Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dopełniacz | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8672 przypisów.
mimo Spir — obok Spiry. [przypis edytorski]
mimo (starop.) — obok. [przypis edytorski]
mimo straszne przerażenie — dziś popr.: mimo strasznego przerażenia. [przypis edytorski]
mimo swą formę scholastyczną — dziś popr. rekcja mimo z D.: mimo swej formy scholastycznej. [przypis edytorski]
mimo swą gipiurę (daw.) — mimo z rzecz. w B.; dziś z D.: mimo swej gipiury. [przypis edytorski]
mimo swą „poprawność” — dawna konstrukcja „mimo + rzeczownik w B.”, dziś poprawnie: „mimo + rzeczownik w D.”, w tym wypadku ”mimo (swej) poprawności”. [przypis edytorski]
Mimo swe niedostatki — dziś popr. z D.: mimo swych niedostatków. [przypis edytorski]
mimo szalone natarcie — dziś, poza niektórymi konstrukcjami (np. mimo wszystko) najczęściej z D.: mimo szalonego natarcia. [przypis edytorski]
Mimo to chociaż tak piękna (…) nie była — Iliada, III, 159–160 [przypis redakcyjny]
mimo trudność, mimo czujne straże — dziś popr.: mimo trudności, mimo czujnych straży. [przypis edytorski]
mimo — tu: obok. [przypis edytorski]
mimo — tu: pomijając. [przypis edytorski]
mimo upalne lato — dziś konstrukcja z D. (mimo czego): mimo upalnego lata. [przypis edytorski]
mimo uszy — dziś popr.: mimo uszu. [przypis edytorski]
mimo wdzięczność — dziś popr.: mimo wdzięczności. [przypis edytorski]
mimowiednie (daw.) — mimowolnie. [przypis edytorski]
mimo wiedzy — dziś: mimowiednie, nieświadomie. [przypis edytorski]
mimowiestny (daw.) — nieświadomy. [przypis edytorski]
mimo wrącą (…) zabawę i obficie sypiące się żarty (daw.) — mimo z rzecz. w B.; dziś z D.: mimo wrącej zabawy i obficie sypiących się żartów. [przypis edytorski]
mimo wszelkie różnice (daw. składnia) — dziś z D.: mimo wszystkich różnic. [przypis edytorski]
mimo wszelkie wysiłki — dziś popr.: mimo wszystkich wysiłków. [przypis edytorski]
mimo wszystkie powyższe trudności — dziś popr. z D.: mimo wszystkich powyższych trudności. [przypis edytorski]
mimo wszystko, co powiadał Trublet — mimo wszystkiego, co powiadał Trublet. [przypis edytorski]
mimo wzrost jej smukły — dziś popr.: mimo jej smukłego wzrostu. [przypis edytorski]
Mimo że składał małe ofiary z małego mienia, nie sądził, że pozostaje w tyle poza tymi, co składają bogate ofiary z wielkiego majątku — porównaj opowiadanie ewangelisty Łukasza o groszu wdowim (Łk 21, 1–4). [przypis tłumacza]
mimoza a. czułek — rodzaj roślin tropikalnych szczególnie wrażliwych na dotyk; w momencie dotyku roślina zamyka (składa) gwałtownie liście. [przypis edytorski]
mimo zapadający zmrok — dziś z D.: mimo zapadającego zmroku. [przypis edytorski]
Mimoza — poemat Shelleya z 1820 r. [przypis edytorski]
mimoza — rodzaj roślin tropikalnych szczególnie wrażliwych na dotyk; w momencie dotyku roślina zamyka (składa) gwałtownie liście. [przypis edytorski]
mimoza — w symbolicznej „mowie kwiatów” używanej przez eleganckie towarzystwo w XVIII i XIX w. oznacza obawę przed okazaniem swoich gorących uczuć. [przypis edytorski]
mimozowaty — przewrażliwiony. [przypis edytorski]
Mimus — rodzaj amerykańskich ptaków z rodziny przedrzeźniaczy. [przypis edytorski]
Mimy — komedjanci. [przypis redakcyjny]
