Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 456 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 7912 przypisów.

Nec nuntius cladis (łac.) — nie pozostał świadek klęski. [przypis edytorski]

Ne convertantur et sanem eos (Izajasz), et dimittantur eis peccata (Marek 3) (łac.) — Iz 6, 10; Mk 4, 22. [przypis tłumacza]

nec opinate (łac.) — lub jest przypuszczalne. [przypis edytorski]

nec pedem referre in bello, nec unquam pugnam etiam iniquam detrectare consueverat, nec nouerant quidem terga uertere — tłumaczenie w nast. zdaniu. [przypis edytorski]

nec plus ultra a. non plus ultra (łac.) — nic ponadto, ani kroku dalej. [przypis edytorski]

nec plus ultra a. non plus ultra (łac.) — nic ponad to, ani kroku dalej; szczyt doskonałości. [przypis edytorski]

nec plus ultra a. non plus ultra (łac.) — nic ponad to; kraniec; szczyt doskonałości. [przypis edytorski]

nec plus ultra (łac.) — nic ponad to; kraniec, nieprzekraczalna granica. [przypis edytorski]

Nec (…) secetur (łac.) — „Z niemałą iście swadą i powagą prawił,/ Jak ćwiertować zające, jak pieczone kury” (Iuvenalis, Satirae, V, 123; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Nec si miserum (…) finget — Choć zły los dotknie nieszczęśliwego Sinona, nigdy jednak nie uczyni go kłamcą; Wergiliusz, Eneida, II, 79–80, tłum. Paweł Kozioł. [przypis tłumacza]

nec sutor ultra crepidam (łac.) — przysłowie odpowiadające polskiemu: pilnuj, szewcze, kopyta. [przypis redakcyjny]

Nec tamen (…) noli — Lucretius, De rerum natura, IV, 380, 387. [przypis tłumacza]

Nec (…) titubantibus — Iuvenalis, Satirae, XV, 47. [przypis tłumacza]

Nec (…) ullum (łac.) — „Więc nikt nie będzie pragnął ni życia, ni ciała/ Z powrotem…/ Ani nas też tęsknota za sobą nie zbierze” (Lucretius, De rerum natura, III, 932 i 935; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Nec Veneres (…) amore — Lucretius, De rerum natura, IX, 1182. [przypis tłumacza]

Nec vir fortis, nec femina casta (łac.) — Ani męża dzielnego, ani kobiety czystej. [przypis redakcyjny]

nedėlė (lenk.) — sekmadienis. [przypis edytorski]

nedėlia (brus.) — savaitė. [przypis edytorski]

nedėlia (brus.) — sekmadienis. [przypis edytorski]

nedėlia — čia: savaitė. [przypis edytorski]

nedėlia (lenk.) — sekmadienis. [przypis edytorski]

Ne deraisonnez pas, ma mignonne (fr.) — bądź rozsądna, maleńka. [przypis redakcyjny]

nee (franc.) — z domu (nazwisko panieńskie). [przypis redakcyjny]

ne eis mors nocere possit (łac.) — śmierć im nie mogła zaszkodzić. [przypis edytorski]

Neera — bohaterka sielanki Wergilego. [przypis redakcyjny]

ne evacuata sit crux (łac.) — 1 Kor 1, 17: „Iżby krzyż się nie spóźnił”. [przypis tłumacza]

Ne evacuetur crux Christi (łac.) — 1 Kor 1, 17: „Aby krzyż Chrystusa nie był opuszczony”. [przypis tłumacza]

Nee, warum soll ich denn? (niem.) — Nie, dlaczego miałbym być? [przypis edytorski]

Nefel Keres — zniekszt. Nefercheres (Neferkare), jeden z władców starożytnego Egiptu z II dynastii (ok. 2750 p.n.e.) wg listy Manethona, zhellenizowanego kapłana egipskiego z III w. p.n.e. [przypis edytorski]

Neferches (gr.) — Chasechemui (przed 2686 p.n.e.), ostatni faraon II dynastii. [przypis edytorski]

nefesz — istota, nefaszot l. m.: istoty. [przypis tłumacza]

