Wydało mu się nagle, że serce rozpiera mu piersi i podchodzi do gardła; zapewne dlatego...
Tamten świat, którego pani nie zna, za wielki jest, aby odczuć brak Jima. Rozumie pani...
Patrzył doświadczonym okiem na Jima.
— Wziął to do serca? — spytał pogardliwie.
— Jeszcze jak! — odrzekłem.
— No...
Mądrość serca, niemająca nic wspólnego z budowaniem lub burzeniem teorii, a tym bardziej z obroną...
— Widzisz, Nino, morze podobne jest sercu kobiety.
Nagły pocałunek zamknął mu wargi. Odrzekła spokojnie:
— Władco...
Motywem tym szczególnie chętnie posługiwano się w literaturze okresu preromantyzmu (por. Cierpienia młodego Wertera Goethego) i romantyzmu, kiedy to serce przeciwstawiano rozumowi. Pod nazwą serce kryje się czasem intuicja, umiejętność współodczuwania z innymi, zdolność do miłości i miłosierdzia, wrażliwość, pozaracjonalna mądrość, czy wiedza, a wreszcie — dusza.
