Form: Liryka,
motif: Jesień,
period: Starożytność

Motyw służy do zaznaczania opisów jesieni, zamierania życia, niejednokrotnie mających znaczenie metaforyczne. Zdarzyć się mogą również typowo jesienne przemyślenia. Szczególnie silnie zaznacza się ten motyw w pierwszej części Chłopów Reymonta, która wszelako nosi tytuł Jesień. Trudno także nie zauważyć, że jesień często wprowadza wraz ze sobą inne motywy i tematy: deszcz, błoto, wiatr, a także światło, gdyż wraz z tą porą roku zmienia się nasłonecznienie ziemi, co wyraźnie zaznaczane jest przez dokładnego autora Chłopów.

Czas

ok. 4000 r. p.n.e. – 476 r. (upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego)

Najwybitniejsi twórcy

Homer, Hezjod, Ajschylos, Sofokles, Eurypides, Arystofanes, Symonides, Safona, Anakreont, Teokryt, Plaut, Katullus, Wergiliusz, Horacy, Owidiusz, Petroniusz, Platon

Reprezentatywne gatunki

hymn, bajka, przypowieść, pieśń, epos, tragedia, komedia, dialog, apokalipsa, tren, epigramat, idylla, satyra

Najdłuższa z wyróżnianych epok, jej późniejszą część stanowi antyk — okres rozkwitu starożytnej kultury Grecji i Rzymu. W tym czasie narodziły się wszystkie najważniejsze gatunki literackie — począwszy od bajek i hymnów sumeryjskich, spisanych pismem klinowym, poprzez epos (pierwszym był sumeryjski Gilgamesz, następnymi Iliada i Odyseja na poły legendarnego Homera) i najważniejsze gatunki dramatu ukształtowane w V w. p.n.e., aż do liryki osobistej (Safona) i drobnych utworów okolicznościowych (jak epitalamium – pieśń weselna, czy epitafium, czyli nagrobek). Trudna do ogarnięcia całość dorobku starożytnych wszechstronnie odzwierciedla złożoność ludzkiego życia prywatnego i społecznego oraz relacje człowieka z tym, co nieludzkie.

• autor: Kamil Andrzejczak