Przyjaciele Wolnych Lektur otrzymują dostęp do specjalnych publikacji współczesnych autorek i autorów wcześniej niż inni. Zadeklaruj stałą wpłatę i dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur.
Motif: Żołnierz,
author: Sébastien-Roch Nicolas de Chamfort,
motif: Król
- Other:
- Akt prawny
- Anakreontyk
- Artykuł
- Artykuł naukowy
- Bajka
- Bajka ludowa
- Ballada
- Baśń
- Dedykacja
- Dramat
- Dramat antyczny
- Dramat historyczny
- Dramat niesceniczny
- Dramat poetycki
- Dramat romantyczny
- Dramat szekspirowski
- Dramat wierszowany
- Dramat współczesny
- Dziennik
- Epigramat
- Epopeja
- Epos
- Epos rycerski
- Epos satyryczny
- Erotyk
- Esej
- Farsa
- Felieton
- Fraszka
- Gawęda
- Gawęda szlachecka
- Humoreska
- Hymn
- Idylla
- Komedia
- Kronika
- Lament
- Legenda
- Liryka
- List
- Manifest
- Melodramat
- Motto
- Nowela
- Oda
- Odczyt
- Odezwa
- Opowiadanie
- Pamiętnik
- Pieśń
- Poemat
- Poemat alegoryczny
- Poemat dygresyjny
- Poemat heroikomiczny
- Poemat prozą
- Pogadanka
- Poradnik
- Powiastka filozoficzna
- Powieść
- Powieść epistolarna
- Powieść poetycka
- Praca naukowa
- Proza poetycka
- Przypowieść
- Psalm
- Publicystyka
- Reportaż podróżniczy
- Rozprawa
- Rozprawa polityczna
- Satyra
- Sielanka
- Sonet
- Tragedia
- Tragifarsa
- Traktat
- Tren
- Wiersz
- Wiersz sylabotoniczny
Motif: Żołnierz
Żołnierze są najważniejszymi (obok przywódców) aktorami wojen. Funkcja wiąże żołnierza ściśle z ideą państwa — ma za zadanie bronić jego terytorium lub zdobywać nowe, poszerzając granice kraju. Wśród wymaganych pozytywnych cech żołnierza wymienić można obowiązkowość, wierność i odwagę, jednakże charakter jego zajęcia (zabijanie wrogów, stosowanie zinstytucjonalizowanej przemocy) naraża go na aberrację w kierunku okrucieństwa i może prowadzić do uczestniczenia w popełnianiu zbrodni.
Author: Sébastien-Roch Nicolas de Chamfort
- Ur.
- 6 kwietnia 1741 r. w Clermont-Ferrand (w środkowej Francji)
- Zm.
- 13 kwietnia 1794 r. w Paryżu
- Najważniejsze dzieła:
- Éloge de Molière (Pochwała Moliera), Le Marchand de Smyrne (Kupiec ze Smyrny), Charaktery i anegdoty
Francuski literat z epoki Oświecenia. Tworzył w różnych gatunkach, pisał zarówno poezje, jak i artykuły polityczne oraz krytycznoliterackie, listy, komedie czy aforyzmy. Członek loży masońskiej "Les Neuf Sœurs" oraz jakobin.
Chamfort pochodził z Owernii, był synem sklepikarza. Kształcił się w Paryżu. Po przyznaniu mu przez Akademię Francuską nagrody za elegię na cześć Moliera w 1769 r. został uznanym autorem. Dzięki poznanej w 1775 r. księżnie de Grammont został doceniony na francuskim dworze i dwukrotnie potem pełnił funkcję sekretarza w rodzinie Burbonów. W 1781 r. przyjęto go w poczet członków Akademii Francuskiej. Często w swoim życiu korzystał ze wsparcia możnych przyjaciół, dla których atrakcją była możliwość prowadzenia rozmów z pisarzem znanym z inteligencji oraz ciętego języka.
Mimo swej popularności wśród arystokracji i na dworze królewskim, Chamfort nie czuł się dobrze w towarzystwie wyższych sfer. Po wybuchu rewolucji francuskiej stał się jej gorącym, niemal fanatycznym zwolennikiem - był między innymi sekretarzem klubu jakobinów i jednym spośród pierwszych rewolucjonistów szturmujących Bastylię. Terror wprowadzony przez rządy Marata i Robespierre'a spowodował jednak, że pisarz zwrócił się także przeciwko nim, co doprowadziło go do więzienia. Z obawy przed ponownym uwięzieniem próbował popełnić samobójstwo i wkrótce zmarł.
Chamfort miał długotrwałe problemy ze zdrowiem, nie miał też szczęścia w miłości. Aforyzmy, z powodu których jest dziś znany, pisał do szuflady jako luźne notatki, dopiero po jego śmierci opublikowano je jako dwa tomiki: Myśli i maksymy oraz Charaktery i anegdoty.
Motif: Król
Motyw dotyczy różnych wizerunków królów zapisanych w literaturze, jak również zagadnień dotyczących sprawowania władzy królewskiej (np. w satyrze Krasickiego Do króla, czy w dramatach Shakespeare'a). Problematyką związaną z władzą królewską (np. znaczeniem jej dziedziczności) zajmował się również Ignacy Krasicki. Biskup-poeta przekornie zwracał się do Stanisława Augusta w satyrze Do króla:
,,Satyra prawdę mówi, względów się wyrzeka.
Wielbi urząd, czci króla, lecz sądzi człowieka.
Gdy więc ganię zdrożności i zdania mniej baczne,
Pozwolisz, mości królu, że od ciebie zacznę.
Jesteś królem, a czemu nie królewskim synem."
(zob. też: dwór, dworzanin, błazen, rycerz, zamek).