Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | celtycki | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | français | Deutsch | polski
Znaleziono 10150 przypisów.
W lubelskiem — zakładając, że świat przedstawiony w powieści ma odbicie w rzeczywistości, zatem mniej więcej w czasach współczesnych autorowi (początek XX wieku) w Polsce będącej pod zaborami, należy uściślić, że pani Irena ma na myśli zapewne gubernię lubelską, funkcjonującą od 1837 do 1918 roku (ze zmianami terytorialnymi w tym czasie). [przypis edytorski]
w Lublinie, gdzie (…) kanonik, wysłany przez kapitułę na trybunał, „z wielką pilnością swój urząd spełniał” — [por.] Nagrobek w Przyborowskiego: Wiadomości o życiu i pismach Jana Kochanowskiego, s. 56. [przypis redakcyjny]
w ludziech (daw.) — dziś: w ludziach. [przypis edytorski]
w ludziech (daw.) — dziś: w ludziach, u ludzi. [przypis edytorski]
w ludzioch (daw. forma) — w ludziach. [przypis edytorski]
w ludzioch (daw.) — wśród ludzi. [przypis edytorski]
w ludzi — w ludzi naturalnych, zrównanych prawnie, jednako pozbawionych przywilejów. [przypis redakcyjny]
W lutym 1918 roku zawarły w Brześciu Litewskim pokój z Ukrainą — traktat brzeski (9 lutego 1918), podpisany między Cesarstwem Niemieckim, Austro-Węgrami i ich sojusznikami: Carstwem Bułgarii i Imperium Osmańskim (Turcją), a proklamowaną 22 stycznia 1918 Ukraińską Republiką Ludową, na mocy którego odstępowano jej Chełmszczyznę i część Podlasia oraz obiecywano pomoc militarną w zamian za dostarczenie Niemcom i Austro-Węgrom do końca półrocza miliona ton zboża. [przypis edytorski]
w lutym roku 1848, kiedy Ludwik Napoleon już był w Paryżu — w lutym 1848 wybuchła w Paryżu rewolucja przeciw monarchii Ludwika Filipa. 25 lutego została ogłoszona republika. Ludwik Napoleon natychmiast przybył z Anglii do Paryża i został wybrany do Zgromadzenia Ustawodawczego. [przypis redakcyjny]
w „Lynkeusie”, gdy bohatera na śmierć prowadzono… — Lynkeus, utwór Teodektesa z Faselis, który żył współcześnie z Arystotelesem. Nieznanej nam tragedii treść taka była mniej więcej: Hypermestra nie usłuchała ojca swego Danaosa, który rozkazał jej, aby męża (Lynkeusa) zabiła; owszem, strzegła go przed wszelkimi zasadzkami, aż Danaos dowiedział się, że Hypermestra ma syna Abasa. Danaos rozkazuje Lynkeusa, a prawdopodobnie Hypermnestrę i Abasa na śmierć prowadzić i sam im towarzyszy. Ale ta właśnie okoliczność stała się powodem, że go oskarżono o zamierzone zabójstwo i że przez Argiwów na śmierć został skazany. [przypis tłumacza]
w Macedonii wybuchło powstanie — z końcem października 1878 r. wybuchło w Rumelii Wschodniej i Macedonii powstanie ludności słowiańskiej przeciw Turcji. Celem powstania, które przybrało duże rozmiary, było przyłączenie Rumelii Wschodniej i Macedonii do Bułgarii. Powstańcy zostali jednak pokonani przez przeważające siły tureckie. [przypis redakcyjny]
w maju następnego roku (1603) jedzie już jako sekretarz do Rawy (…) — [por.] Wierzbowski, Materyały (…), s. 43. [przypis redakcyjny]
w maju — w zieleni. [przypis redakcyjny]
W małym porcie (…) 25 lutego 1822 — kopia dziennika Lisia. [przypis autorski]
W marcu 1912 r. należała Gerżabkowa łącznie z Dulębianką, Bujwidową i Malinowską do składu polskiej delegacji… — Wszystkie powyższe szczegóły i szereg poniższych wyjęte są z niewydrukowanego referatu p. Jadwigi Tomickiej Związek Równouprawnienia Kobiet we Lwowie. Przyczynek do historii ruchu kobiecego w Polsce. [przypis autorski]