minąć kogo (starop.) — [tu:] przewyższyć. [przypis redakcyjny]
Minąłem jak kwiat — parafraza Hi 14, 2. [przypis edytorski]
Minął już Kozak bezdnię i głębokie jary… — Na Rusi, ledwo nie w każdej wiosce, znajdują się źrzódła lub studnie, osądzone przez pospólstwo za tak głębokie, że im dna brakuje; ale za to każda z tych otchłani wsławiona jaką nadzwyczajną powieścią, a czasem od Duchów strzeżona [Od Duchów strzeżona: por. przyp. do w. 1349; J. U. — w ten sposób oznaczono komentarze redaktora wydania krytycznego, Józefa Ujejskiego, do objaśnień autora.]. [przypis autorski]
mina — 1,5 kilograma [jednostka wagi równa w zależności od czasu i miejsca 1/60 lub 1/100 talentu, czyli od ok. 0,5 kg do ok. 1,5 kg. Red. WL.]. [przypis autorski]
mina — 1 mina, około 100 koron, a zatem ów gniadosz kosztował mniej więcej 1200 koron. [przypis tłumacza]
mina (daw.) — kopalnia. [przypis edytorski]
mina (daw., z fr.) — kopalnia. [przypis edytorski]
mina — jednostka wagowa; zanim zaczęto wybijać monety, wartości określano przez podanie wagi cennego metalu (wśród Izraelitów najczęściej srebra); mina funkcjonowała jako określenie wartości: domyślnie mina srebra. Mina była równoważna 50 lub 60 szeklom, czyli ok. 0,5 kg. [przypis edytorski]
Minakow, Jegor Iwanowicz (1854–1888) — rosyjski rewolucjonista-narodnik; za skazany na katorgę, po próbie ucieczki z Syberii osadzony w Twierdzy Pietropawłowskiej, następnie w Szlisselburskiej (1884), gdzie został rozstrzelany za obrazę lekarza więziennego. [przypis edytorski]
minaret — wieża przy meczecie, z której muzzein nawołuje do modlitwy. [przypis edytorski]
minaret — wieża stawiana obok meczetu, zaopatrzona w balkon, z którego muezin zwołuje wiernych na codzienną modlitwę. [przypis edytorski]
minaret — wysoka wieża meczetu, z której muzułmanie są nawoływani do modlitwy. [przypis edytorski]
minaret (z tur.) — wieża przy meczecie. [przypis edytorski]
Minas Geraes — dziś popr.: Minas Gerais, stan Brazylii położony w środkowowschodniej części kraju. [przypis edytorski]
Minas Geraes — jeden ze stanów Brazylii. [przypis edytorski]
mina — staroż. jednostka monetarna, w systemie attyckim równa 436 g srebra; minę dzielono na 100 drachm, zaś 60 min tworzyło talent. [przypis redakcyjny]
mina — staroż. jednostka pieniężna oraz jednostka wagi. [przypis edytorski]
mina — starożytna jednostka masy, ok. 0,5 kg. [przypis edytorski]
mina — starożytna jednostka wagowa i pieniężna używana na Bliskim Wschodzie, potem także w Grecji, równa 1/60 talentu; mina funkcjonowała jako określenie wartości: domyślnie mina srebra; używana w Atenach mina attycka miała ok. 437 g. Sto pięćdziesiąt min było wielką kwotą, wystarczającą na zapłacenie żołdu całej załodze statku wojennego za dwa i pół miesiąca służby (por. Tukidydes, Wojna peloponeska VI 8; VI 31). [przypis edytorski]
mina — starożytna jednostka wagowa i pieniężna używana na Bliskim Wschodzie, potem także w Grecji, równa 1/60 talentu; mina funkcjonowała jako określenie wartości: domyślnie mina srebra; używana w Atenach mina attycka miała ok. 437 g, jako jednostka pieniężna dzieliła się na 100 drachm. [przypis edytorski]
