Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 7896 przypisów.

Neveu de RameauKuzynek mistrza Rameau, przekład L. Staffa, Lwów 1910. [przypis tłumacza]

nevidonas — nedorėlis. [przypis edytorski]

nevidonas — nenaudėlis, piktadarys. [przypis edytorski]

Newa — rzeka w europejskiej części Rosji, wypływająca z jeziora Ładoga i uchodząca do Zatoki Fińskiej w Sankt Petersburgu, gdzie tworzy deltę o wielu rozgałęzieniach. [przypis edytorski]

Newa — rzeka w Rosji, uchodząca do Zat. Fińskiej w Sankt Petersburgu. [przypis edytorski]

Newa — rzeka w Rosji, wypływająca z jeziora Ładoga i uchodząca do Zatoki Fińskiej w Sankt Petersburgu. [przypis edytorski]

Newa — rzeka w Rosji, wypływa z jeziora Ładoga i uchodzi do Zatoki Fińskiej w Sankt Petersburgu. [przypis edytorski]

newchatel — gatunek sera szwajcarskiego. [przypis edytorski]

„New Herald” — gazeta wydawana w różnych stanach USA od końca XIX w. [przypis edytorski]

Newman, John Henry (1801–1890) — angielski duchowny anglikański, a po konwersji rzymskokatolicki, kardynał, filozof, teolog i pisarz. [przypis edytorski]

Newman, John Henry (1801–1890) — angielski teolog i duchowny, początkowo anglikański, później katolicki, od 1879 kardynał; twórca koncepcji rozwoju dogmatów w doktrynie katolickiej; najważniejsza i najbardziej kontrowersyjna postać religijnej historii Anglii XIX w.; w 2019 kanonizowany. [przypis edytorski]

Newman, John Henry (1801–1890) — angielski teolog i duchowny, początkowo anglikański, później katolicki, od 1879 kardynał; twórca koncepcji rozwoju dogmatów w doktrynie katolickiej; najważniejsza i najbardziej kontrowersyjna postać religijnej historii Anglii XIX w.; w 2019 kanonizowany. [przypis edytorski]

Newman, John Henry (1801–1890) — angielski teolog i duchowny, początkowo anglikański, później katolicki, od 1879 kardynał; w 2019 kanonizowany; najważniejsza i najbardziej kontrowersyjna postać religijnej historii Anglii XIX w.; autor m.in. książki o filozofii wiary pt. An Essay in Aid of a Grammar of Assent (1870, wyd. pol. Przyświadczenia wiary). [przypis edytorski]

Newman, John Henry (1801–1890) — błogosławiony Kościoła katolickiego, angielski filozof, teolog, kardynał; zmienił wyznanie z anglikańskiego na katolickie, jest twórcą koncepcji rozwoju dogmatów w doktrynie katolickiej, beatyfikowany przez Benedykta XVI w 2010. Stanisław Brzozowski przełożył jego Przyświadczenia wiary (1915). [przypis edytorski]

Newman, John Henry (1801–1890) — duchowny anglikański, a po konwersji katolicki, filozof, teolog, pisarz, lider ruchu oksfordzkiego. [przypis edytorski]

New Presbyter is but old Priest writ large — gra słów polega na tym, że słowo priest istotnie jest tylko angielską formą grecko-łacińskiego presbyter, tak przynajmniej do najnowszych czasów sądzono. [przypis autorski]

newralgia — ból wzdłuż któregoś z nerwów, nerwoból. [przypis edytorski]

newralgia — nerwoból, ból powodowany przez uszkodzenie nerwu. [przypis edytorski]

newroza — dziś popr.: neuroza. [przypis redakcyjny]

news paper (ang.) — dosł.: papier z wiadomościami; newspaper: gazeta. [przypis edytorski]

newspaper (ang., lm: newspapers) — gazeta. [przypis edytorski]

Newton, Isaac (1642/3–1727) — angielski fizyk, astronom, matematyk, filozof, alchemik, biblista i historyk. [przypis edytorski]

Newton, Izaac (1643–1727) — angielski fizyk, matematyk i astronom, jeden z najwybitniejszych uczonych wszystkich czasów; twórca (niezależnie od Leibniza) rachunku różniczkowego i całkowego, odkrywca prawa powszechnego ciążenia, twórca mechaniki klasycznej. [przypis edytorski]

Newton, Izaac (1643–1727) — angielski fizyk, matematyk i astronom, jeden z najwybitniejszych uczonych wszystkich czasów; twórca (niezależnie od Leibniza) rachunku różniczkowego i całkowego, odkrywca prawa powszechnego ciążenia, twórca mechaniki klasycznej. [przypis edytorski]

Newton, Izaak (1643–1727) — uczony angielski, odkrywca prawa powszechnego ciążenia, twórca mechaniki klasycznej. [przypis edytorski]