Nefretete a. Nefertiti (ok. 1370–1330 p.n.e) — żona króla Egiptu Echnatona; rozsławiona swoim realistycznym popiersiem, znajdującym się ob. w zbiorach berlińskich. [przypis edytorski]

nefryt — twarda, zwykle zielona skała, używana do wyrobu ozdobnych przedmiotów. [przypis edytorski]

Nefthys (gr.) — dziś popr.: Neftyda, siostra Izydy, Ozyrysa i Seta. Według tradycji żona Seta. Pomogła siostrze w poszukiwaniach części ciała Ozyrysa. Po jego powtórnej śmierci i objęciu przez niego władzy nad światem pozagrobowym stała się boginią Zaświatów, opiekunką zmarłych. W rytuałach pogrzebowych występuje na ogół w parze z siostrą, Izydą. [przypis edytorski]

negabat (łac.) — odmawiał. [przypis redakcyjny]

negat, contradicit (łac.) — nie chce, sprzeciwia się. [przypis redakcyjny]

negligenter (łac.) — niedbale, obojętnie. [przypis redakcyjny]

negliż — niekompletny strój, bielizna. [przypis edytorski]

negliżować (daw.) — zaniedbywać, ignorować. [przypis edytorski]

negliżowana — tu: lekceważona (z fr.). [przypis edytorski]

negliż — tu: strój domowy. [przypis edytorski]

negliż (z fr.) — swobodny, niekompletny ubiór, zwykle dzienna a. nocna bielizna. [przypis edytorski]

negliż (z fr.) — swobodny strój domowy. [przypis edytorski]

negocjatory — dziś popr. forma M.lm: negocjatorzy. [przypis edytorski]

nego consequentiam (łac.) — neguję konsekwencję. [przypis edytorski]

nego consequentiam (łac.) — odrzucam wniosek (podany w rozumowaniu). [przypis edytorski]

nego, ergo sum (łac.) — Przeczę, więc jestem. [przypis edytorski]

nego maiorem (łac.) — neguję większą (przesłankę); w tradycyjnej logice używano sylogizmów, schematów wnioskowania pośredniego o dwóch przesłankach, zwanych większą i mniejszą, przy czym we wniosku sylogizmu termin z przesłanki większej występuje jako podmiot, termin z przesłanki większej jako orzecznik, zaś termin wspólny obu przesłankom (termin średni) we wniosku nie występuje. [przypis edytorski]

nego minorem (łac.) — neguję mniejszą (przesłankę). [przypis edytorski]

negotium (łac.) — sprawa. [przypis redakcyjny]

Negr (daw., z łac.) — człowiek czarnoskóry, Murzyn; obecnie określenie pogardliwe. [przypis edytorski]

Negri, Ada (1870–1945) — poetka włoska, autorka wierszy o tematyce społecznej, które były tłumaczone przez Marię Konopnicką. [przypis redakcyjny]

Negr (z łac. niger: czarny) — człowiek czarnoskóry, Murzyn; obecnie określenie pogardliwe. [przypis edytorski]

negr (z łac. niger: czarny) — człowiek czarnoskóry; obecnie określenie to ma wydźwięk pogardliwy. [przypis edytorski]

Negr (z łac. niger: czarny) — człowiek czarnoskóry; obecnie określenie to ma wydźwięk pogardliwy. [przypis edytorski]

negus — historyczny tytuł władców etiopskich, tu: cesarza Etiopii Haile Selassie (1892–1975), rządzącego państwem podczas drugiej wojny włosko-abisyńskiej (1935–1936): 3 października 1935 do Etiopii wtargnęły wojska faszystowskich Włoch. Armia etiopska, mimo zaciętego oporu, uległa przewadze wojsk włoskich, wyposażonych w samoloty, czołgi, artylerię, wielokrotnie używających gazów bojowych. Podbitą Etiopię 9 maja 1936 włączono do Włoskiej Afryki Wschodniej. Cesarz Haile Selassie po klęsce udał się na emigrację do Wielkiej Brytanii. Etiopczycy rozpoczęli wojnę partyzancką, która trwała do 1941, gdy kraj został wyzwolony przez wojska brytyjskie i etiopskich partyzantów. [przypis edytorski]

negus — historyczny tytuł władców etiopskich, tu: cesarza Etiopii. [przypis edytorski]

negus — historyczny tytuł władców etiopskich, tu: jeden z wodzów plemienia. [przypis edytorski]

