Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Szacowany czas do końca: -
Mikołaj Sęp Szarzyński, Pieśń I (O Fridruszu)

Spis treści

    1. Honor: 1
    2. Ojczyzna: 1
    3. Sława: 1
    4. Śmierć bohaterska: 1
    5. Święty: 1
    6. Zemsta: 1

    Mikołaj Sęp SzarzyńskiPieśń IO Fridruszu, który pod Sokalem zabit od Tatarów roku Pańskiego 1519

    1
    ŚwiętyUmysł stateczny i w cnotach gruntowny
    Kto ma od Boga, żywie świętym równy;
    Nie tylko wytrwa gniew szczęścia surowy,
    Ale i łaską wzgardzić jest gotowy.
    5
    Tysiąc przykładów! Ale dostatecznyŚmierć bohaterska, Honor
    Słów moich świadek sam Fridrusz [1] serdeczny,
    Który to sprawił, że sie mniej wstydamy
    Blizny, prze upór co nieszczęścia mamy.
    Na Sokal wojska gdy już płaczliwego
    10
    Ostatek uwiódł od rąk okrutnego
    Pohańca, — wolny, serce nielękliwe
    Odkrył, te słowa mówiąc pamiętliwe:
    „Farbę Bugowej, widziałem, krew wody
    Nasza zmieniła, prócz pohańskiej szkody.[2]
    15
    Skryły się pola pod zacnemi ciały,
    A mnie, niestetyż, kto w te zagnał wały?
    Bojaźń wyrodna w serce me nie wchodzi,
    Lecz, mogąc pomóc, żywiąc, umrzeć szkodzi,
    Choć miejsce wzywa, i dusza uczciwa
    20
    Krwią, ciałem, zbroją, sławę kupić chciwa.
    Ale jeszcze trwa ten targ: otwórz bronę[3],
    Otwórz, już mię wstyd mur mieć za obronę;
    Niechaj przypłaci pohaniec zdradliwy,
    Że tył mój widział, gdym zbrojny i żywy”.
    25
    To rzekszy[4], jako z działa śmiertelnego
    Kamień, płomienia gwałtem siarczystego
    Z hukiem wyparty, jako przez wiatr rzadki
    Leci przez ciała, dając im upadki:
    ZemstaTak mężny Fridrusz, gniewy ślachetnemi
    30
    Zapalon, z zamku z krzyki rycerskiemi
    Wypadł i przeszedł zastęp niezliczony
    Swą i tatarską prawie krwią zjuszony.
    Tam zaś, by tygrys, gdy swe baczy dzieci
    Miedzy myśliwcy, choć tysiąc strzał leci,
    35
    Wpada w pośrodek, nie o ratunk[5] dbając,
    Ale o pomstę, szkodzi, i konając:
    Taki był on mąż. Widząc swój lud zbity,
    Drugi związany, aż go znamienity
    Duch ze krwią odbiegł. Padł. Krzyknął bezbożny
    40
    Zastęp i więźnie. Lecz był okrzyk różny…
    Ojczyzna, SławaO cny rycerzu! nie tylko szczęśliwie
    Duch twój z wielkimi bohatyry żywie:
    I tu, dokąd Bug cichy wody swoje
    Niesie do Wisły, dotąd imię twoje
    45
    Trwać będzie w ustach ludu rycerskiego.
    I rzecze człowiek serca wspaniałego:
    „Z lepszym ojczyzny szczęściem, wieczny Panie,
    Racz mi naznaczyć tak prędkie skonanie”.

    Przypisy

    [1]

    Fridrusz właśc. Fryderyk Herburt (1470 – 1519) — chorąży lwowski, w 1519 r. zginął w trakcie obrony miasta Sokal [przypis edytorski]

    [2]

    Farbę Bugowej, widziałem, krew wody / Nasza zmieniła, prócz pohańskiej szkody — tj.: widziałem, jak nasza krew zmieniła barwę wody Bugu, choć pohańcy nie odnieśli szkody. [przypis redakcyjny]

    [3]

    brona (tu daw.) — brama. [przypis redakcyjny]

    [4]

    rzekszy — dziś: rzekłszy. [przypis edytorski]

    [5]

    ratunk (daw.) — ratunek. [przypis redakcyjny]

    x