Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | dziecięcy | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7339 przypisów.
biegą — dziś: biegną, lecą, płyną. [przypis edytorski]
biegą — dziś: biegną; lecą, płyną. [przypis edytorski]
biegą — dziś: biegną. [przypis edytorski]
biegą — dziś forma 3. os. lm: biegną. [przypis edytorski]
biegą — dziś forma 3.os.lm: biegną. [przypis edytorski]
biegą — dziś popr.: biegną. [przypis edytorski]
biegą — dziś popr. forma: biegną. [przypis edytorski]
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
biegą — dziś popr. forma: biegną; tu: uciekają. [przypis edytorski]
biegą (przestarz. forma 3 os. lm) — biegną. [przypis edytorski]
biegać w przegony (daw.) — ścigać się. [przypis edytorski]
biegając chłopięciem — biegając, kiedy byłem małym chłopcem. [przypis edytorski]
biegając (starop. forma) — dziś popr. imiesłów przym. czynny: (ujrzy konia samopas) biegającego. [przypis edytorski]
Biegański — jenerał [Łukasz Biegański (1755–1839); red. WL]. [przypis autorski]
Biegas, Bolesław (1877–1954) — pochodzący z biednej rodziny chłopskiej rzeźbiarz, malarz i dramaturg. [przypis edytorski]
biegę — bieżę, biegnę. [przypis edytorski]
Biegeleisen, Bronisław — dr Biegeleisen w pierwszym artykule swym o Legendzie Młodej Polski, pomieszczonym w lwowskich „Widnokręgach” (Z. VIII z 25 VI 1910), wyraził żal między innymi z tego powodu, że Brzozowski nie korzystał z Bradleya krytyki pragmatyzmu. „Stanowisko jego — pisze tam — w tej kwestii nie byłoby tak chwiejne i niezdecydowane, jak w Legendzie. Uwaga ta skłoniła Brzozowskiego w każdym razie, zdaje się, do zaznajomienia się z cytowanym w artykule dra Biegeleisena dziełem Bradleya, które tenże po polsku fałszywie tytułuje Pozór i rzeczywistość, a o którym wspomnieliśmy już w przypisku do wpisu z dnia 10 XII w Pamiętniku. Z powodu artykułów dra Bron. Biegeleisena o Legendzie w późniejszych zeszytach „Widnokręgów” zapytuje mnie Brzozowski w jednym z listów (29 IX 1910):
„W jaki sposób funkcjonuje głowa Biegeleisena? Dawno nie czytałem rzeczy tak nudnej, zarozumiałej i beztreściowej. Och, miły Boże! Po co ci ludzie zadają sobie tyle trudu; stary Nałkowski odgraża się, że będzie pisał przeciwko Legendzie, ale nie wiem nic na pewno, gdzie i w jakiej formie; teraz mu przeszkadzają Idee”. [red. WL].
[przypis redakcyjny]
Biegeleisen, Bronisław — (patrz przypisek wyżej) wraz z bratem drem Leonem redaguje w tym czasie we Lwowie dwutygodnik „Widnokręgi”, którego kilka zeszytów było Brzozowskiemu znanych. Ton, charakter i kierunek pisma, które zresztą w sierpniu jeszcze drukowało artykuł Brzozowskiego O znaczeniu wychowawczym literatury angielskiej, nie szły widocznie po linii jego postulatów, jak wnosić wolno z uszczypliwej uwagi o założycielach i redaktorach „Widnokręgów”. Pewne zniecierpliwienie okazywane wobec pisma zmieni się niebawem po otrzymaniu jego najbliższych zeszytów w stanowisko wręcz nieprzyjazne głównie z powodu polemiki dra Bronisława Biegeleisena z Ideami, a jeszcze bardziej wskutek artykułów Irzykowskiego, zaczepiających przygodnie tylko, co prawda, i mimochodem nie bez wyrywania ich z całości systemu, zasadnicze poglądy Brzozowskiego na irracjonalny bieg dziejów, na potrzebę zajęcia czynnej postawy wobec świata i konieczność świadomego budowania historycznej płaszczyznv działalności w łonie społecznej organizacji pracy. Szczegóły dotyczące zachowania się Brzozowskiego wobec tych nieszkodliwych zresztą, bo niewchodzących w sedno zagadnienia, ataków na podstawy konstrukcji jego ideologii podajemy poniżej w przypiskach do wpisu z dnia 2 II w Pamiętniku. [red. WL]. [przypis redakcyjny]
Biegeleisen, Henryk (1855–1934) — etnograf, historyk literatury polskiej. [przypis edytorski]
biegła gwiazda chyża (…) nie zerwał się nici — Światłość błogosławionego zbliżyła się do poety od wierzchołka aż do stóp krzyża, nie odrywając się jednak od tegoż krzyża. [przypis redakcyjny]
biegłe [lata] (starop.) — bieżące. [przypis redakcyjny]
