Przypisy

Abo szczo (ukr.) — bo co? [przypis redakcyjny]

A ce szczo takie, jakie łycho (ukr.) — a co to takiego, jakie licho? [przypis redakcyjny]

Ałe szczoby cij łycar Bohuna ubyw (z ukr.) — ale żeby ten rycerz zabił Bohuna. [przypis redakcyjny]

amin (ukr.) — amen. [przypis redakcyjny]

A szczo? ne kazały (ukr.) — a co, nie mówiłyśmy. [przypis redakcyjny]

A taki breszesz i breszesz (ukr.) — No właśnie kłamiesz i kłamiesz a. No właśnie szczekasz i szczekasz; ukr. brechaty — kłamać (o człowieku); szczekać (o psie). [przypis redakcyjny]

A ty odlitaj, Laszku, od kolaski, koły step baczysz (ukr.) — Odlatuj, Polaczku, od kolaski, kiedy widzisz step. [przypis redakcyjny]

baczu (ukr.) — widzę. [przypis redakcyjny]

Baczyw ty (ukr.) — widziałeś. [przypis redakcyjny]

bahato (ukr.) — dużo. [przypis redakcyjny]

Bahato utikło, bahato zabyły (z ukr.) — dużo uciekło, dużo zabili. [przypis redakcyjny]

bajdak (ukr.) — duża rzeczna łódź żaglowo-wiosłowa. [przypis redakcyjny]

bat'ki (ukr.) — ojcowie. [przypis redakcyjny]

bat'ko (ukr.) — ojciec. [przypis redakcyjny]

bat'ko (ukr.) — ojciec; tu: szef, dowódca. [przypis redakcyjny]

bat'ku (ukr.) — ojcze. [przypis redakcyjny]

berkut (ukr.) — orzeł przedni. [przypis redakcyjny]

Bił nam czołom i prosył, szczob jeho podaryty, a my pomniawszy jeho usługi, dajem (z ukr.) — bił nam czołem i prosił, żeby go obradować, a my, wspomniawszy jego usługi, dajemy. [przypis redakcyjny]

błahocześciwy (z ukr.) — pobożny, prawowierny; prawosławny. [przypis redakcyjny]

bodiak (ukr.) — oset. [przypis redakcyjny]

bodiak (z ukr.) — roślina kolczasta [rodzaj wielkich krzaków ostu]. [przypis redakcyjny]

bohato (z ukr. bahato) — dużo, wiele. [przypis redakcyjny]

Boh znajet, szczo budet (z ukr.) — Bóg wie, co będzie. [przypis redakcyjny]

boimo (ukr.) — boimy. [przypis redakcyjny]

bojary (ros., ukr.) — rycerz, szlachcic ruski. [przypis redakcyjny]

bondar (ukr.) — bednarz. [przypis redakcyjny]

borba (z ukr.) — walka, bójka. [przypis redakcyjny]

Braty ridnyje, spasajte (ukr.) — bracia kochani, ratujcie. [przypis redakcyjny]

braty ridnyje (ukr.) — bracia kochani. [przypis redakcyjny]

braty (ukr.) — bracia. [przypis redakcyjny]

Bude sława… Do kińca wika (z ukr.) — Będzie sława sławna Między Kozakami, Między przyjaciółmi, Na długie lata, Do końca wieków. [przypis redakcyjny]

Bude taka wijna, jakoi ne buwało (ukr.) — będzie taka wojna, jakiej jeszcze nie było. [przypis redakcyjny]

budu (ukr.) — będę. [przypis redakcyjny]

Buw did (ukr.) — był dziad. [przypis redakcyjny]

Buw, pane (ukr.) — byłem, panie. [przypis redakcyjny]

caban (ukr.) — wielki wół podolski; tutaj: wielki koń. [przypis redakcyjny]

charakternik (z ukr.) — czarownik. [przypis redakcyjny]

chody (ukr.) — chodź. [przypis redakcyjny]

chwost (starop., ukr.) — ogon. [przypis redakcyjny]

czeczuga (z ukr.) — rodzaj szabli. [przypis redakcyjny]

czereda (z ukr.) — trzoda, tłum. [przypis redakcyjny]

czerniec (ukr.) — mnich, zakonnik prawosławny. [przypis redakcyjny]

czerniec (z ukr.) — mnich, zakonnik. [przypis redakcyjny]

Czort by ich pobraw, i cei smerdiaczoi wody kazały pylnowaty (z ukr.) — czart by ich wziął, i tej śmierdzącej wody kazali pilnować. [przypis redakcyjny]

Czorty, ne Lachy (ukr.) — diabły, nie Polacy. [przypis redakcyjny]

czumak (daw., ukr.) — chłop ukraiński, żyjący z handlu, przewożący swój towar, często na bardzo duże odległości, wozami zaprzężonymi w woły. [przypis redakcyjny]

detyna (ukr.) — dziecko, dziecina. [przypis redakcyjny]

detyna (ukr.) — dziecko. [przypis redakcyjny]

detyna (z ukr.) — dziecko. [przypis redakcyjny]

Diakujem, pane (ukr.) — dziękujemy, panie. [przypis redakcyjny]