W marcu 1919 r. wybuchnął w Astrachaniu strajk robotników… — Mielgunow, op. cit., s. 42–45. [przypis autorski]
W marcu 1943 r. żyjących w obozie było około 29 tysięcy, a numer bieżący wynosił ponad 121 tysięcy — liczby podawane przez autora są nieścisłe (z konieczności: jako informacje pochodzące z czasu wojny, oparte na obserwacjach własnych i relacjach współwięźniów), dają jednak pojęcie o ogromie zbrodni dokonanych w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu. W końcu marca liczba więźniów, którzy przeszli prze Auschwitz, była większa, sięgała ok. 150 tys. łącznie dla obozu kobiecego i męskiego oraz dodatkowo blisko 65 tys. w obozie dla Cyganów. [przypis edytorski]
W marksistowskich pracach powojennych pojawił się pod wpływem Lukacsa nowy termin (…) „literatura polska epoki imperializmu” — po raz pierwszy w artykule J. Z. Jakubowskiego, Materiały do dziejów literatury epoki imperializmu, „Polonistyka” 1948, nr 2. [przypis autorski]
W Marsowym domu — w świątyni Marsa. [przypis redakcyjny]
wmarznąć — być uwięzionym przez lód. [przypis edytorski]
wmawiając w nią — dziś raczej: wmawiając jej. [przypis edytorski]
wmawiają w siebie, że takie idee rzeczy — Nag. Schr.: „które nie mogą pozostawić żadnego śladu w naszym mózgu, czyli”. [przypis redakcyjny]
w Mazowszem dążył — dążyłem na Mazowsze. [przypis edytorski]
W. M. Blaisdell, The Economic Aspects of the Compulsory License, „Law Revision Studies” no. 5–6, October 1958, http://www.copyright.gov/history/studies/study6.pdf (dostęp 26.04.2014), s. 93. [przypis autorski]
W. M. Blaisdell, The Economic Aspects of the Compulsory License, „Law Revision Studies” no. 5–6, October 1958, http://www.copyright.gov/history/studies/study6.pdf (dostęp 26.04.2014), s. 102. [przypis autorski]
W. M. Blaisdell, The Economic Aspects of the Compulsory License…, s. 102. [przypis autorski]
WMćpan — skrót od zwrotu grzecznościowego: waszmość pan. [przypis edytorski]
W. M. Carroll, The Struggle for Music Copyright, „Villanova Law/Public Policy Research Paper” No. 2005–7, http://ssrn.com/abstract=687963, (dostęp 11.03.2014), s. 920. [przypis autorski]
w męskiem lecie — w wieku dojrzałym. [przypis edytorski]
w mętnem zwierciedle zmysłów ludzkich — Zwierciadła u rzymian. Guhl i Kohner, str. 656–658. fig. 490. Metalowe ręczne i stojące, małe i wielkości człowieka dosięgające. Ze spodu złocone. Etruskie z Prenesty. [przypis autorski]
w mecie — łac. meta, cel. [przypis redakcyjny]
w Medyjolanie — w Mediolanie; tu: forma wydłużona (zgodna z daw. wymową) dla zachowania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]
w miarę (daw.) — według miary, tyle ile potrzeba. [przypis edytorski]
W miarę jak spostrzegano jakieś nadużycie, wydawano ustawę, aby mu zapobiegać. Z tej ustawy rodziły się nowe nadużycia, które znowu trzeba było naprawiać. Ten sposób postępowania (…) prowadzi do najstraszniejszego ze wszystkich nadużyć, tj. do osłabienia siły praw na skutek ich mnogości — por. w Ekonomii politycznej: „Najgorszym nadużyciem jest pozornie słuchać praw, aby je tym pewniej faktycznie przekraczać. W takim stanie rzeczy na próżno piętrzy się edykta na edykta, reglamentacje na reglamentacje: wszystko to służy tylko do wprowadzenia nowych nadużyć, a nie naprawia dawnych. Im więcej praw mnożycie, tym bardziej podajecie je w pogardę; a wszyscy dozorcy, jakich ustanawiacie, są tylko nowymi przestępcami prawa, przeznaczonymi na to, by dzielili się z dawnymi albo łupili