Przypisy

[1628]respons (z łac.) — odpowiedź. [przypis redakcyjny]

1-ma Decembris (łac.) — pierwszego grudnia. [przypis redakcyjny]

2-da Februarii (łac.) — drugiego lutego. [przypis redakcyjny]

3-a Decembris devotissime (łac.) — trzeciego grudnia, jak najpobożniej. Ojciec Paska, Marcin, umarł w r. 1679. [przypis redakcyjny]

7bris (łac.) — skrót od Septembris (łac.): września. [przypis redakcyjny]

7bris (łac.) — skrót od Septembris: września. [przypis redakcyjny]

7ma Septembris (łac.) — siódmego września. [przypis redakcyjny]

8bris (łac.) — skrót od: Octobris; października. [przypis redakcyjny]

ab antiquo (łac.) — od dawna. [przypis redakcyjny]

ab antiquo (łac.) — z dawna. [przypis redakcyjny]

ab excessu divi Stephani (łac.) — od zgonu ś. p. Stefana. [przypis redakcyjny]

ab extra (łac.) — z zewnątrz. [przypis redakcyjny]

ab invicem (łac.) — nawzajem. [przypis redakcyjny]

ab invicem (łac.) — wzajemnych. [przypis redakcyjny]

ablucja (z łac.) — obmycie. [przypis redakcyjny]

ab officio (łac.) — do urzędu, z urzędu. [przypis redakcyjny]

abominacja (z łac.) — obrzydzenie, wstręt. [przypis redakcyjny]

abominacja (z łac.) — wstręt, odraza. [przypis redakcyjny]

abominatio desolationis (łac.) — wstręt do osamotnienia. [przypis redakcyjny]

ab ovo (łac.) — od początku, dosł.: od jajka; jajko stanowiło pierwszą potrawę na ucztach staroż. Rzymian. [przypis redakcyjny]

abrenuntiat (łac.) — wyrzeka się. [przypis redakcyjny]

abrewiator (z łac. breve: krótki) — ten, który używa skróconych słów lub znaków zamiast całych wyrazów. [przypis redakcyjny]

absolute (łac.) — na pewno. [przypis redakcyjny]

absolute (łac.) — stanowczo. [przypis redakcyjny]

absolutissime (łac.) — najzupełniej. [przypis redakcyjny]

absolutum dominium (łac.) — panowanie absolutne, władza absolutna. [przypis redakcyjny]

absolutum dominium (łac.) — samowładny rząd. [przypis redakcyjny]

ab utrinque (łac.) — obustronną. [przypis redakcyjny]

ab utrinque (łac.) — przez obie strony. [przypis redakcyjny]

ab utrinque (łac.) — z obydwu stron. [przypis redakcyjny]

ab utrinque praetensionum (łac.) — z obustronnych uraz. [przypis redakcyjny]

a capite (łac.) — od nowego wiersza. [przypis redakcyjny]

accelerare (łac.) — przyśpieszyć. [przypis redakcyjny]

acceptum referebat beneficium (łac.) — odebrane oddawał dobrodziejstwo. [przypis redakcyjny]

accesserunt (łac.) — przystąpili. [przypis redakcyjny]

accessit crudelitas (łac.) — przyłączyło się okrucieństwo. [przypis redakcyjny]

accessit (łac.) — przystąpił. [przypis redakcyjny]

accessus (łac.) — wstęp. [przypis redakcyjny]

accurate (łac.) — dokładnie, starannie. [przypis redakcyjny]

accusat (łac.) — obwinia. [przypis redakcyjny]

acetylina (z łac.) — gaz świetlny, wytwarzany działaniem wody na karbid. [przypis redakcyjny]

a consortio (łac.) — od wspólnego pożycia. [przypis redakcyjny]

acta heroica sequuntur (łac.) — zaszczyty idą za czynami bohaterskimi. [przypis redakcyjny]

actiones (łac.) — czyny. [przypis redakcyjny]

active (łac.) — czynnie. [przypis redakcyjny]

activitas (łac.) — dzielność. [przypis redakcyjny]

activitatem (łac.) — czynności. [przypis redakcyjny]

activitatem (łac.) — dzielność. [przypis redakcyjny]

actus meritorius (łac.) — czyn chwalebny, zasługa. [przypis redakcyjny]

a cunabulis (łac.) — od kołyski. [przypis redakcyjny]

ad altiora (łac.) — do wyższych rzeczy. [przypis redakcyjny]

adamantina corda (łac.) — serca twarde jak diament. [przypis redakcyjny]

ad apertionem rotuli (łac.) — do otwarcia spisu treści akt, skargi; w dawniejszych wydaniach drukowano tu mylnie: retuli. [przypis redakcyjny]

ad Carthaginem (łac.) — do Kartaginy. [przypis redakcyjny]

ad communem (…) societatem (łac.) — do powszechnego społeczeństwa. [przypis redakcyjny]