Diawoł błahougodnyku ne straszen (z ukr.) — człowiek czystego serca nie boi się diabła. [przypis redakcyjny]

did (ukr.) — dziad. [przypis redakcyjny]

did (ukr.) — dziad, żebrak. [przypis redakcyjny]

ditki (ukr.) — dzieci. [przypis redakcyjny]

Do chutoriw, pane, do seła (ukr.) — do chutorów, panie, do wsi; chutor a. futor — pojedyncze gospodarstwo, oddalone od wsi; przysiółek. [przypis redakcyjny]

donia (ukr.) — córeczka. [przypis redakcyjny]

doniu (ukr.) — córeczko. [przypis redakcyjny]

drużka (z ukr.) — przyjaciółka. [przypis redakcyjny]

duszu moju, świtło moje (z ukr.) — duszę moją, światło moje. [przypis redakcyjny]

Ej, tam na hori… Kozaki idut' (ukr.) — Hej, tam na górze żeńcy żną, A pod górą, pod zieloną, kozacy maszerują. [przypis redakcyjny]

Ej to ne pili pilili!… ne tumany ustawały (z ukr.) — ej, to nie pyły pyliły, nie mgły wstawały. [przypis redakcyjny]

Hej wy stepy… more szyrokije (ukr.) — Hej wy, stepy ukochane, Pięknym kwiatem malowane, Szerokie jak morze. [przypis redakcyjny]

Hodi, siromacha (ukr.) — dosyć, wilku; siromacha (daw. ukr.) — włóczęga; wilk-samotnik. [przypis redakcyjny]

Hołowu Kisielowu (z ukr.) — głowę Kisiela. [przypis redakcyjny]

hołowu spasajete (ukr.) — (własną) głowę ratujecie. [przypis redakcyjny]

hołubił (z ukr.) — pieścić, pielęgnować. [przypis redakcyjny]

hołubka (ukr.) — gołąbeczka. [przypis redakcyjny]

hołubka (z ukr.) — gołąbka, ukochanego. [przypis redakcyjny]

hołysz (z ukr.) — golec, biedak. [przypis redakcyjny]

hołysz (z ukr.) — golec, nędzarz. [przypis redakcyjny]

hore tobi (ukr.) — biada tobie. [przypis redakcyjny]

horyłka (z ukr.) — wódka. [przypis redakcyjny]

Hospody pomyłuj (ukr.) — Boże, bądź miłościw. [przypis redakcyjny]

Hospody pomyłuj (ukr.) — Boże, zlituj się. [przypis redakcyjny]

Hospody, pomyłuj (ukr.) — Boże, zmiłuj się. [przypis redakcyjny]

Hospody (ukr.) — Panie Boże. [przypis redakcyjny]

Hraju, pane (ukr.) — gram, panie. [przypis redakcyjny]

hroszi dadut (ukr.) — pieniądze dadzą. [przypis redakcyjny]

hroszy (z ukr.) — pieniądze. [przypis redakcyjny]

i did'ka ne boitsia (z ukr.) — nawet diabła się nie boi. [przypis redakcyjny]

I hroszi mało nam daw ataman, bo sam ne maw (z ukr.) — i pieniędzy mało nam dał ataman, bo sam nie miał. [przypis redakcyjny]

i korol boitsia (ukr.) — i król się boi. [przypis redakcyjny]

ja duszu by zhubyw (ukr.) — duszę bym zgubił. [przypis redakcyjny]

Ja jeho znaju (z ukr.) — znam go. [przypis redakcyjny]

ja joho lublu, ja ne dla hroszi tutki priszow (z ukr.) — kocham go, nie dla pieniędzy tu przyszedłem. [przypis redakcyjny]

Jako wże na zemli i dosza ku nebesech (z ukr.) — jako na ziemi, tak i do nieba. [przypis redakcyjny]

Ja ne baczyła (ukr.) — nie widziałam. [przypis redakcyjny]

Ja niczoho ne znaju, pane. Kołyb ja szczo, abo szczo, abo bude szczo, to nechaj mini, oto szczo (z ukr.) — ja nic nie wiem, panie. Gdybym ja coś, albo co, albo cokolwiek, to niech mnie, ot co. [przypis redakcyjny]

Ja pyśmo widdaw (z ukr.) — oddałem list. [przypis redakcyjny]

Jarema ide (ukr.) — Jeremi idzie. [przypis redakcyjny]

Jarema (ukr.) — Jeremi. [przypis redakcyjny]

Jaremie ne zderżysz (z ukr.) — Jeremiemu nie dasz rady. [przypis redakcyjny]

Jaże ne hirszy (z ukr.) — przecież nie jestem gorszy. [przypis redakcyjny]

Ja z toboju (ukr.) — ja z tobą. [przypis redakcyjny]

każe, rozserdywsia (ukr.) — mówi, że się rozgniewał. [przypis redakcyjny]

kiń (z ukr.) — rzuć. [przypis redakcyjny]

kinę (z ukr.) — rzucę. [przypis redakcyjny]

kniahini (z ukr.) — księżna na Rusi, żona kniazia. [przypis redakcyjny]

Kołyb jeho trastia mordowała (z ukr.) — żeby go cholera wzięła. [przypis redakcyjny]

kołyby buw Lach, to by buw oreł (z ukr.) — gdyby był Polak, to by był orzeł. [przypis redakcyjny]