na własną rękę”. W ustępie zaś „O Prawach” z fragmentów Instytucji politycznych pisze: „Gdyby mnie zapytano, który naród jest najbardziej zepsuty, odpowiedziałbym bez wahania, że ten, który ma najwięcej praw. Wola czynienia dobrze wystarcza na wszystko, a ten, kto umie słuchać prawa sumienia swego, nie potrzebuje innych praw; ale mnogość praw świadczy o dwóch rzeczach, zarówno niebezpiecznych i zawsze prawie idących w parze, a mianowicie o tym, że złe są te prawa i że są bezsilne. Gdyby prawa były dostatecznie jasne, nie potrzebowałyby coraz to innych wyjaśnień czy nowych zmian; gdyby były dostatecznie mądre i gdyby je kochano i szanowano, nie widziałoby się tych groźnych i wstrętnych sporów między obywatelami a władzą zwierzchnią, gdy tamci dążą do omijania praw, ta zaś do ich utrzymania” itd. [przypis redakcyjny]
W miarę rozczarowania do życia społecznego (…) szukać innych trwalszych jego wartości — Quasimodo [A. Górski], Młoda Polska, „Życie” 1898, nr 19. [przypis autorski]
w miarze — w porównaniu. [przypis edytorski]
w miastach greckich (…) cnota, prostota, czystość kobiet byty takie, iż nigdy żaden lud nie przewyższył ich pod tym względem — W Atenach istniał osobny urzędnik, który czuwał nad prowadzeniem kobiet. [przypis autorski]
w miastach greckich, gdzie srożyła się obłędna rozpusta; gdzie miłość miała tylko jedną formę, niepodobną do nazwania, podczas gdy jedynie przyjaźń kwitła w małżeństwie — „Co tyczy prawdziwej miłości, powiada Plutarch, kobiety me mają w niej żadnego udziału”. (Dzieła moralne, Traktat o miłości, pag. 600). Mówił tak jak jego epoka. Patrz Ksenofon w dialogu pt Hierro. [przypis autorski]
wmiast (daw.) — w miejsce. [przypis edytorski]
w Michajłowskiem — Ms. lp od: Michajłowskie (spolszczona forma nazwy Michajłowskoje). [przypis edytorski]
w Mickiewiczu „zamieszkał król-duch całej rasy i przemówił do ludu swego” (…) polska „filozofia narodowa (…) wrócić winna po zgubiony wątek do duszy Mickiewicza-mistyka — Quasimodo [Artur Górski], Młoda Polska, „Życie” 1898, nr 25. Podobnie przyczyny niepowodzeń Górskiego tłumaczy M. Herman, Un sataniste polonais Stanislas Przybyszewski, Paris 1939, s. 388. [przypis autorski]
W między czasie toczyły się pomniejsze sprawy związane z wydawnictwami muzycznymi, nie miały jednak one decydującego znaczenia. Por. szerzej M. W. Carroll, The Struggle for Music Copyright…, s. 935–942, Ch. May, S. K. Sell, Intellectual property rights. A critical history, London 2006, s. 96, D. Hunter, Music Copyright in Britain to 1800, „Music & Letters”, Vol. 67, No. 3 (Jul., 1986), s. 272. [przypis autorski]
W międzyczasie toczyły się pomniejsze sprawy związane z wydawnictwami muzycznymi, nie miały jednak one decydującego znaczenia. Por. szerzej Carroll, Michael W., The Struggle for Music Copyright. „Villanova Law/Public Policy Research Paper” No. 2005–7, http://ssrn.com/abstract=687963, (dostęp 11.03.2014), s. 935–942. [przypis autorski]
wmięszać — dziś popr. pisownia: wmieszać. [przypis edytorski]
wmięszać (starop. forma) — wmieszać. [przypis edytorski]
wmięszać (starop.) — wmieszać. [przypis edytorski]
wmiece — (od: miotać) wrzuci. [przypis redakcyjny]
w miech piszczeli włoży (starop.) — włoży piszczele do worka. [przypis edytorski]
w miedzie — dziś popr.: w miodzie. [przypis edytorski]
….. — w miejscach wykropkowanych opuściliśmy ze względów wymienionych wcześniej razem 9 wierszy. [red. WL]. [przypis redakcyjny]