Neha-Ment — zapewne Am-Chent, 18. nom Dolnego Egiptu, w południowo-wschodniej części Delty, lub Atef-Chent, 20. nom Górnego Egiptu, graniczący od północy z obszarem oazy Fajum. [przypis edytorski]

Neha-Pechu — Am-Pehu, 19. nom Dolnego Egiptu, w północno-wschodniej części Delty. [przypis edytorski]

Nehemiasz (V w. p.n.e.) — główna postać biblijnej Księgi Nehemiasza, wysłany przez perskiego króla Artakserksesa I jako namiestnik prowincji Judy z misją odbudowy miasta; reformator judaizmu. [przypis edytorski]

Neidenburg — obecnie: Nidzica. [przypis edytorski]

Neile — modlitwa kończąca Jom Kipur. [przypis tłumacza]

Neilgherrie — ob. Nilgiri, pasmo górskie w płd. Indiach, część Ghatów Zachodnich. [przypis edytorski]

Neilson, Adelaide (1848–1880)— brytyjska aktorka; cieszyła się ogromną popularnością; po udanej trasie po brytyjskich miastach oraz serii pożegnalnych występów w Londynie w 1872 wyjechała do Ameryki, gdzie również odniosła sukces i grała przez kilka lat na tamtejszych scenach. [przypis edytorski]

nein, mein Herr (niem.) — nie, mój panie. [przypis edytorski]

nein, nein, kann nicht (niem.) — nie, nie, nie mogę. [przypis redakcyjny]

nein (niem.) — nie. [przypis edytorski]

ne intelligis, domine? (łac.) — nie rozumiesz, panie? [przypis edytorski]

neišmėtinėsiu — nepriekaištautsiu. [przypis edytorski]

neišturėjau — neišvėriau. [przypis edytorski]

neisliuosuotų — neišsilaisvintų. [przypis edytorski]

Neith (mit. egip.) — lokalna bogini wojny i polowania z Delty Nilu, później: bogini-opiekunka faraona, opiekunka zmarłych oraz uosobienie pierwotnych wód stworzenia. [przypis edytorski]

Neith (mit. egip.) — lokalna bogini wojny i polowania z Delty Nilu, później: bogini-opiekunka faraona, opiekunka zmarłych oraz uosobienie pierwotnych wód stworzenia. [przypis edytorski]

nejtyczanka — czterokołowy pojazd konny o wyplatanym nadwoziu, często na resorach, lekko podniesiony z tyłu. [przypis edytorski]

nekrofilizm — dziś popr.: nekrofilia, pociąg seksualny do zwłok. [przypis edytorski]

nekromancja — praktyki magiczne dotyczące zmarłych. [przypis edytorski]

nekromancja (z gr. νεκρομαντεία) — rodzaj praktyk magicznych polegających na przyzywaniu przez prowadzącego obrzęd (nekromantę) duchów zmarłych np. w celu poznania przyszłych wydarzeń; tu ogólnie: wiedza tajemna, praktyki czarnoksięskie. [przypis edytorski]

nekromanta — czarownik ożywiający zmarłych. [przypis edytorski]

nekromanta — mag wywołujący duchy zmarłych, by mu służyły. [przypis edytorski]

nekropolis (gr.: miasto zmarłych), nekropolia a. nekropola — starożytne, położone poza miastem, duże miejsce pochówku z architekturą pogrzebową; także: inny duży, stary cmentarz, na którym pochowano sławnych ludzi. [przypis edytorski]

nekropol (z gr. nekropolis: miasto zmarłych) — dziś nekropola a. nekropolia, starożytne, położone poza miastem, duże miejsce pochówku z architekturą pogrzebową; także: inny duży, stary cmentarz, na którym pochowano sławnych ludzi. [przypis edytorski]

nektar (mit. gr.) — napój bogów, zapewnia nieśmiertelność. [przypis edytorski]

nektar — napój bogów, zapewniający im nieśmiertelność. [przypis edytorski]

Neleida — potomek Neleusa. [przypis edytorski]

Nelemka — rzeka w azjatyckiej części Rosji, razem z Małym Tymem tworzy Tym, prawy dopływ Obu. [przypis edytorski]