Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | czeski | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | holenderski | ironicznie | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7803 przypisów.
cigarral — pałacyk letni. [przypis autorski]
cigęź a. cigęć — cień. [przypis edytorski]
cigęź a. cigęć (gw.) — cień. [przypis edytorski]
Ci-gît Piron, qui ne fut rien — Pas même académicien (fr.) — Tu spoczywa Piron, który nikim nie był, nawet członkiem Akademii Francuskiej [przypis edytorski]
Ci jedną ręką piszą, nadstawiają drugiej (…) — panegiryki [utwory pochwalne — red. WL.] dla „datku” pisano i drukowano. [przypis redakcyjny]
Ci już do prawodawstwa należeć nie będą. Senatorowie wybieranymi być nie mogą, tylko przez samą szlachtę i z samej szlachty; urodzenia i oddzielne prawo do wszystkich w kraju godnośći; samej — te słowa usunięto w wydaniu z 1816 r. [przypis edytorski]
ciklopas — senovės graikų mitologijoje vienakis milžinas. [przypis edytorski]
ci, których był pomocnikiem — tj. Rosjanie, o czym autor nie mógł w 1884 r. napisać wprost z powodu carskiej cenzury. [przypis redakcyjny]
ci, którzy dawniej z nim maszerowali w głąb kraju — mowa o 300 hoplitach dowodzonych przez Parrazyjczyka Kseniasa, towarzyszących Cyrusowi w wyprawie wspomnianej w ks. I, 1. [przypis edytorski]
ci, którzy krzyżowali Chrystusa potrzebowali przebaczenia i on prosił o nie dla nich, mimo iż nie znali niegodziwości swego uczynku — por. Łk 23, 34. [przypis tłumacza]
Ci, którzy mieli lenna, a co za tym idzie, mieli pełnić powinność wojskową, stawali się pełnoletni dopiero w dwudziestym pierwszym roku — Święty Ludwik był pełnoletni dopiero w tym wieku. Zmienił to edykt Karola V w r. 1374. [przypis autorski]
Ci którzy mówią: „Cierpisz na głowę (…) — Aluzja do ustępu z Rozmów IV, 6, który Pascal streszcza we fragmencie 80. [przypis tłumacza]
Ci, którzy nie dali się wpisać do pięciu pierwszych klas, gdzie umieszczono obywateli wedle proporcji majątku, nie należeli do cenzusu w duchu prawa wokoniańskiego — Te pięć pierwszych klas były tak znaczne, iż niekiedy autorowie przytaczają tylko pięć. [przypis redakcyjny]
Ci, którzy nie wierzą w demonów jako pośredników między Bogiem a ludźmi… — Plutarch, O zamilknięciu wyroczni [cytat znacznie zmieniony; red. WL]. [przypis tłumacza]
Ci, którzy opisują życie Augusta Cezara, zaznaczają (…) iż był on nader hojny w darach — Swetoniusz, Boski August, 25 [w:] Żywoty cezarów. [przypis tłumacza]
Ci, którzy płaczą (…) błogosławieni — Słowa z Ewangelii św. Mateusza, rozdz. 7, w. 4. [przypis redakcyjny]
ci, którzy świętych młodzianków za Herodowym ordynansem wycinali — wg Biblii, po usłyszeniu proroctwa Trzech Króli, że narodził się nowy król żydowski, król Herod kazał swoim żołnierzom zabić wszystkich małych chłopców; Maria i Józef uratowali wówczas nowonarodzonego Jezusa Chrystusa dzięki anielskiemu ostrzeżeniu i ucieczce do Egiptu. [przypis edytorski]
ci którzy tu [na Księżycu] byli — Cyrano de Bergerac, Wilkins, Biskup Chesterski… [przypis autorski]