Biegłem naprzeciw gońcom hiobowym — nawiązanie do biblijnych posłańców, którzy powiadomili Hioba o nieszczęściach, jakie spadły na jego dom (stąd hiobowa wieść). [przypis edytorski]
biegłość (daw.) — ciekawość. [przypis redakcyjny]
biegłość (starop.) — umiejętność, znajomość rzeczy, wprawa. [przypis edytorski]
biegł w długą — wzdłuż, tj. prosto przed siebie uciekał. [przypis redakcyjny]
Biegł zawód drogi — biegł w zawody o cenną (drogą) rzecz. [przypis redakcyjny]
bieglec (daw.) — przebieglec (por. XXXII 7, w. 5). [przypis redakcyjny]
Biegli (…) ci, których gnała miłość dobrej woli — W tym kręgu ci się czyszczą, którzy za życia ziemskiego nie dosyć żarliwie za pierwszym dobrem gonili. Lenistwo ducha czyszczą przez szybkość, z jaką ten krąg oczyszczenia przebiegają. [przypis redakcyjny]
biegli — ludzie znający się na rzeczy, mający wiedzę i doświadczenie w jakimś przedmiocie. [przypis edytorski]
biegnąć — dziś popr. forma bezokolicznika: biec. [przypis redakcyjny]
biegną z wszystkich krańców świata — Samo sumienie grzesznika popędza go do zasłużonej kary, a jeśli w nim bodziec sumienia nie jest dość silny, wysokie przewidzenie nastręcza Charona, który leniwych wiosłem do ich kaźni zapędza. [przypis redakcyjny]
bieguna północnego i południowego, punktów ziemi nieznanych dotąd — to jest wówczas, gdy Jules Verne pisał tę powieść. [przypis redakcyjny]
biegun (daw.) — koń. [przypis edytorski]
biegun (daw.) — koń, wierzchowiec. [przypis edytorski]
biegun (daw.) — [tu:] włóczęga, tułacz. [przypis redakcyjny]
biegun (daw.) — zbieg, uciekinier. [przypis edytorski]
biegun — dziś popr.: biegacz. [przypis edytorski]
biegun — koń. [przypis edytorski]
biegun — miejsce na kuli ziemskiej najbardziej oddalone od równika; tu oznacza najzimniejsze miejsce na ziemi. [przypis redakcyjny]
biegun (starop.) — włóczęga, tułacz. [przypis redakcyjny]
biegun — tu: koń. [przypis edytorski]
biegun — tu: koń, wierzchowiec. [przypis edytorski]
biegun — tu: ten, który biega, goni, gna. [przypis edytorski]
Bielany — miejscowość oddalona o 5 km na północ od Warszawy z kościołem Kamedułów (założonym w r. 1639). Od czasów Jana Kazimierza w Lasku Bielańskim odbywały się odpusty w dzień Zielonych Świątek, stąd tradycje późniejszych „majówek” w Lasku Bielańskim. [przypis redakcyjny]
Bielany — [wówczas] miejscowość w sąsiedztwie Warszawy; [obecnie dzielnica miasta]. [przypis redakcyjny]
Bielecki, Stefan Bartłomiej (1908–1944) — ps. „Druh”, „Witold Ostrowski”, „Czesław”; absolwent Wydziału Inżynierii Wodnej Politechniki Warszawskiej, inżynier hydrotechnik, właściciel firmy budowlanej; uczestnik kampanii wrześniowej, oficer Sztabu Głównego Tajnej Armii Polskiej; aresztowany we wrześniu 1940, 5 kwietnia 1941 wywieziony do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu, skąd zbiegł 16 maja 1942 r.; zaangażowany w organizację organizacji dywersyjnej „Wachlarz”, od 1942 r. działał w kontrwywiadzie w Oddziale II Komendy Głównej Armii Krajowej; uczestnik powstania warszawskiego, ranny 2 sierpnia, zm. 5 września 1944 r. [przypis edytorski]
Biel, fr. Lac de Bienne, niem. Bielersee — jezioro w zach. Szwajcarii. Największym miastem nad jego brzegami jest dwujęzyczne Bienne (Biel). [przypis edytorski]
bieli — dziś popr. forma: biali. [przypis edytorski]
Bielinski, Wissarion Grigorjewicz (1811–1848) — ros. pisarz, myśliciel, krytyk literacki. [przypis edytorski]
Bielinski, Wissarion Grigorjewicz (1811–1848) — rosyjski pisarz, filozof, krytyk literacki. [przypis edytorski]
Bielinski, Wissarion Grigorjewicz (1811–1848) — rosyjski pisarz, myśliciel, krytyk literacki, przedstawiciel rewolucyjnych demokratów. [przypis edytorski]
Bieliny — wieś w powiecie radomskim, k. Rawy Mazowieckiej. [przypis redakcyjny]
bieliźniarka — szafka na bieliznę pościelową i stołową (pościel, obrusy, serwetki, poszewki itp.). [przypis edytorski]
bielizna (daw.) — biała sukienka, współ. odzież spodnia. [przypis redakcyjny]
bielizna (daw.) — biała suknia (zwykle zakładana na noc do snu lub pod wierzchnie, barwne i ozdobne szaty). [przypis edytorski]
bielizna (daw.) — tu: odzież lniana. [przypis edytorski]