Newtonowska teoria barw — teoria angielskiego fizyka i matematyka Isaaca Newtona, odkrywcy prawa powszechnego ciążenia, twórcy mechaniki klasycznej, który w swoim dziele Optiks (Optyka, 1704) wykazywał m.in., że światło białe jest mieszaniną różnych barw, a barwa czarna to nieobecność światła, czemu sprzeciwia się późniejsza teoria Goethego. [przypis edytorski]

New York Central Rail-road — Centralna kolej żelazna Nowego Yorku. [przypis tłumacza]

New York Herald — wysokonakładowa gazeta codzienna wydawana w Nowym Jorku w latach 1835–1924; dzięki publikowaniu sensacyjnych i skandalizujących tekstów po 10 latach istnienia stała się najbardziej popularną i dochodową gazetą w Stanach Zjednoczonych, w roku 1861 osiągając ogromny jak na ówczesne czasy nakład 84.000 egzemplarzy. [przypis edytorski]

New York Herald — wysokonakładowa gazeta codzienna wydawana w Nowym Jorku w latach 1835–1924; dzięki publikowaniu sensacyjnych i skandalizujących tekstów po 10 latach istnienia stała się najbardziej popularną i dochodową gazetą w Stanach Zjednoczonych, w roku 1861 osiągając ogromny jak na ówczesne czasy nakład 84.000 egzemplarzy. [przypis edytorski]

New York im dritten Jahre der Kriegsfuge (niem.) — Nowy Jork w trzecim roku fugi wojennej. [przypis edytorski]

New Yorks Streets — Ulice Nowego Yorku. [przypis tłumacza]

nexus physicus (łac.) — więź fizyczna. [przypis edytorski]

Ney, Bernadette, Dąbrowski, Kozietulski — uczestnicy wojen napoleońskich. [przypis edytorski]

Ney, Michel (1769–1815) — francuski żołnierz i dowódca, zrobił błyskotliwą karierę wojskową, walcząc w obronie rewolucji francuskiej oraz w wojnach napoleońskich; marszałek Francji, diuk d'Elchingen, książę Moskwy; wspierał cesarza Napoleona w czasie studniowej kampanii w 1815, walczył pod Waterloo; po powrocie Ludwika XVIII na tron został osądzony za zdradę stanu i rozstrzelany. [przypis edytorski]

Ney, Michel (1769–1815) — francuski żołnierz i dowódca, zrobił błyskotliwą karierę wojskową, walcząc w obronie rewolucji francuskiej oraz w wojnach napoleońskich; marszałek Francji, diuk d'Elchingen, książę Moskwy; wspierał cesarza Napoleona w czasie studniowej kampanii w 1815 r., walczył pod Waterloo. [przypis edytorski]

Ney, Michel (1769–1815) — marszałek Francji, walczył w obronie rewolucji francuskiej oraz w wojnach napoleońskich. [przypis edytorski]

Ney, Michel (1769–1815) — syn bednarza, który zrobił błyskotliwą karierę wojskową, walcząc w obronie rewolucji francuskiej oraz w wojnach napoleońskich, m.in. podczas kampanii rosyjskiej 1812 r.; poparł zamach 18 brumaire'a; marszałek Francji, diuk d'Elchingen, książę Moskwy; wspierał cesarza Napoleona w czasie studniowej kampanii w 1815 r., walczył pod Waterloo. Po powrocie Ludwika XVIII na tron został osądzony przez Izbę Parów i skazany na śmierć przez rozstrzelanie. [przypis edytorski]

neženklina — čia: nereiškia. [przypis edytorski]

nežugriuvęs — neužgriu- vęs. [przypis redakcyjny]

nežupynę — neužpynę. [przypis redakcyjny]

nezabudek — tak w tekście Słowackiego; dziś zapisujemy zmiękczone „n”: niezabudki (tj. niezapominajki). [przypis edytorski]

nezabudka — niezabudka; niezapominajka. [przypis edytorski]

nezabudka — niezapominajka (kwiat). [przypis edytorski]

Ne zderżymo (ukr.) — nie damy rady, nie wytrzymamy. [przypis redakcyjny]

ne zderżyte, ditki (ukr.) — nie dacie rady, dzieci. [przypis edytorski]

Ne znaju. Bytwa, każe, bude, ałe ne znaju (ukr.) — Nie wiem. Bitwa, zdaje się, będzie, ale nie wiem. [przypis edytorski]

Ne znaju, pane (ukr.) — nie wiem, panie. [przypis redakcyjny]

n’įveikia — trump.: neįveikia. [przypis edytorski]

niąchacze a. niuchacze — wąchacze, zażywający tabakę. [przypis redakcyjny]

Niagara — rzeka na granicy Kanady i Stanów Zjednoczonych; również wodospad na tej rzecze. [przypis edytorski]

Niagara — wielkie wodospady na rzece Niagara, położone w Stanach Zjednoczonych, przy granicy z Kanadą. [przypis edytorski]

