Spis treści

Mikołaj Sęp SzarzyńskiPieśń IVO cnocie szlacheckiej

Dziedzictwo, RodzinaZacni sie ludzie rodzą także z zacnych;

Znać w koniach sztuki ojczyste; lękliwych

Mężna orlica gołębi nie rodzi,

Ani mdły zając z dużych lwów pochodzi.

Cnota, Nauka, PracaWszakże rozmnaża cnoty przyrodzone

Ćwiczenie: czynią serce utwierdzone [1]

Piękne nauki; tych kiedy nie staje,

Ślachetne plemię szpecą złe zwyczaje.

Śmiał się waleczny Rzym z syna onego

Ojca, dzielnością przełomion którego

Straszny Hannibal: i fortunną zbroję

Musiał opuścić i ojczyznę swoję.

Ale nie przestał na tym miedzy bogi

Chwalon Alcides [2], że go gromem srogi

Ociec [3] urodził, bo wolał dzielnością

Swą słynąć, niżli rodzaju zacnością.

Cóżkolwiek jeno straszliwego żyło

Na świecie, wszytko jego ustąpiło

Niezmożnej sile; przeto słynie wszędzie

I wiecznie słynąć za swe cnoty będzie.

Sława, Szlachcic, Walka, PaństwoDroga ku sławie — w sławnym urodzenie

Domu, nie sama sława. Przeto w cenie

Kto chce być, porzuć nikczemne zabawy;

Nie na herb przodków patrz, ale na sprawy,

Da pospolite prawo nieskończone

Imię swym stróżom, dadzą obronione

Granice zbroją koronne poczciwą

Od zdradnych sąsiad [4] sławę wiecznie żywą.

utwierdzone — stałe, niezmienne. [przypis redakcyjny]

Alcides — imię nadawane Herkulesowi, od imienia bogini Alcei. [przypis redakcyjny]

ociec — starop. postać wyrazu ojciec: ociec, oćca itd. [przypis redakcyjny]

sąsiad — sąsiadów. [przypis edytorski]