Cyprian Kamil Norwid
Żydowie polscy
Aż oto, że dzieje pozornie są zamęt,
Gdy w gruncie są: siła i ładność szeroka...
Motyw służy do wskazywania w utworach literackich takich wizji wyjaśniających, czym jest rzeczywistość nas otaczająca, jakimi są np. jaskinia Platońska, czy moralitetowy obraz świata jako pola walki sił dobra i zła.