mina — starożytna jednostka wagowa i pieniężna używana na Bliskim Wschodzie, potem także w Grecji, równa 1/60 talentu. Mina funkcjonowała jako określenie wartości: domyślnie mina srebra; używana w Atenach mina attycka miała ok. 437 g. Sto min było wielką kwotą, porównywalną z kosztem budowy typowej triery, trójrzędowego statku wojennego. [przypis edytorski]
mina — starożytna jednostka wagowa i pieniężna używana na Bliskim Wschodzie, potem także w Grecji, równa 1/60 talentu; mina funkcjonowała jako określenie wartości: domyślnie mina srebra; używana w Atenach mina attycka miała ok. 437 g, mina perska była o ok. 1/4 większa. [przypis edytorski]
mina — starożytna jednostka wagowa i pieniężna używana na Bliskim Wschodzie, potem także w Grecji, równa 1/60 talentu; mina funkcjonowała jako określenie wartości: domyślnie mina srebra; używana w Atenach mina attycka miała ok. 437 g. [przypis edytorski]
mina — starożytna jednostka wagowa i pieniężna używana na Bliskim Wschodzie, potem także w Grecji, równa 1/60 talentu; używana w Atenach mina attycka miała ok. 437 g. [przypis edytorski]
mina — tu: podkop. [przypis edytorski]
Minatur (…) facit (łac.) — Grozi wojną, a nie toczy jej; tak cały naród polski zwykł czynić. [przypis redakcyjny]
minavotas — minėtas. [przypis edytorski]
minavoti — minėti. [przypis edytorski]
mincarz a. mincerz — rzemieślnik zajmujący się biciem monet i medali. [przypis edytorski]
mincarz (daw.) — kujący monetę. [przypis redakcyjny]
mincarz — wykwalifikowany pracownik mennicy, zwł. przed jej zmechanizowaniem. [przypis edytorski]
Mincel — wśród mieszkańców Lublina do dziś utrzymuje się wersja, że pierwowzorem Minclów z Lalki byli lubelscy kupcy tegoż nazwiska. [przypis redakcyjny]
mincerz (daw.) — rzemieślnik pracujący w mennicy. [przypis edytorski]
Mincha a. Minche — modlitwa popołudniowa. [przypis edytorski]
mincha — dosł.: „ofiara, dar”; nazwa modlitwy popołudniowej. [przypis tłumacza]
Mincha (Minche) — modlitwa popołudniowa. [przypis tłumacza]
Mincha — modlitwa popołudniowa. [przypis edytorski]
Mincha — modlitwa popołudniowa. [przypis tłumacza]
mincha — modlitwa popołudniowa. [przypis tłumacza]
mincha — w judaizmie codzienna modlitwa popołudniowa. [przypis edytorski]
Mindaugo kapą kaip tik pirmutinis — Mindaugas, Mindagos, Mindovė, Mindak, Mendoulf, sūnus Ringvaldo arba Ringoldo ar Ringauto, didis Lietuvos kunigaikštis, pirmutinis, kurs Lietuvą išliuosavo iš po svetimos įtekmės [įtekmė — įtaka. red. WL.] ir iškėlė į didelę galybę. Kaimynai jo baiminosi. Mindaugas buvo priėmęs krikščionišką tikėjimą, popiežiui pritariant, apsivainikavo Lietuvos karaliumi Naugarduke 1252. Netoli nuo Naugarduko yra kalnas, kurį iki šiol žmonės vadina kalnu Mindaugo. Tas kalnas esąs kapu to didvyrio. [przypis autorski]
minderwärthige Nationen (niem.) — właśc. minderwertige Nationen, gorsze narody. [przypis edytorski]
minderwärtig (niem.) — małowartościowy. [przypis edytorski]
minderwertig (niem.) — gorszy, niepełnowartościowy. [przypis edytorski]
Mindowe (ok. 1203–1263) — Mendog, wielki książę (1235–1253), a następnie król Litwy (1253–1263); doprowadził do zjednoczenia księstw plemiennych, osadził swego syna na podbitej Rusi Czarnej w Nowogródku; w 1251 r. przyjął chrzest, aby papież Innocenty IV wyraził zgodę na jego koronację, która odbyła się w 1253 r.; w 1261 r. powrócił do wiary przodków i wspierał walczących z Krzyżakami pruskimi i inflanckimi Żmudzinów. Zginął w wyniku spisku miejscowych książąt; jego krwawe rządy i burzliwe dzieje stały się tematem dramatu Juliusza Słowackiego Mindowe (1829). [przypis edytorski]
