Author: Cecylia Walewska,
motif: Chrystus,
motif: Mizoginia

Ur.

2 listopada 1859 w Nowo-Radomsku

Zm.

Zm. w kwietniu 1940 w Warszawie

Najważniejsze dzieła:

Z dziejów krzywdy kobiet (1908), Ruch kobiecy w Polsce (cz. 1--2, 1909), Słówko o kobietach i apel do kobiet (1920), Kobieta polska w nauce (1922), W walce o równe prawa. Nasze bojownice (1930); z prozy: Z paradoksów życia (1897), Podsłuchane (1897), Koleżanka Stefa (1913), Zapomnisz? (1914), Bez duszy (1899), Autor (1903), Dusze współczesne (1913), Biała pani (1914), Błąd (1916)

Polska prozaiczka, publicystka, i działaczka ruchu kobiecego. Z wykształcenia nauczycielka muzyki, dokształcała się na Uniwersytecie Latającym oraz w Towarzystwie Kursów Naukowych. W l. 1899--1927 członkini redakcji czasopisma ,,Bluszcz", zajmującego się kwestią emancypacji kobiet. W 1901 r. zesłana na Syberię za udział w manifestacji na cześć Kilińskiego. W latach 1906--1913 uczestniczyła w pracach Towarzystwa Kultury Polskiej. Po odzyskaniu niepodległości przez kilka lat pracowała jako referentka do spraw zatrudnienia kobiet w Ministerstwie Pracy i Opieki Społecznej. Była członkinią m.in. Związku Równouprawnienia Kobiet Polskich i Polskiego Stowarzyszenia Równouprawnienia Kobiet Polskich. Publikowała m.in. w czasopismach: ,,Antrakt" (debiut w 1876), ,,Tygodnik Ilustrowany", ,,Tygodnik Mód i Powieści", ,,Kobieta Współczesna", ,,Kurier Codzienny", ,,Kurier Warszawski".

Figura Chrystusa, jako uosobienia bezinteresownego poświęcenia własnego życia dla zbawienia wszystkich ludzi, w imię miłosierdzia i współczucia — stała się ważnym (i kontrowersyjnym) motywem literatury polskiej okresu romantyzmu. Metaforyczne myślenie o Polsce pod zaborami jako o Chrystusie wśród narodów Europy, które wywarło głęboki wpływ na kształt naszej kultury i funkcjonujące w jej obrębie idee — czerpie z takiego właśnie rozumienia figury Chrystusa. Motyw ten odnajdziemy także u twórców młodopolskich (w innych nieco kontekstach), czy w literaturze okresu II wojny światowej.
Wyrazista analogia między losami Polski a żywotem Chrystusa została przeprowadzona w wizji księdza Piotra w Dziadach (wśród podobieństw znalazły się m.in. rzeź niewiniątek, osoba Piłata, Golgota i in.).

Za pomocą tego motywu wskazujemy takie fragmenty mówiące o kobietach, dla których neutralny motyw kobieta nie ma zastosowania, ponieważ są one naznaczone uprzedzeniem, a ich celem jest wykazanie niższości kobiet w zakresie różnego rodzaju kompetencji. Niższość ta jest często definiowana jako „naturalna”. Mogą być to fragmenty narracyjne, wypowiedzi bohaterów lub scenki. Wypowiedzi samych kobiet i takie opisy ich działań, które mają je ,,demaskować" w opinii czytelnika, trzeba traktować z największą ostrożnością — warto wskazywać wraz z nimi szerszy kontekst wybranego fragmentu (np. w Emancypantkach charakteryzujące pannę Howard poglądy przedstawione zostały tak, że wydają się wyjątkowo śmieszne i niepoważne). Jednak, jak w wypadku każdego z motywów, wskazane przez nas cytaty wymagają inteligentnej interpretacji użytkownika strony ,,Wolnych Lektur". Niekiedy cytaty zawierające mizoginiczne wypowiedzi prezentowane są ze stanowiska, które możemy oceniać jako neutralne, a wypowiedź nie charakteryzuje poglądów jej autora. Tak jest np. w poniższym urywku z Ustępu Mickiewiczowskich Dziadów:
Kobieta, Mizoginia,,Skarbowe chude, poderwane klacze,
Nawet te, które wożą lazarety,
Jeśli je stawią faraona gracze,
Liczą się zawsze: klacz za dwie kobiety."
Idea wprowadzenia takich motywów jak mizoginia czy antysemityzm zrodziła się z obserwacji, że odpowiadają one zjawiskom będącym przedmiotem opisu dla samej literatury (zwł. od okresu pozytywizmu), a zarazem z pragnienia niezakłamywania rzeczywistości.