W miejsce łupiestw korsarskich z Eubei, pokój od morza… — Demostenes skłonił rodaków do zrzeczenia się władzy nad Eubeą, która skupiła się w związek pod Chalkis i tak przystąpiła do koalicji. [przypis tłumacza]
w miejscu zwanym Żarnowiec — Żarnowiec nad Pilicą. [przypis edytorski]
w mieścich — dziś popr. forma Msc.lm: w miastach. [przypis edytorski]
w mieście bogatem — w Ferrarze nad Padem. [przypis redakcyjny]
w mieściech — dziś popr. forma Msc.lm: w miastach. [przypis edytorski]
w mieściech (starop. forma) — dziś Msc.lm r.n.: w miastach. [przypis edytorski]
w mieście naszym — tj. we Florencji. [przypis edytorski]
w mieście się położył (starop.) — w domyśle: obozem; rozbił w zdobywanym mieście obóz. [przypis edytorski]
W mieście tym [Saint-Augustin], świeżo wzniesionym przez Hiszpanów — Saint-Augustin zostało założone sto lat wcześniej; tu mowa o jego odbudowie po spaleniu w 1665 przez angielskiego korsarza Johna Davisa. [przypis edytorski]
W mieście Werter nie może Loty widywać swobodnie, zresztą jest tam i Albert w jej najbliższym otoczeniu. [przypis redakcyjny]
w miesiące tkanem złotogłowie (starop. forma) — w złotogłowiu tkanym w księżyce. [przypis edytorski]
w miesiącu Artemisios — kalendarz syryjsko-macedoński; hebr. Ijar, maj. [przypis tłumacza]
wmiesić (daw.) — wcisnąć. [przypis edytorski]
wmieszkani (gr. μέτοικος, métoikos) — wyraz ten biorę z przedmowy księgarza Hieronima Wietora 1521 (Rozmowy Salomona z Marchołtem). Co do tego całego ustępu patrz Przedmowa. [przypis tłumacza]
w mieszku — w worku pieniężnym. [przypis redakcyjny]
W miłości nie ma zdrady, jest tylko wieczny ruch — Maria Konopnicka, List XIV. [przypis edytorski]
w mistyfikacji — Guzla, zbiór rzekomych utworów „iliryjskiego barda Maglanowicza”, sfabrykowany przez Mérimée'go i wydany z całym aparatem erudycji i komentatorstwa, wywołał zainteresowanie świata naukowego i piśmienniczego Europy, spowodował artykuł Goethego, w którym sędziwy mistrz zwracał uwagę Niemiec na ten nieznany kwiat poezji słowiańskiej, oraz obudził entuzjazm Puszkina, który przełożył szereg utworów z tego zbiorku na język rosyjski. Wydając powtórnie, w r. 1842, Guzlę, Mérimée odsłonił mistyfikację. [przypis tłumacza]
w młodem lecie (starop.) — za młodu; w czasie, gdy byłem młody. [przypis edytorski]
w młodych leciech (daw.) — w młodych latach, za młodu. [przypis edytorski]
w (…) młody — dziś popr.: w młodej. [przypis edytorski]
W młodzieńczym artykule o Żeromskim, czy rękopiśmiennej rozprawie „Co to jest modernizm?”, właśnie niemożność intelektualnego uzasadnienia czynu i jego wartości nakazuje czyn i surowe „powinieneś” — S. Brzozowski, Współczesne kierunki literatury polskiej wobec życia, „Głos” 1903, nr 20; Co to jest modernizm? s. 93. [przypis autorski]
W mniemaniu zaś Ozanama (…) nie było węzła, co by silniej mógł młodych ze sobą połączyć, jak wspólne ćwiczenia w dziełach miłosierdzia — ibid. [przypis autorski]
w mórz środkowiu — pośrodku morza. [przypis edytorski]
w móżdżku (…) gdy ten był, jak sam widziałem, poważnie uszkodzony albo też nabrzmiały, zgodnie ze spostrzeżeniami innych — Haller w Transact. philosoph.. [przypis autorski]
w mocyś jest — konstrukcja z ruchoma końcówką czasownika; inaczej: w mocy jesteś. [przypis edytorski]
w moich leciech (daw.) — w moim wieku. [przypis edytorski]