Mindowsli — imię Mindows z daw. partykułą pytajną li: czy Mindows, czyżby to Mindows. [przypis edytorski]
Mindows, Mindowe, dziś raczej Mendog, litew. Mindaugas (ok. 1200–1263) — wielki książę litewski, uważany za pierwszego króla Litwinów. [przypis edytorski]
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Mindowsu — dziś popr. forma C. od imienia Mindows: Mindowsowi. [przypis edytorski]
Mindowsże — imię Mindows z partykułą -że, wyrażającą zdziwienie (Czyżby to naprawdę był ten sam Mindows, co dawniej?). [przypis edytorski]
minęło było (daw.) — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: minęło wcześniej, już uprzednio itp. [przypis edytorski]
Minęło dopiero cztery czy pięć wieków jak król francuski, wbrew ówczesnym zwyczajom, wziął straż, aby się ubezpieczyć od morderców, których jakiś królik azjatycki nasłał na jego zgubę. — Filip August, któremu, w czasie wyprawy krzyżowej (1191), nieraz groziło niebezpieczeństwo ze strony skrytobójczych fanatyków. [przypis tłumacza]
minęliśmy (…) i okrążyli (daw.) — konstrukcja, w której końcówka fleksyjna pierwszego czasownika ma zastosowanie również dla kolejnego (kolejnych); dziś: minęliśmy i okrążyliśmy. [przypis edytorski]
minęli (…) wieki — dziś popr.: minęły wieki. [przypis edytorski]
Mineja — zbiór tekstów liturgicznych lub modlitw w tradycji prawosławnej. [przypis edytorski]
miner (daw., ang.) — górnik, człowiek pracujący w kopalni. [przypis edytorski]
Minerwa i Junona (…) pyta Spence — [patrz:] Polymetis Dial., VI, p. 63. [przypis redakcyjny]
Minerwa (mit. gr.) — bogini mądrości, rzemiosła i sztuki; tu przenośne określenie inteligencji jako grupy społecznej, ludzi kształtujących opinię. [przypis edytorski]
Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości i sztuk, odpowiednik gr. Ateny. [przypis edytorski]
Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości i sztuk, odpowiednik gr. Ateny; tu: dziewczyna mądra i piękna jak bogini. [przypis edytorski]
Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości i sztuk, odpowiednik greckiej Ateny. [przypis edytorski]
Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości i sztuk, utożsamiana z grecką Ateną. [przypis edytorski]
Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości i wojny sprawiedliwej, utożsamiana z grecką Ateną. [przypis edytorski]
Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości, nauki i literatury, utożsamiana z grecką Ateną. [przypis edytorski]
Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości, nauk i umiejętności, utożsamiana z Ateną (Palladą) w mit. gr.; tu metonim.: zdolność, wymowa. [przypis redakcyjny]
Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości; odpowiedniczka gr. Ateny. [przypis edytorski]
Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości, odpowiednik gr. Ateny. [przypis edytorski]
Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości, opiekunka rzemiosła, sztuki i literatury; odpowiednik greckiej Ateny, córki Zeusa, zrodzonej z jego głowy. [przypis edytorski]
