Charles de Montesquieu (Monteskiusz)
O duchu praw
Próżność jest dla rządu sprężyną równie pożądaną, jak duma niebezpieczną. Wystarczy wyobrazić sobie z jednej...
Próżność jest dla rządu sprężyną równie pożądaną, jak duma niebezpieczną. Wystarczy wyobrazić sobie z jednej...
Nie wydzieraj sobie włosów i nie myśl o samobójstwie dlatego, że masz rywala. Powiadasz, że...
Duma z ducha. — Duma ludzka, odtrącająca naukę o pochodzeniu od zwierząt i przedzielająca otchłanią przyrodę...
Cierpieć moralnie, a następnie się dowiedzieć, że cierpienie takowe polega na błędzie: to oburza. Toć...
Za sprawą niesłychanego napięcia intelektu, co bólowi chce dotrzymać pola, wszystko, na co spojrzy, nowym...
Śród Indów dzikich myśl, iż można by stać się przedmiotem politowania, przejmuje uczuciem moralnej zgrozy...
Czy by nie można wyobrazić sobie takiego stanu, w którym złoczyńca sam by się oskarżał...
Morał zwierząt ofiarnych. — „Poświęcał się ochoczo”, „siebie samego nieść w ofierze” — oto hasła morału waszego...
Arogancja jest udaną i obłudną dumą; o ile wszakże znamieniem dumy jest to właśnie, iż...
To ci dumne zuchy, co dla podtrzymania w sobie swej godności i powagi potrzebują zawsze...
Duma wiąże się z pozytywnym stosunkiem do własnej tożsamości (określanej poprzez przynależność narodową, pozycję społeczną, pełnioną rolę, wykonywany zawód, własność etc.); jest to rodzaj zadowolenia z tego, kim się jest. Wynaturzone i nadmierne zadowolenie owo zwie się pychą.