ad complementum (łac.) — dla zapełnienia liczby. [przypis redakcyjny]

ad conferendum (łac.) — na rozmowę. [przypis redakcyjny]

ad consilia (łac.) — do rad. [przypis redakcyjny]

ad cras de mane (łac.) — do jutra rano. [przypis redakcyjny]

ad cras (łac.) — do jutra. [przypis redakcyjny]

ad cras (łac.) — nazajutrz. [przypis redakcyjny]

ad cursum anni (łac.) — do przebiegu tego roku. [przypis redakcyjny]

ad cursum anni (łac.) — do zdarzeń tego roku. [przypis redakcyjny]

ad debitam formam (łac.) — w należyte karby. [przypis redakcyjny]

ad decursum anni (łac.) — do końca roku. [przypis redakcyjny]

ad deliberandum (łac.) — do namysłu. [przypis redakcyjny]

ad deliberandum (łac.) — do rozwagi dalszej odłożenie [o sprawie sądowej]. [przypis redakcyjny]

ad dispositionem consiliorum (łac.) — do kierownictwa w radach. [przypis redakcyjny]

addo (łac.) — dołączam, dodaję. [przypis redakcyjny]

addo (łac.) — dołączam. [przypis redakcyjny]

ad effectum (łac.) — do skutku. [przypis redakcyjny]

adeo regum stipator inseparabilis amor est, cui stipendium clementia penditur (łac.) — do tego stopnia nieodstępną towarzyszką królów jest miłość, której żołd płaci się łaską. [przypis redakcyjny]

ad essentiam (łac.) — do treści. [przypis redakcyjny]

adeste qui omnia humana prae divitiis spernitis (…) (łac.) — słuchajcie wy, co dla bogactw wszystkimi sprawami ludzkimi gardzicie, mniemając, że nie ma ani zaszczytu wielkiego, ani cnoty bez opływania w dostatki: jedyna nadzieja narodu rzymskiego, Cyncynnat, uprawiał rolę za Tybrem cztery morgi wynoszącą; tam czy to kopiąc rów, czy orząc, został pozdrowiony i pozdrowił posłów, którzy go poprosili, żeby w todze wysłuchał rozkazów senatu; zdziwiony, każe żonie Hacylii przynieść togę z chaty, którą przywdział, obtarłszy się równocześnie z kurzu i potu; winszują mu posłowie dyktatury i wiodą do miasta. [przypis redakcyjny]

ad eum finem, per quem (łac.) — do takiego końca, przez który. [przypis redakcyjny]

ad eventum (łac.) — do wyniku. [przypis redakcyjny]

ad feliciora tempora (łac.) — do pomyślniejszych czasów. [przypis redakcyjny]

ad galli cantum (łac.) — jak kogut zapieje. [przypis redakcyjny]

ad Galli cantum (łac.) — przy śpiewie koguta; dwuznaczność: gallus: kogut, Gallus: Francuz. [przypis redakcyjny]

ad Galli cantum non timet iste leo (łac.) — Lew ten nie lęka się, gdy kogut pieje. [przypis redakcyjny]

ad gradum et perfectionem (łac.) — do stopnia i doskonałości. [przypis redakcyjny]

ad gubernium (łac.) — do kierowania. [przypis redakcyjny]

ad hoc (łac.) — doraźnie, bez uprzedniego przygotowania. [przypis redakcyjny]

ad humilitatem et submissionem (łac.) — do upokorzenia i uległości. [przypis redakcyjny]

ad hunc actum (łac.) — na ten akt. [przypis redakcyjny]

ad Imam requisitionem (łac.) — natychmiast na żądanie. [przypis redakcyjny]

ad instantiam (łac.) — za wstawieniem się. [przypis redakcyjny]

ad instantiam venerabilis fiscalis (łac.) — do orzeczenia wielebnego oskarżyciela konsystorskiego. [przypis redakcyjny]

aditum (łac.) — wolny przystęp. [przypis redakcyjny]

ad iustum valorem (łac.) — do słusznej wartości. [przypis redakcyjny]

adjectivum cum substantivo (łac.) — przymiotnik z rzeczownikiem. [przypis redakcyjny]

adlaborabunt (łac.) — nastawać będą. [przypis redakcyjny]

ad libitum (łac.) — do woli, ile tylko chcą. [przypis redakcyjny]

ad locum electionis (łac.) — na miejsce obioru. [przypis redakcyjny]

ad locum facti (łac.) — na miejsce uczynku. [przypis redakcyjny]

ad manus (łac.) — do rąk. [przypis redakcyjny]

ad meridiem (łac.) — ku południowi. [przypis redakcyjny]

ad metam (łac.) — do celu. [przypis redakcyjny]

ad minimum (łac.) — najmniej. [przypis redakcyjny]

admirabilia (łac.) — sprawy godne podziwu. [przypis redakcyjny]