Motyw: Wiatr

A jako w jesień, w czas odlotu ptaków,

Gęstymi pułki lecą stada szpaków,

Tak owe duchy wiatr prądem zawiei

Gnał tu i owdzie: i znać z ich wejrzenia,

Że już na wieki pozbyły nadziei

Nie tylko kresu, lecz ulgi cierpienia.

I jak żurawie w powietrznej przestrzeni

Lecą i nucą żałośnie: tak ku mnie,

Jęcząc, gromady nieszczęśliwych cieni

Pędzone wiatrem zbliżały się tłumnie.

«O! Mistrzu!» rzekłem, «I któż są te dusze,

Tak udręczone w ciągłej zawierusze?»

A mistrz: — «Ta pierwsza, co widzisz, po przedzie

Rej chóru duchów na powietrzu wiedzie,

Przed wieki była wielu ziem królową

I wielu ludów różnych krwią i mową,

Lecz oszalała krewkością namiętną,

Prawem zatarła kazirodztwa piętno,

By hańbą w dziejach nie ciężyło na niej.

To Semiramis, dziedziczka i pani

Krajów azyjskich, gdzie dziś Turczyn broi.

Ta druga z sercem miłością zranionem,

Dni swe przecięła dobrowolnym zgonem,

Łamiąc przysięgę cieniom Sycheusza.

To Kleopatra na chuć rozpasana.

Helena, Parys, sprawcy nieszczęść Troi;

Achilles, można, ale krewka dusza,

Obok błędnego rycerza Tristana».

I tłum dusz innych wskazał mi Wirgili,

Co żądz gorączką życie przetrawili;

A ja, gdym słyszał zwane po imieniu

Starego świata niewiasty i męże,

Litość, myślałem, zmysły mi rozprzęże,

I jak wpół martwy stałem w osłupieniu.

I mówię: «Mistrzu! kto są te dwa duchy,

Które wiatr lekko unosi jak puchy?

Chcę mówić z nimi». — «Czekaj», mistrz powiada

«Aż je tu ku nam wiatr przywieje bliżej

Zaklnij na miłość, która nimi włada,

A zlecą ku nam». — Gdy lecieli niżej,

Rzekłem — «Pomówcie z nami, nieszczęśliwi!

Przez miłość, którą pałaliście żywi».

A jak gołębi para szybko leci

Z rozpiętym skrzydłem do gniazda swych dzieci

Tak one spośród orszaku Dydony,

Przez prąd wichrowy, w powietrznym zamęcie

Ku nam zwróciły swój lot przyśpieszony:

Taką moc miało miłosne zaklęcie.

W miarę wielkości tak dziwnego ptaka,

Sterczą dwa skrzydła, lecz bez piór, bez pierza,

Całe skórzane jak u nietoperza.

I nieustannym swych skrzydeł trzepotem

Wiał na trzy strony trzy wiatry z łoskotem,

Od których marzły kocytowe lody.

aż wiatr począł wznosić szkliste dłonie

i rozgrzane kształty z wolna studzić,

więc stawały niedźwiedzie i konie

i łasice zastygały z wolna,

aż stanęły i w posągi żywe

zamieniły się

Wiatr bluzga, jak krew się sączy,

na oczy — ciemności płachta,

w nim omackiem błądząc

czuję miękki opór pnączy.

A to są ciała chyba, chyba groby,

chłodne jak wody pręty,

to są ramiona trwogi

ludziom zmarłym odcięte.

Wiersz ten ci święcę, aby — jeśli los ma zdarzyć,

Iż szczęśliwie, jak okręt wichrami goniony,

Imię moje epoki dojdzie oddalonej,

I na dźwięk jego w wieczór mózgi będą marzyć,

Pamięć twoja jak baśnia mgłami osłoniona,

Nużyła czytelnika, ciągle w pieśniach gwarząc,

I bratnim się, mistycznym ogniwem kojarząc

Ze mną — na hardych moich rymach zawieszona;

Wichry, mnąc obraz nieba pod morza błękitem

Uroczyście mistycznym sposobem mieszały

Swej muzyki bogatej potężne hejnały

Ze szkarłatem wieczoru w oczach mych odbitym.

Jeśli się wietrzyk chwilowy prześliźnie,

I złamie szyby na modrej płaszczyźnie,

I kwiecie z brzegu przyniesione miota,

Jakaż w tym wietrze wonia i pieszczota!