Ci, którzy upodobali sobie rząd republikański, pomieścili wolność w tym rządzie; ci, którzy żyli w monarchii, pomieścili ją w monarchii — Kapadocyjczycy odrzucili rząd republikański, który im ofiarowywali Rzymianie. [przypis autorski]
ci, którzy wiodą ów proces z sobą (…) usłyszeć żywym głosem przedmiot ich sporu — Roztropny Pantagruel na kilka wieków wyprzedził wprowadzenie procedury ustnej w sprawach cywilnych, zdobycz ostatnich dziesiątków naszej epoki. [przypis tłumacza]
Cimabue (…) Giotto — Dwaj współcześni sławni malarze za czasów Danta. [przypis redakcyjny]
Cimarosa, Domenico (1749–1801) — kompozytor włoski z okresu klasycyzmu. [przypis edytorski]
Cimarosa, Domenico (1749–1801) — włoski kompozytor klasycystyczny. [przypis edytorski]
Cimoskus — król Fryzji. [przypis redakcyjny]
Cincinnati — miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Ohio. [przypis edytorski]
cinda (jęz. wenecki) — pas, pasek. [przypis edytorski]
cingente corona (łac.) — otaczającym wieńcem. [przypis redakcyjny]
Cinna Catulus — stoik. [przypis tłumacza]
Cino da Pistoia (1270–1336 a. 1337) — pisarz i prawnik włoski, przyjaciel Guido Cavalcantiego i Dantego Alighieri, z którymi korespondował; jako poeta zaliczany do nurtu dolce stil nuovo. [przypis edytorski]
Cinq-Mars — Henri Coiffier de Ruzé, markiz de Cinq-Mars (1620–1642), faworyt Ludwika XIII Burbona, króla Francji, zorganizował spisek przeciwko kardynałowi Richelieu, został ujęty i ścięty. Plotkowano o jego romansie z Marią Ludwiką Gonzagą i o tym, jakoby ich nieślubną córką miała być dama dworu Marii Ludwiki, Maria Kazimiera d'Arquien, późniejsza żona Jana III Sobieskiego. [przypis edytorski]
cinquecento (wł.) — XVI wiek, sztuka włoska XVI wieku. [przypis redakcyjny]
Cinquo millreis! Tres!… Dois para persona! (port.) — Pięć milrejsów! Trzy!… Dwa za osobę! [przypis edytorski]
Cinti i Pasta — Laura Cinti-Damoreau , właśc. Laura Cinthie Montalant (1801–1863): francuska sopranistka, sławna z ról w operach Rossiniego; Giuditta Pasta (1797–1865): włoska sopranistka, znana z występów w Paryżu. [przypis edytorski]
ciocia Rosia — tu przen.: Rosja. [przypis edytorski]
ciocia Wikta — tu: brytyjska królowa Wiktoria (1819–1901) lub przen.: Wielka Brytania. [przypis edytorski]
ci, o których Glaukon mówi — Nie wiemy, o jakim Glaukonie mowa. [przypis tłumacza]
ciołak a. ciołek (gw.) — cielę. [przypis edytorski]
ciołak (daw.) — ciołek, młody byk. [przypis edytorski]
ciołek (daw., gw.) — młody byczek. [przypis edytorski]
ciołek (daw., reg.) — cielak. [przypis edytorski]
ciołek (gw.) — cielak. [przypis edytorski]
Ciołek — herb Stanisława Augusta Poniatowskiego. [przypis edytorski]
ciołek — roczny byczek. [przypis edytorski]
Ciołek — rodzinny herb Poniatowskich. [przypis edytorski]
ciołek — wół. [przypis edytorski]
ciołka — krowa; por. ciołek, cielak. [przypis edytorski]
Cione de Tarlati — z możnej familii Aretinów, gdy konno doganiał drugiego obywatela imieniem Bostati, ażeby go zabić, koń w cwale uniósł go do rzeki i wraz jeźdźcem utonął. [przypis redakcyjny]