bielizna stołowa (daw.) — tkaniny używane przy nakrywaniu stołu: obrus i serwetki. [przypis edytorski]
bielizna — tu: biel śniegu. [przypis edytorski]
bielizna — tu daw.: nakrycie stołu, obrus. [przypis edytorski]
bielizna — tu: pościel. [przypis edytorski]
bielizna — tu: pościel. [przypis edytorski]
bieliznę oddaje za dom — bieliznę oddaje do prania poza domem. [przypis edytorski]
bielmo — mączysty miąższ ziarna. [przypis edytorski]
bielmo — zmętnienie rogówki w oku. [przypis edytorski]
bielmo — zmętniona rogówka w oku. [przypis edytorski]
bielmo — zmętniona rogówka w oku. [przypis edytorski]
bielnik — urządzenie do bielenia tkanin. [przypis edytorski]
Bielski, Marcin (1495–1575) — renesansowy historyk i poeta satyryczny. [przypis edytorski]
Bielski, Marcin (ok. 1495–1575) — historyk, renesansowy poeta, pisarz i kronikarz. [przypis edytorski]
Bielsk — miasto na płd. od Białegostoku. [przypis redakcyjny]
Bieńkowski, Zbigniew (1913–1994) — poeta, tłumacz literatury francuskiej i rosyjskiej, żołnierz Armii Krajowej. [przypis edytorski]
Bien, bien, merci! (fr.) — Dobrze, dobrze, dziękuję! [przypis edytorski]
bien élevès (fr.) — dobrze wychowane. [przypis edytorski]
bien entendu (fr.) — ma się rozumieć. [przypis edytorski]
bien (fr.) — dobrze. [przypis edytorski]
bien merci (fr.) — pięknie dziękuję. [przypis edytorski]
bientôt (fr.) — wkrótce. [przypis edytorski]
bierąc (gw.) — biorąc. [przypis edytorski]
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
bierą (gw.) — biorą. [przypis edytorski]
bierać (daw.) — przyjmować. [przypis edytorski]
bierać się (daw.) — zabierać się za coś co jakiś czas. [przypis edytorski]
bierać — zabierać wiele razy. [przypis edytorski]
biera (daw.) — kostka, los. [przypis edytorski]
bierali (przestarz.) — forma czasu przesz. niedokonanego od czasownika: brać; dziś popr.: brali. [przypis redakcyjny]
biera — los, troska. [przypis redakcyjny]
biera — tu: los (dosł.: kostka do gry). [przypis edytorski]
Bierbaum, Otto Julius (1865–1910) — niemiecki prozaik, poeta i dziennikarz ur. w Zielonej Górze (wówczas: Grünberg); autor dziennika podróży odbytej samochodem (Eine empfindsame Reise im Automobil, 1903) oraz niem. adaptacji baśni o Pinokiu: Przygody Zaepfel Kerna (1905); wydawca pism „Die freie Bühne” (dosł. „Wolna Trybuna” a. „Wolna Scena”), „Pan” i „Die Insel” (dosł. „Wyspa”); autor powieści pt. Stilpe (1897), w której prześmiewczo został przedstawiony Stanisław Przybyszewski o osobie Kasimira der Fugenorglera; z jego powieści Yankeedoodlefahrt (1909) pochodzi niem. popularne powiedzenie: Humor ist, wenn man trotzdem lacht (tzn. humor jest wtedy, jeśli mimo wszystko się śmiejemy). [przypis edytorski]
Bierdiajew, Nikołaj (1874–1948) — rosyjski filozof personalista, zwolennik apokatastazy; głosił potrzebę „nowego średniowiecza”, powrotu do ideałów życia duchowego. [przypis edytorski]
Bierdiajew, Nikołaj Aleksandrowicz (1874–1948) — rosyjski filozof, jeden z największych myślicieli prawosławnych XX wieku. [przypis edytorski]
bierdżadła — haki. [przypis autorski]
bieretek (daw.) — berecik; beret, biret; nakrycie głowy aksamitne, zwykle okrągłe. [przypis edytorski]
bieretek (starop.) — [zdrobn.: biret] czapka, ubiór głowy. [przypis redakcyjny]
bier (gw.) — bierz. [przypis autorski]
bierka a. biera— gra, kostka, przen.: los. [przypis redakcyjny]
bierka — owca. [przypis redakcyjny]
bier (niem.) — piwo. [przypis edytorski]
Bier (niem.) — piwo. [przypis edytorski]
bierność, która wynika dla matki z czynnego ssania dziecka — Bezwzględność dzieci przy wykonywaniu ruchów, zachciewanie się wszystkiego, do czegokolwiek je prze chwilowa chętka, samolubnie ślepe żądanie i chwytanie, wymaga od kobiety w stopniu dość znacznym tej bierności, którą objawia ona wszędzie w życiu płciowym (w ściślejszym znaczeniu). [przypis autorski]
bierny — tu: taki, który bierze. [przypis edytorski]
bierwiona (daw.) — kawałki drzewa. [przypis edytorski]
bierwiono — duży kawał drewna przeznaczony na opał; polano, szczapa. [przypis edytorski]
