Gatunek: Lament

1. ★

   ☆

   

   Autor nieznany

   Lament świętokrzyski

   Epoka: Średniowiecze Rodzaj: Liryka Gatunek: Lament

   • Czytaj online
   • Pobierz ebook:
     PDFEPUBMOBIFB2TXT
     Pobierz audiobook:
     MP3Ogg Vorbis
     Stwórz własny plik PDF

   • play
   • pause
   • mute
   • unmute

   • Autor nieznany, Lament świętokrzyski

     Czyta Masza Bogucka, reż. Grzegorz Dondziłło

     Dofinansowano ze środków: Priorytet 4 Udostępnienie publikacji w formatach cyfrowych w ramach Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa.

   Update Required To play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.

   Utwór datowany na lata 70. XV w., znany pod tytułem Lament świętokrzyski (od miejsca znalezienia rękopisu w klasztorze benedyktyńskim Św. Krzyża na Łysej Górze), a także jako Żale Matki Boskiej pod krzyżem lub (od incipitu) Posłuchajcie bracia miła…, stanowi przykład średniowiecznej liryki pasyjnej, realizującej motyw Stabat Mater. Rękopis utworu, którego autorstwo przypisywane było Andrzejowi ze Słupi, przeorowi świętokrzyskich benedyktynów, zaginął po wywiezieniu zbiorów warszawskiej Biblioteki Uniwersyteckiej do Petersburga w ramach represji carskich po powstaniu listopadowym. Zachował się jednak sporządzony przez Łukasza Gołębiowskiego, znalazcę rękopisu, odpis pieśni łysogórskich (tj. kodeksu obejmującego cztery pieśni maryjne: Posłuchajcie bracia miła…, Radości wam powiadam…, Mocne Boskie tajemności… i Zdrowaś Krolewno wyborna… oraz jedną o Bożym Ciele: O ciało Boga żywego…). Na tej podstawie utwór został opublikowany (po raz pierwszy w 1852 r. przez Wacława Aleksandra Maciejowskiego).

   Pieśń należy do gatunku zwanego lamentem (a. z łac. planktem). Forma poruszającego monologu Matki Boskiej opłakującej pod krzyżem śmierć swego syna, Chrystusa, wskazywała badaczom, że utwór mógł być fragmentem zaginionego pasyjnego dramatu liturgicznego, jednego z misteriów wielkopiątkowych.

Wybrane utwory