cios — blok kamienny. [przypis edytorski]
cios — ciosane kamienie. [przypis edytorski]
cios — ciosany głaz. [przypis edytorski]
Cios długo się opóźniał, ponieważ zaszły przeszkody. — współczesny autor powiada, iż Klemens VIII był bardzo niespokojny o zbawienie duszy Beatrix; uważając snadź, iż ją skazano niesłusznie, lękał się odruchu buntu. W chwili gdy położyła głowę na pieńku, dano strzał armatni z Zamku św. Anioła, skąd widać było dobrze rusztowanie. Papież, który modlił się w Monte Cavallo i czekał tego sygnału, dał natychmiast młodej dziewczynie rozgrzeszenie papieskie większe, in articulo mortis. Stąd owo opóźnienie okrutnego momentu, o którym mówi kronikarz. [przypis autorski]
cios — drobnoziarnisty piaskowiec, dający się łatwo obrabiać. [przypis redakcyjny]
Cioski — najwyższe wzniesienie przed Turbaczem od strony Łopusznej. [przypis edytorski]
cios — ociosany blok kamienny. [przypis edytorski]
cios — odpowiednio ociosany blok kamienny służący do wznoszenia budowli. [przypis edytorski]
ciosowy kamień — „cios” to duży blok kamienny, dekoracyjnie obrobiony z jednej strony. [przypis edytorski]
ciosowy (…) kamień — ociosany blok kamienny służący do wznoszenia budowli; też: cios. [przypis edytorski]
ciosy — dziś popr. forma N.lm: ciosami. [przypis edytorski]
ciosy — przekształcone górne siekacze słonia (nieprawidłowo nazywane popularnie kłami); ciekawą ich właściwością jest to, że rosną przez całe życie zwierzęcia; ciosy są wykorzystywane jako surowiec zwierzęcy zwany kość słoniowa. [przypis edytorski]
ciotczone (starop.) — cioteczne. [przypis redakcyjny]
Ciotka Karola — farsa Thomasa Brandona z 1892 r. [przypis edytorski]
ci pod Teby idący w siedmioro — wg mitu siedmiu bohaterów, z polecenia Polinika wyruszyło przeciw Tebom, żeby pozbawić tronu Teoklesa, brata Polinika. [przypis edytorski]
Ci potępieńcy z wykrzywioną szyją (…) szli wstecz, tyłem — Tu obaj poeci z mostu kamiennego spoglądają na dół w oddział czwarty kręgu ósmego, gdzie są karani czarnoksiężnicy i wróżbici. Cienie tu idą wciąż tyłem za karę, że chciały, co nie jest wolno człowiekowi, zanadto zaglądać w przyszłość, bo ta z woli bożej zakryta jest przed nami. W tym obrazie kary łatwo czytelnik wypatrzy mądrą naukę: kto chce poznać przyszłość, wpierw musi umieć patrzeć w przeszłość, wybadać z niej, co historia i doświadczenie przedstawiają. Wdzieranie się w tajemnice przyszłości nie tą, ale każdą inną drogą, jest występkiem przeciw Bogu i własnej naturze naszej. [przypis redakcyjny]
ci powinszować syna olbrzyma — Tadeusza [Żeleńskiego, ur. 21 grudnia 1874 r.; red. WL]. [przypis redakcyjny]
ci przyciska — nalega, naciska na ciebie. [przypis redakcyjny]
circa dispositionem (łac.) — gotując się na śmierć. [przypis redakcyjny]
circa hoc spectaculum (łac.) — wokół (z powodu) tego widowiska. [przypis redakcyjny]
circa inaugurationem (łac.) — dotyczące ogłoszenia. [przypis redakcyjny]
circa quartam (łac.) — koło czwartej. [przypis redakcyjny]
circa quartam (łac.) — około czwartej (godziny). [przypis redakcyjny]
