Do młodych Adama Asnyka jest wierszem z cyklu W Tatrach, powstałym w 1880 roku i znajdującym się w zbiorze lektur dla szkół ponadpodstawowych. E-book w naszym wydaniu zawiera oznaczone motywy i przypisy opracowane specjalnie z myślą o uczniach i uczennicach. Audiobook Do młodych, stanowiący dodatkowe ułatwienie przy zapoznawaniu się z tekstem, czyta Jan Peszek.
Adam Asnyk wskazał pokoleniom młodych ich zadania, bazując na współczesnych sobie poglądach. Adresatem jego wierszowanej odezwy mogą być zarówno młodzi pozytywiści, jak i zapewne każdy młody człowiek, który zamierza bądź musi stworzyć coś nowego. Wiersz Do młodych opiera się na najważniejszych założeniach epoki pozytywizmu — dochodzi w nim do głosu scjentyzm („Za każdym krokiem w tajniki stworzenia / Coraz się dusza ludzka rozprzestrzenia”) — ale złagodzony dobroduszną religijnością; znajdują tu wyraz idee organicyzmu, poczucie konieczności pracy u podstaw, wiara w postęp („Nieście więc wiedzy pochodnię na czele /
I nowy udział bierzcie w wieków dziele”) — lecz generalnie stanowisko podmiotu lirycznego jest zachowacze i ostrożne. Utwór stanowi apel, by pracować nad sobą i swą wiedzą, jednocześnie nie zapominając o dokonaniach poprzedników, oddając należną cześć i szacunek poprzednim pokoleniom. Adam Asnyk w roli nauczyciela nawołuje do zgody między pokoleniami, wskazuje, że naturalnym i dotyczącym każdej generacji procesem jest przemijanie, podobnie jak budowanie nowych idei na fundamentach starych.
Do młodych Asnyka to ważny tekst polskiego pozytywizmu, którego znajomość okazuje się przydatna do pełniejszego zrozumienia ówczesnych poglądów, w tym specyfiki polskiej na tle epoki. Lektura zawiera również ponadczasowy przekaz: wiersz Asnyka może skłonić do refleksji nad własnym stosunkiem do historii i do wcześniejszych pokoleń. Utwór uznawany za manifest pozytywistów, dialog z Mickiewiczowską Odą do młodości.
Dofinansowano ze środków: Akademia Orange.
