
- Reportaż podróżniczy (10)
- Rozprawa (19)
- Rozprawa polityczna (4)
- Tragedia (7)
- Wiersz (23)
- Zobacz też:
- Akt prawny
- Anakreontyk
- Artykuł
- Artykuł naukowy
- Bajka
- Bajka ludowa
- Ballada
- Ballada romantyczna
- Dedykacja
- Dramat antyczny
- Dramat historyczny
- Dramat szekspirowski
- Dramat wierszowany
- Dziennik
- Epigramat
- Epos
- Epos rycerski
- Epos satyryczny
- Erotyk
- Farsa
- Gawęda
- Gawęda szlachecka
- Hymn
- Idylla
- Kazanie
- Komediodramat
- Kronika
- Lament
- Manifest
- Melodramat
- Motto
- Oda
- Odczyt
- Odezwa
- Poemat
- Poemat alegoryczny
- Poemat heroikomiczny
- Poemat prozą
- Poradnik
- Powiastka filozoficzna
- Praca naukowa
- Przypowieść
- Psalm
- Różne
- Satyra
- Sielanka
- Sonet
- Tragifarsa
- Traktat
- Tren
- Wiersz sylabotoniczny
- Żyd X
- Alkohol (3)
- Ambicja (1)
- Anioł (1)
- Antysemityzm (43)
- Bieda (5)
- Błądzenie (1)
- Błoto (1)
- Bóg (6)
- Bogactwo (6)
- Broń (1)
- Bunt (1)
- Buntownik (1)
- Chłop (21)
- Choroba (1)
- Chrystus (4)
- Ciało (5)
- Cierpienie (4)
- Cnota (1)
- Czarownica (3)
- Czary (2)
- Czas (1)
- Czyn (1)
- Diabeł (1)
- Dom (3)
- Doskonałość (1)
- Droga (1)
- Duma (1)
- Dusza (2)
- Dziecko (10)
- Dziedzictwo (2)
- Emigrant (4)
- Fałsz (2)
- Filozof (2)
- Flirt (1)
- Głód (2)
- Gość (3)
- Gotycyzm (1)
- Grzech (1)
- Handel (28)
- Historia (8)
- Interes (14)
- Jedzenie (4)
- Kara (2)
- Karczma (4)
- Katastrofa (1)
- Kłótnia (1)
- Kobieta (12)
- Kobieta demoniczna (2)
- Koń (1)
- Kondycja ludzka (5)
- Konflikt (1)
- Konflikt wewnętrzny (1)
- Koniec świata (1)
- Korzyść (4)
- Kradzież (2)
- Krew (2)
- Król (3)
- Ksiądz (5)
- Książka (2)
- Łzy (1)
- Lekarz (1)
- Literat (2)
- Los (2)
- Lud (1)
- Mądrość (5)
- Małżeństwo (3)
- Marzenie (1)
- Maska (1)
- Matka (2)
- Matka Boska (1)
- Mężczyzna (5)
- Miasto (6)
- Mieszczanin (6)
- Miłość (1)
- Miłość tragiczna (2)
- Modlitwa (4)
- Morderstwo (2)
- Muzyka (3)
- Nacjonalizm (1)
- Naród (6)
- Natura (1)
- Niebezpieczeństwo (1)
- Niemiec (6)
- Nienawiść (2)
- Niewola (2)
- Obcy (10)
- Obraz świata (4)
- Obyczaje (16)
- Obywatel (4)
- Odrodzenie (3)
- Odwaga (1)
- Ojciec (2)
- Ojczyzna (4)
- Okno (1)
- Okrucieństwo (1)
- Opieka (1)
- Pamięć (2)
- Pan (3)
- Państwo (10)
- Patriota (1)
- Pieniądz (12)
- Pies (1)
- Pijaństwo (2)
- Pobożność (1)
- Poeta (1)
- Poezja (2)
- Pogarda (2)
- Polak (39)
- Polityka (5)
- Polowanie (1)
- Polska (10)
- Portret (1)
- Powstanie (1)
- Powstaniec (2)
- Pożar (2)
- Pozycja społeczna (13)
- Praca (10)
- Praca u podstaw (1)
- Proroctwo (1)
- Przebranie (1)
- Przekleństwo (1)
- Przemiana (2)
- Przemoc (10)
- Przyjaźń (1)
- Przywódca (2)
- Religia (18)
- Rewolucja (4)
- Robotnik (1)
- Rodzina (3)
- Rosja (2)
- Rozum (1)
- Rycerz (1)
- Śmierć (7)
- Śmierć bohaterska (1)
- Śpiew (3)
- Świątynia (1)
- Święto (3)
- Święty (1)
- Samobójstwo (1)
- Seks (1)
- Serce (1)
- Skąpiec (1)
- Sława (1)
- Słowo (1)
- Sługa (4)
- Sprawiedliwość (2)
- Starość (4)
- Strach (3)
- Strój (5)
- Sumienie (2)
- Syn marnotrawny (2)
- Szaleństwo (1)
- Szczęście (1)
- Szlachcic (14)
- Sztuka (1)
- Tajemnica (1)
- Teatr (1)
- Ucieczka (3)
- Uczeń (1)
- Upadek (1)
- Uroda (1)
- Urzędnik (1)
- Walka (3)
- Warszawa (1)
- Wdzięczność (1)
- Wiara (5)
- Wierzenia (1)
- Wieś (2)
- Wizja (1)
- Władza (9)
- Własność (2)
- Woda (1)
- Wojna (13)
- Wolność (2)
- Wróg (4)
- Wygnanie (2)
- Żałoba (1)
- Żart (2)
- Żołnierz (3)
- Żona (1)
- Zabawa (5)
- Zabobony (2)
- Zagłada (3)
- Zazdrość (1)
- Zbawienie (2)
- Zdrada (2)
- Zdrowie (2)
- Zemsta (3)
- Zło (1)
- Zwierzę (2)
- Zwycięstwo (1)
Motyw: Żyd
Jest to motyw powiązany z innymi hasłami określającymi na naszej liście grupy stanowe w dawnym społeczeństwie (chłop, mieszczanin, szlachcic, ksiądz). Za jego pomocą zaznaczamy fragmenty, w których mowa o życiu, obyczajach i sposobie funkcjonowania Żydów w społeczeństwie. Żydzi pełnili wiele funkcji: sklepikarzy, karczmarzy, pośredników (zwanych dawniej „faktorami”), a także, mówiąc dzisiejszym językiem, zbierali surowce wtórne, skupując szmaty i złom. W czasach, w których nie było banków, Żydzi udzielali kredytów i prowadzili instytucje, które dziś nazywamy lombardami czy komisami. Wyspiański w Weselu ciekawie pokazał relacje między księdzem, Żydem, a chłopem (Czepiec).
Oczywiście Żydzi byli zarazem grupą odrębną narodowościowo i religijnie, a w społeczeństwie zajmowali miejsce wyznaczone poza główną hierarchią, pełniąc rolę jakby „drugiego mieszczaństwa”. Owa złożona sytuacja sprawia, że również w naszym zbiorze motyw ten jest wieloznaczny i wchodzi relację również z tematyką związaną z narodem, tradycją, religią (oraz motywami pokrewnymi, takimi jak pobożność, czy obrzędy). Staraliśmy się, żeby fragmenty zaznaczane z pomocą tego motywu były tymi o charakterze neutralnym; dla tych szczególnie silnie nacechowanych uprzedzeniem przeznaczyliśmy motyw antysemityzm.