Circe (mit. gr.) — bohaterka Odysei Homera, czarodziejka, która towarzyszy Odyseusza zmieniła w świnie; córka boga Heliosa i nimfy Perseidy. [przypis edytorski]
circenses (łac. circensis: cyrkowy, związany z igrzyskami) — igrzysk; fragment powiedzenia poety rzymskiego Juvenalisa, o prostych ludziach, którzy chcą od życia tylko chleba i igrzysk, panem et circenses. [przypis edytorski]
circenses (łac.) — igrzyska, walki gladiatorów. [przypis edytorski]
Circe — Sławna z Odysei (ob. X) i Przemian Owidiusza (XIV) czarownica, kędyś na wyspie zachodniego oceanu, a według Homera blisko Italii osiadła, zwabionych do siebie ludzi obracała w zwierzęta. I tak towarzysze Ulissesa przemienieni zostali w wieprzów, czyli, jak poeta krótkim i delikatnym wyraża omówieniem, „znikczemnieni szczecią”. [przypis redakcyjny]
Circe (z łac.) a. Kirke (gr., mit. gr.) — bohaterka Odysei Homera, czarodziejka, która towarzyszy Odyseusza zmieniła w świnie. [przypis edytorski]
circiter (łac.) — mniej więcej; około. [przypis redakcyjny]
circiter (łac.) — około. [przypis redakcyjny]
circoncellioni a. agoniści — członkowie ruchu społeczno-religijnego działającego w IV w. w Afryce płn., uważani za heretyckich ekstremistów chrześcijańskich; dążyli do zniesienia własności, uwolnienia niewolników, anulowania długów; zakłócali posiedzenia sądów, napadali na drogach żołnierzy i podróżnych, by ich sprowokować i ponieść śmierć męczeńską. [przypis edytorski]
circulus vitiosus — błędne koło; rodzaj błędu logicznego w rozumowaniu. [przypis edytorski]
circulus vitiosus (łac.) — błędne koło. [przypis edytorski]
circulus vitiosus (łac.) — błędne koło. [przypis redakcyjny]
circumcirca (łac.) — naokoło. [przypis redakcyjny]
circum circa (łac.) — wokoło, na wszystkie strony. [przypis edytorski]
circumcirca (łac.) — z wszystkich stron. [przypis redakcyjny]
circumscriptum regimen (łac.) — władzę ograniczoną. [przypis redakcyjny]
circumspecte (łac.) — oględnie. [przypis redakcyjny]
circumvenire (łac.) — otoczyć. [przypis redakcyjny]
circumventus multitudine (łac.) — otoczony tłumem. [przypis redakcyjny]
cirpi (daw.) — dziś: cierpi. [przypis edytorski]
cirpieć (daw.) — dziś: cierpieć. [przypis edytorski]
cirpi (starop.) — dziś popr. forma 3.os.lp: cierpi. [przypis edytorski]
Cirque des Champs-Elysées — teatr na Polach Elizejskich w Paryżu, cieszący się powodzeniem do lat 80. XIX w., zburzony ok. roku 1900. [przypis edytorski]
cirrus — pierzasta biała chmura, mająca postać delikatnych pasemek. [przypis edytorski]
cirzpiąc (starop.) — forma imiesłowowa; dziś: cierpiąc. [przypis edytorski]
cirzpieć (starop.) — cierpieć. [przypis edytorski]
ciśnienie (starop. forma) — tu: rzut; por. cisnąć: rzucić. [przypis edytorski]
ciśniesz mnie — w oryg. niem. du thust mir weh; raczej: sprawiasz mi ból. [przypis edytorski]
cisak — koń cisawy, tj. o czerwonobrązowej sierści. [przypis edytorski]
Cisa — rzeka płynąca przez dzisiejsze terytoria Ukrainy, Węgier i Serbii, dopływ Dunaju. [przypis edytorski]
cisawy — czerwonobrunatna maść konia. [przypis edytorski]