w moim Homerze — jak pisał Zygmunt Zagórowski (s. IV–V i XV–XVI Wstępu do wydania Cierpień młodego Wertera, będącego podstawą niniejszej publikacji i dostępnego w Bibliotece Cyfrowej Polona) — na dzieło Homera (jak również na Shakespeare'a, Osjana, Biblię i pieśni ludowe) zwrócił uwagę Goethego Herder, podczas pobytu pisarza w Strassburgu w 1770 r. Bawiąc w Garbenheim, które stało się poniekąd prototypem miejscowości opisanej w Cierpieniach młodego Wertera, Goethe — podobnie jak później jego bohater — rozczytywał się w Homerze, siadując w cieniu lipy, nieopodal gospody. Wertera pociągały szczególniej sielskie obrazy z Odysei, lektura Homera wyciszała go i uspokajała. Z czasem jednak bardziej zaczęła go pociągać lektura mrocznych Pieśni Osjana; od tego czasu zmienia się i postrzeganie świata przez bohatera, i nastrój powieści. [przypis redakcyjny]
w moim państwie — odnosi się to niewątpliwie do ostatniego konorowanego króla polskiego, Stanisława Augusta. Machnicki powiada zaraz potem o nim, że był podobny strojem do Stańczyka, chcąc zapewne w ten sposób napiętnować jego strój cudzoziemski, francuski, niepodobny do narodowego stroju dawniejszych królów polskich. [przypis redakcyjny]
w moim pierwszym dziele „Totenmesse” — pierwszym drukowanym utworem Przybyszewskiego była wspomniana już rozprawa Chopin und Nietzsche (1892). Poemat prozą Totenmesse („Msza za umarłych”) ukazał się w Berlinie w r. 1893, a w tłumaczeniu polskim autora pt.: Requiem aeternam po raz pierwszy w r. 1901. [przypis edytorski]
w Mokotowie — dziś popr.: na Mokotowie. [przypis edytorski]
w momencie — momentalnie, w jednej chwili. [przypis edytorski]
w momencie — w ciągu chwili, błyskawicznie. [przypis edytorski]
w momencie zamordowania Roberjota w Rastatt — Tzn. w kwietniu 1799 r., kiedy to na kongresie pokojowym w Rastatt doszło do sprowokowanego przez Austrię zamordowania dwóch posłów francuskich. [przypis redakcyjny]
W Moskwie, na Butyrkach, rozstrzelano 120, na dziedzińcu moskiewskiej czerezwyczajki 160, w Petersburgu 400, w Saratowie 52 itd. — Mielgunow, op. cit., s. 52. [przypis autorski]
w mowie będącego — o którym mowa. [przypis edytorski]
w mowie tronowej surowo zapowiedział, aby nie mieli żadnych złudzeń — nawiązanie do sławnych słów cara Aleksandra II: „point de reveries, messieurs!” (fr.: „żadnych mrzonek, panowie”), padły one 23 maja 1856 r. w odpowiedzi na wyrażoną przez polską delegację nadzieję przywrócenia Królestwu Polskiemu autonomii. [przypis edytorski]
w mozgach — w mózgu. [przypis edytorski]
w mrokach bo brodzim — bo w mrokach brodzimy. [przypis edytorski]
w mrokach jego gramatycznej pamięci „utytułowany” znaczy po prostu „stały” — titréie zamiast attitrée. [przypis redakcyjny]
w mrok szary — o zmierzchu, w ciemnościach; po kryjomu, nieoficjalnie. [przypis edytorski]
WMść — wasza miłość. [przypis edytorski]
WM — skrót zwrotu grzecznościowego: wasza miłość, tu: waszej miłości (dziś: pani, pana). [przypis edytorski]
w. m. (starop.) — wasza miłość; waszmość. [przypis edytorski]
w murach Dawida — Dawid, król Izraela, ok. 1103 p.n.e. zdobył Jerozolimę z rąk plemienia Jebuzytów i przeniósł do niej stolicę i centrum religijne państwa. [przypis edytorski]
w murzech (starop. forma) — w murach; locativus [tj. Msc. lm] (podobnie: w lesiech, w mieściech, w czasiech, w raziech). [przypis redakcyjny]
W. M. — Wasza Miłość. [przypis edytorski]
w. m. — wielce miłościwym. [przypis edytorski]
w mych oczach — To słówko oświetla prawdziwe intencje tej dobroczynności. [przypis tłumacza]
w mych ręku — dziś popr.: w mym ręku. [przypis edytorski]
w mycie — w zapłacie, wynagrodzeniu. [przypis redakcyjny]
