Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 474 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Oświecenie

Sortuj:

Rozprawa Oświecenie

Julien Offray de La Mettrie René Descartes (Kartezjusz) Immanuel Kant Charles de Montesquieu (Monteskiusz) Jean-Jacques Rousseau Aktor Alkohol Ambicja Artysta Asceta Bezpieczeństwo Bieda Błądzenie Bóg Bogactwo Bohaterstwo Broń Bunt Choroba Ciało Cierpienie Cnota Cud Czas Czyn Dobro Dojrzałość Dom Droga Duma Dusza Dwór Dworzanin Dziecko Dziedzictwo Emigrant Fałsz Filozof Głód Głupiec Głupota Gość Grzech Grzeczność Hańba Handel Historia Honor Idealista Imię Interes Język Jedzenie Kara Kłamstwo Klęska Kobieta Kobieta "upadła" Kondycja ludzka Konflikt Korzyść Kradzież Krew Król Krzywda Ksiądz Książka Lekarz Lenistwo Literat Lud Lustro Mądrość Mąż Małżeństwo Marzenie Maszyna Matka Mędrzec Mężczyzna Miasto Miłość Miłość spełniona Mizoginia Młodość Moda Morderstwo Muzyka Nagroda Narkotyki Naród Narodziny Natchnienie Natura Nauczyciel Nauka Niebezpieczeństwo Nienawiść Niewola Nuda Obcy Obowiązek Obraz świata Obyczaje Obywatel Odwaga Ogień Ojciec Okrucieństwo Państwo Patriota Pieniądz Pochlebstwo Podróż Podstęp Pogarda Pojedynek Polak Polityka Polska Poród Poświęcenie Pożądanie Pozory Pozycja społeczna Praca Prawda Prawnik Prawo Próżność Przemiana Przemijanie Przemoc Przysięga Przywódca Radość Religia Rewolucja Robak Robot Rodzina Rośliny Rosja Rosjanin Rozkosz Rozstanie Rozum Rycerz Ślub Śmiech Śmierć Światło Święty Sąd Samobójstwo Samolubstwo Samotnik Samotność Sędzia Seks Sen Siła Siostra Sława Słońce Słowo Sługa Służalczość Sprawiedliwość Starość Stworzenie Sumienie Szaleństwo Szczęście Sztuka Tchórzostwo Teatr Theatrum mundi Trup Twórczość Uczta Umiarkowanie Upadek Urzędnik Walka Wiara Wiedza Wierność Wierzenia Wizja Władza Własność Woda Wojna Wojsko Wolność Współczucie Wychowanie Żołnierz Żona Żyd Zabawa Zabobony Zaświaty Zazdrość Zbrodnia Zbrodniarz Zdrada Zdrowie Zemsta Ziarno Ziemia Zło Zmysły Zwierzę Zwierzęta Zwycięstwo

O epoce

Oświecenie

Czas
koniec XVII (w Polsce poł. XVIII) — pocz. XIX w.
Najwybitniejsi twórcy
Voltaire, J. J. Rousseau, D. Diderot, D. Defoe, J. Swift, H. Fielding; I. Krasicki, A. Naruszewicz, S. Trembecki
Reprezentatywne gatunki
bajka, satyra, oda, poemat heroikomiczny, komedia, sielanka, powieść, felieton, esej

Okres w kulturze europejskiej pomiędzy barokiem a romantyzmem, którego charakter określił krytycyzm wobec instytucji politycznych i religijnych oraz dotychczasowych przeświadczeń naukowych. W związku z tym fundamentalnym nastawieniem pozostawał racjonalizm i empiryzm (filozofia R. Descartesa, J. Locke'a, F. Bacona). Wierzono, że rzeczywistość można i należy systematycznie poznawać i porządkować — zaczęto tworzyć pierwsze encyklopedie. Za lek na zło w świecie społecznym uważano oświecanie ludzi — kładziono nacisk na edukację i wychowanie, a literaturze, tak jak nauce, stawiano cele dydaktyczne i utylitarne (użytkowe). Znamienny dla epoki jest rozwój prasy i pism ulotnych. Dwa odrębne prądy oświeceniowe to: klasycyzm i sentymentalizm.

  • autor: Marta Modelska