- Other:
- Aforyzm
- Akt prawny
- Anakreontyk
- Artykuł
- Artykuł naukowy
- Bajka
- Bajka ludowa
- Ballada
- Baśń
- Dedykacja
- Dialog
- Dramat
- Dramat antyczny
- Dramat historyczny
- Dramat niesceniczny
- Dramat poetycki
- Dramat romantyczny
- Dramat szekspirowski
- Dramat wierszowany
- Dramat współczesny
- Dziennik
- Epigramat
- Epopeja
- Epos
- Epos rycerski
- Epos satyryczny
- Erotyk
- Esej
- Farsa
- Felieton
- Fraszka
- Gawęda
- Gawęda szlachecka
- Humoreska
- Hymn
- Idylla
- Komedia
- Kronika
- Lament
- Legenda
- Liryka
- List
- Manifest
- Melodramat
- Motto
- Nowela
- Oda
- Odczyt
- Odezwa
- Opowiadanie
- Pamiętnik
- Pieśń
- Poemat
- Poemat alegoryczny
- Poemat dygresyjny
- Poemat heroikomiczny
- Poemat prozą
- Pogadanka
- Poradnik
- Powiastka filozoficzna
- Powieść
- Powieść epistolarna
- Powieść poetycka
- Praca naukowa
- Proza poetycka
- Przypowieść
- Psalm
- Reportaż podróżniczy
- Rozprawa
- Rozprawa polityczna
- Satyra
- Sielanka
- Sonet
- Tragedia
- Tragifarsa
- Traktat
- Tren
- Wiersz
- Wiersz sylabotoniczny
Motif: Państwo
Po „romantycznym” oddzieleniu narodu od instytucji państwowych oraz przekształceniu w ideę będącej wcześniej konkretem ojczyzny — jej pierwotne (obowiązujące do oświecenia włącznie) znaczenie przejęło w zasadzie państwo. Hasło służy zgromadzeniu fragmentów tekstów literackich mówiących o roli państwa w życiu jednostek i zbiorowości (takich np. jak mniejszości narodowe) oraz wskazywaniu wypowiedzi mówiących, jakie zachowania były uważane za propaństwowe (temat to ważny szczególnie w literaturze dwudziestolecia międzywojennego, np. w późnych utworach Żeromskiego).
Author: Cecylia Walewska
- Ur.
- 2 listopada 1859 w Nowo-Radomsku
- Zm.
- Zm. w kwietniu 1940 w Warszawie
- Najważniejsze dzieła:
- Z dziejów krzywdy kobiet (1908), Ruch kobiecy w Polsce (cz. 1--2, 1909), Słówko o kobietach i apel do kobiet (1920), Kobieta polska w nauce (1922), W walce o równe prawa. Nasze bojownice (1930); z prozy: Z paradoksów życia (1897), Podsłuchane (1897), Koleżanka Stefa (1913), Zapomnisz? (1914), Bez duszy (1899), Autor (1903), Dusze współczesne (1913), Biała pani (1914), Błąd (1916)
Polska prozaiczka, publicystka, i działaczka ruchu kobiecego. Z wykształcenia nauczycielka muzyki, dokształcała się na Uniwersytecie Latającym oraz w Towarzystwie Kursów Naukowych. W l. 1899--1927 członkini redakcji czasopisma ,,Bluszcz", zajmującego się kwestią emancypacji kobiet. W 1901 r. zesłana na Syberię za udział w manifestacji na cześć Kilińskiego. W latach 1906--1913 uczestniczyła w pracach Towarzystwa Kultury Polskiej. Po odzyskaniu niepodległości przez kilka lat pracowała jako referentka do spraw zatrudnienia kobiet w Ministerstwie Pracy i Opieki Społecznej. Była członkinią m.in. Związku Równouprawnienia Kobiet Polskich i Polskiego Stowarzyszenia Równouprawnienia Kobiet Polskich. Publikowała m.in. w czasopismach: ,,Antrakt" (debiut w 1876), ,,Tygodnik Ilustrowany", ,,Tygodnik Mód i Powieści", ,,Kobieta Współczesna", ,,Kurier Codzienny", ,,Kurier Warszawski".
Motif: Praca
Jest to motyw przejawiający się w wielu dziełach literackich i występujący w każdej epoce. W mitologii możemy wyróżnić pracę Hefajstosa. W Biblii ukazana jest praca Boga (Ks. Rodzaju) — systematyczny wysiłek stwórczy, który został rozłożony symbolicznie na sześć dni, po których nastąpił dzień odpoczynku. Praca może mieć różny charakter. Wyróżnia się pracę żmudną, ponad siły (Satyra na leniwych chłopów, gdzie pewien szlachcic zarzucał chłopom lenistwo i pozorowanie pracy), pracę nieefektywną, bezsensowną (por. Syzyfowe prace; Syzyf, władca Koryntu, ukarany przez bogów, musiał wtaczać na górę ogromny kamień, który stale wyślizgiwał mu się z rąk, gdy był blisko celu i musiał rozpoczynać pracę od początku). Praca może mieć wydźwięk pozytywny jako wartość i błogosławieństwo. Afirmację pracy przedstawia Jan Kochanowski w Pieśni świętojańskiej o sobótce: uczciwy, pracowity człowiek może żyć dostatnio i spokojnie dzięki ziemi, którą uprawia.