Przyjaciele Wolnych Lektur otrzymują dostęp do specjalnych publikacji współczesnych autorek i autorów wcześniej niż inni. Zadeklaruj stałą wpłatę i dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur.
- Other:
- Aforyzm
- Akt prawny
- Anakreontyk
- Artykuł
- Artykuł naukowy
- Bajka
- Bajka ludowa
- Ballada
- Baśń
- Dedykacja
- Dialog
- Dramat
- Dramat antyczny
- Dramat historyczny
- Dramat niesceniczny
- Dramat poetycki
- Dramat romantyczny
- Dramat szekspirowski
- Dramat wierszowany
- Dramat współczesny
- Dziennik
- Epigramat
- Epopeja
- Epos
- Epos rycerski
- Epos satyryczny
- Erotyk
- Esej
- Farsa
- Felieton
- Fraszka
- Gawęda
- Gawęda szlachecka
- Humoreska
- Hymn
- Idylla
- Komedia
- Kronika
- Lament
- Legenda
- List
- Manifest
- Melodramat
- Motto
- Nowela
- Oda
- Odczyt
- Odezwa
- Opowiadanie
- Pamiętnik
- Pieśń
- Poemat
- Poemat alegoryczny
- Poemat dygresyjny
- Poemat heroikomiczny
- Poemat prozą
- Pogadanka
- Poradnik
- Powiastka filozoficzna
- Powieść
- Powieść epistolarna
- Praca naukowa
- Proza poetycka
- Przypowieść
- Psalm
- Publicystyka
- Reportaż podróżniczy
- Rozprawa
- Rozprawa polityczna
- Satyra
- Sielanka
- Sonet
- Tragedia
- Tragifarsa
- Traktat
- Tren
- Wiersz
- Wiersz sylabotoniczny
- Piekło X
Motif: Piekło
Jako miejsce potępienia wiecznego, piekło pojawia się przede wszystkim w utworach (i ich fragmentach) mających ambicje moralizatorskie (wiąże się więc z motywami dobra, zła, grzechu, szatana i służących mu pomniejszych diabłów). Bywa umiejscawiane w zaświatach, odnosząc się do życia pośmiertnego, ale zdarza się, że życie doczesne - i w związku z tym obraz świata - przedstawia się jako piekło (względnie czyściec). Piekło opisywano ze szczególną lubością w średniowieczu, na progu renesansu powstało zaś fundamentalne dzieło na ten temat: Boska Komedia Dantego. Motyw piekła nie przestał być ważny w baroku i romantyzmie, fascynował twórców okresu modernizmu (np. Kasprowicza). Natomiast we współczesności – w związku z apokaliptycznymi przeżyciami podczas dwóch wojen światowych – piekło umiejscawia się na ziemi i włącza w historię.
Author: Seweryn Goszczyński
- Ur.
- 4 listopada 1801 w Ilińcach koło Humania
- Zm.
- 25 lutego 1876 we Lwowie
- Najważniejsze dzieła:
- Zamek kaniowski, Król zamczyska, Noc belwederska (wspomnienia), Przy sadzeniu róż. Do M.S.
Poeta romantyczny, należący do tzw. szkoły ukraińskiej. Brał udział w
powstaniu listopadowym. Był zagorzałym patriotą i działaczem
społecznym, a szansy na odrodzenie Polski upatrywał w pozyskaniu dla
sprawy niższych warstw społecznych. Był zafascynowany kulturą i trybem
życia górali tatrzańskich i jako pierwszy wprowadził motywy
tatrzańskie do polskiej literatury.
W 1935 zainicjował konflikt z Aleksandrem Fredrą, którego twórczości
zarzucał brak charakteru narodowego. Do krytyki dołączyli inni
literaci i Fredro na kilkanaście lat przestał pisać.
Goszczyński współpracował z różnymi organizacjami konspiracyjnymi.
Zagrożony aresztowaniem, w 1838 r. wyjechał do Paryża, gdzie
zaangażował się w Koło Sprawy Bożej A. Towiańskiego. Pod jego wpływem
porzucił dotychczasową działalność i w latach 1842-1872 żył w biedzie
we Francji.
Przyjaciele zorganizowali jego powrót do Lwowa i tam spędził ostatnie
lata życia. Kazimierz Przerwa-Tetmajer opisuje wspólną wycieczkę w
Tatry, podczas której Goszczyński uratował dziewięcioletniego wówczas
Tetmajera przed upadkiem w przepaść.