Niagara (…) Yosemite Falls — amerykańskie wielkie wodospady, znajdujące się odpowiednio: w stanie Nowy York przy granicy z Kanadą i w stanie Kalifornia, w dolinie Yosemite. [przypis edytorski]

niaiserie allemande (fr.) — niemiecka głupota. [przypis edytorski]

niaiserie anglaise (fr.) — angielska głupota (gapowatość). [przypis edytorski]

niaiserie (fr.) — głupota, łatwowierność, gapowatość. [przypis edytorski]

Niam-niam — najdziksza odmiana ludożerców afrykańskich. [Azande, lud zamieszkujący środkową Afrykę; red. WL] [przypis autorski]

niavat (lenk.) — netgi. [przypis edytorski]

Nibel — Nyböl, miasteczko w płd.-zach. Danii. [przypis redakcyjny]

nibelungi — mityczne karły z germańskich podań, uwiecznione m.in. w twórczości operowej Richarda Wagnera. [przypis edytorski]

Nibelungi — Nibelungowie, mityczne karły z germańskich podań, których skarb zagarnął heros Zygfryd, występujące w średniowiecznym eposie Pieśń o Nibelungach. [przypis edytorski]

Nibelungi, właśc. Pieśń o Nibelungach — starogermański epos związany z Eddami, który opisywał losy ludu karłów, ograbionego ze swojego skarbu przez herosa Zygfryda. [przypis edytorski]

Nibelungowie — mityczne karły z germańskich podań, których skarb zagarnął heros Zygfryd, występujące w średniowiecznym eposie Pieśń o Nibelungach, na podstawie którego Ryszard Wagner skomponował czteroczęściowy dramat muzyczny Pierścień Nibelunga (1854–1876). [przypis edytorski]

ni bogów — być może mowa o figurach bóstw zwyczajowo umieszczanych na rufie okrętu (co stanowi dodatkową informację o jego zniszczeniach). [przypis edytorski]

nibuł pe (z hebr.) — opowiadania niemoralne. [przypis edytorski]

niby drugi LindorCyrulik sewilski Beaumarchais'go. [przypis tłumacza]

niby strategów i satrapów — Clementz: „und liess sie an deren Spitze”, przekład całego ustępu niepotrzebnie dowolny i bez charakteru. [przypis tłumacza]

niby wielka pani — Jesteśmy w domu zamożnego mieszczanina. [przypis tłumacza]

niby wrogi — jak wrogowie. [przypis edytorski]

nić Ariadny — tu: pomoc, ślad, sposób wyjścia z trudnej sytuacji; w mit. gr.: nić, dzięki której Tezeusz wydostał się z labiryntu po zabiciu Minotaura, ofiarowana bohaterowi przez kreteńską księżniczkę Ariadnę. [przypis edytorski]

nić Aryjadny (mit. gr.) — Ariadna dała Tezeuszowi kłębek nici, dzięki któremu wydostał się z labiryntu po zabiciu Minotaura. [przypis edytorski]

nić przeznaczenia, którą ty wysnujesz — nawiązanie do Mojr, bogiń przeznaczenia, wyobrażanych jako prządki snujące i przecinające nić ludzkiego życia. [przypis edytorski]

nica (daw.) — lewa strona tkaniny. [przypis edytorski]

nica (lp) a. nice (lm) (daw.) — lewa, odwrotna strona czegoś, szczególnie tkaniny a. ubrania; podszewka. [przypis edytorski]

Nic bardziej nie umacnia pirronizmu jak to (…) — Tzn. niesłusznie wykazaliby słabość natury ludzkiej, skoro ludzie wznieśliby się do tego, co wedle nich jest najwyższą mądrością. [przypis tłumacza]

nic bardziej tragikomicznego, jak widok wszystkich tych nauczycieli wolności i reformatorów świata…Der Untergang des Abendlandes. [przypis autorski]

Nic by im dla Patrokla drogim się nie zdało — zapłaciliby każdy okup za wydanie ciała Patroklosa. [przypis edytorski]

nic bym im nie dała, jak na poręczenie — tylko za poręczeniem czyimś, na znak nieufności właśnie. [przypis edytorski]

Niccolò Machiavelli (1469–1527) — florencki prawnik i teoretyk polityki; najbardziej znany z dzieła Książę, propagującego dość cyniczny sposób sprawowania władzy oraz maksymę „cel uświęca środki”. [przypis edytorski]

Niccolo Machiawelli (1469–1527) — włoski autor traktatów politycznych, zachęcających do kierowania się zasadą „cel uświęca środki”; symbol amoralnej polityki. [przypis edytorski]

nicdobrego (daw.) — ladaco, nicpoń. [przypis edytorski]

nic do czynienia — dziś raczej: nic do zrobienia a. nic do roboty. [przypis edytorski]

Nic do niczego — sens: bo oboje jesteśmy niczym. [przypis edytorski]

Nicea — miasto nad Morzem Śródziemnym. [przypis edytorski]

nicem ci (…) nie winna — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: nic ci już nie [jeste]m winna. [przypis edytorski]

nicem — na nice, na opak. [przypis redakcyjny]