Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Szacowany czas do końca: -
Wanda Ewa Brzeska, W Wielkim Tygodniu

Spis treści

    1. Getto: 1 2
    2. Ogień: 1
    3. Powstanie: 1
    4. Wiosna: 1 2

    Wanda Ewa BrzeskaW Wielkim Tygodniu[1]

    1
    Już się z dachów, tarasów, wnęk
    Podrywały w górę gołębie —
    Już ziemię w małym ogródku
    Przekopywaliśmy głębiej.
    5
    WiosnaŻółtą konewką dziecinną
    Ktoś z piętra grządki polewał —
    Świeżo uprany trykocik
    Zawiesił pomiędzy drzewa.
    Z furki znajomy badylarz[2]
    10
    Sprzedawał pierwsze warzywa,
    W krąg cicho — tylko z południa
    Getto, PowstanieCzarny kłąb dymu napływa.
    I tylko echa wybuchów
    Wiosenną ciszę rozdarły —
    15
    Aż zadzwoniły na górce[3]
    Mosiężne u kufra klamry.
    Getto, OgieńSpomiędzy dymów strzelały
    Kipiące ognia strumienie,
    Kawały papy jak szmaty
    20
    Sfruwały zewsząd na ziemię.
    WiosnaNa białe kładły się wiśnie,
    Na bzów młodziutkie gałązki…
    Czarne motyle zza murów —
    Splecione, matowe wstążki…

    Przypisy

    [1]

    Wielki Tydzień — w tradycji chrześcijańskiej okres przed Wielkanocą, trwający od Niedzieli Palmowej do Wielkiej Niedzieli. W tym samym okresie w tradycji judaistycznej obchodzone jest jedno z głównych świąt, Pesach (Święto Wolności). Pesach upamiętnia wyjście Żydów z egipskiej niewoli, trwa 7 lub 8 dni. Powstanie w getcie warszawskim rozpoczęło się 19 kwietnia 1943, co przypadało na poniedziałek Wielkiego Tygodnia i okres Pesach. Bezpośrednią przyczyną zrywu była kolejna fala deportacji z getta. Największa miała miejsce od lipca do września 1942, druga w styczniu 1943, kiedy miała miejsce pierwsza akcja zbrojnego oporu. Wiosną 1943 mieszkanki i mieszkańcy getta byli już zorganizowani w ramach Żydowskiej Organizacji Bojowej, mieli też zgromadzoną broń. Za symboliczny koniec tego powstania uznaje się 16 maja 1943, kiedy Niemcy wysadzili Wielką Synagogę. Teren getta został przez nich doszczętnie zniszczony, jeszcze w trakcie powstania naziści umyślnie podpalali domy, by zmusić ukrywających się tam ludzi do wyjścia lub wyskoczenia z okien, a następnie zamordować ich na miejscu lub w obozach zagłady. Tematyce powstania w warszawskim getcie i reakcjom na nie Jerzy Andrzejewski poświęcił opowiadanie Wielki Tydzień (pisane na gorąco pod wrażeniem wydarzeń 1943 r., wyd. 1945 r. ekranizacja w reż. Andrzeja Wajdy 1995 r.). [przypis edytorski]

    [2]

    badylarz — nieco pejoratywne określenie osoby uprawiającej warzywa, czasem kwiaty, na niewielką skalę, przeznaczone najczęściej na sprzedaż w pobliskim mieście. [przypis edytorski]

    [3]

    górka — tu w znaczeniu: stryszek. [przypis edytorski]

    15 zł

    tyle kosztują 2 minuty nagrania audiobooka

    35 zł

    tyle kosztuje redakcja jednego krótkiego wiersza

    55 zł

    tyle kosztuje przetłumaczenie 1 strony z jęz. angielskiego na jęz. polski

    200 zł

    tyle kosztuje redakcja 20 stron książki

    500 zł

    Dziękujemy za Twoje wsparcie! Uzyskujesz roczny dostęp do przedpremierowych publikacji.

    20 zł /mies.

    Dziękujemy, że jesteś z nami!

    35 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na opłacenie jednego miesiąca utrzymania serwera, na którym udostępniamy lektury szkolne.

    55 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na nagranie audiobooka, np. z baśnią Andersena lub innego o podobnej długości.

    100 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na zredagowanie i publikację książki o długości 150 stron.

    Bezpieczne płatności zapewniają: PayU Visa MasterCard PayPal

    Dane do przelewu tradycyjnego:

    nazwa odbiorcy

    Fundacja Wolne Lektury

    adres odbiorcy

    ul. Marszałkowska 84/92 lok. 125, 00-514 Warszawa

    numer konta

    75 1090 2851 0000 0001 4324 3317

    tytuł przelewu

    Darowizna na Wolne Lektury + twoja nazwa użytkownika lub e-mail

    wpłaty w EUR

    PL88 1090 2851 0000 0001 4324 3374

    Wpłaty w USD

    PL82 1090 2851 0000 0001 4324 3385

    SWIFT

    WBKPPLPP

    x
    Skopiuj link Skopiuj cytat
    Zakładka Istniejąca zakładka Notka
    Słuchaj od tego miejsca