Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 158932 przypisów.
Pliniusz Starszy (23–79) — historyk i pisarz rzymski, autor dzieła Naturalis historia (Historia naturalna), stanowiącego rodzaj encyklopedii w 37 księgach. [przypis edytorski]
Pliniusz Starszy (23–79) — historyk i pisarz rzymski. Jego jedynym zachowanym dziełem jest Naturalis historia (Historia naturalna), rodzaj encyklopedii. [przypis edytorski]
Pliniusz wspomina o jednej siedzącej Weście, dłuta Skopasa (…) — [Pliniusz,] Natur. Historia, lib. XXXVI, sect. 4, p. 727, ed. Hard. „Scopas fecit (…) Vestam sedentem (…) in Servilianis hortis”. Musiał mieć te słowa w myśli Lipsius, gdy (De Vesta, cap. 3) pisał: „Plinius Vestam sedentem effingi solitam ostendit, a stabilitate”. Ale Lipsius nie powinien był tego, co Pliniusz mówi o jednym tylko posągu Skopasa, podawać za powszechnie panujący charakter. Sam on spostrzega, że na monetach Westa ukazuje się równie często w stojącej, jak w siedzącej postaci: tym przecież nie poprawia Pliniusza, lecz poprawia tylko własne swoje błędne uprzedzenie. [przypis redakcyjny]
Pliniusz wspomina o niej [o żywicy zwanej smoczą krwią] w swej „Historii naturalnej” — Ex iis quoque Insulis crinabaris Romam advehebatur. Sane hodie etiam num frequens est in Insulis Fortunatis arbor illa, quae crinabarim gignit, vulgo sanguinem draconis appellant. Plinius, Historia naturalis, lib. VI, cap. XXXVII [w rzeczywistości są to słowa przez rozmaitych uczonych i podróżników błędnie przypisywane Pliniuszowi, a pochodzące od Isaaca Vossiusa (1618–1689), z jego komentarza do dzieła Pomponiusza Meli: Isaaci Vossii observationes Ad Pomponium Melam De Situ Orbis, Hagae Comitis, apud Adrianum Vlacq, 1658, s. 315 (ad lib. III, cap. X); red. WL]. [przypis autorski]
Plintyna — Πλινθίνη, na zachodzie graniczne miasto Dolnego Egiptu. „Podług tego jak my oddzielamy Aegypt od plintinetckiego odlewiska”, Herodot, Dzieje II, 6 (przekł. Bronikowskiego). [przypis tłumacza]
pliovoti — spjaudyti. [przypis edytorski]
pliska — dziś popr.: pliszka, mały ptak z rzędu wróblowatych. [przypis edytorski]
pliszki — gra polegająca na rzucaniu czterech rozłupanych drewienek z gałęzi. Wygrana zależała od tego, czy ktoś rzucił do pary, tj. dwa drewienka na stronę płaską, białą i drugie dwa na stronę półokrągłą lub wszystkie cztery na jedną stronę. [przypis redakcyjny]
plitka czekolady (z ros.) — tabliczka czekolady. [przypis edytorski]
Ploërmel — miejscowość i gmina francuska w bretońskim departamencie Morbihan. [przypis edytorski]
Plombin — Piombino w Zatoce Toskańskiej. [przypis tłumacza]
plon (daw.) — łup. [przypis edytorski]
plon (daw.) — [tu:] zdobycz. [przypis redakcyjny]
plondruje — dziś popr.: plądruje. [przypis edytorski]
plonne — dające plon. [przypis edytorski]
plonny — przym. od rzecz. plon: urodzajny, obfity; w innych wydaniach: płonny, tj. próżny, daremny. [przypis edytorski]
plonny — wydający plon, przynoszący korzyść. [przypis edytorski]
plon — tu: łup. [przypis edytorski]
plonuje setnym ziarnem — wydaje bardzo dobry, znakomity plon. [przypis edytorski]
plony — dziś popr. forma N. lm: plonami. [przypis edytorski]
ploratur lacrymis amissa pecunia veris (łac.) — Łzy wylane za straconymi pieniądzmi są zwykle prawdziwe. [przypis tłumacza]
Ploravere suis non respondere favorem… — Żalą się okrutnie, że względy im okazywane nie odpowiadają ich zasługom [Horacy, Listy, ks. II, List I, w. 9–10; red. WL]. [przypis tłumacza]
ploščius (brus.) — ilgas be vatos apsiaustas. [przypis edytorski]
Plotinos (Plotyn) — ur. ok. 204 w Lykopolis w Egipcie, kształcił się w Aleksandrii u Ammoniusa Sakkasa; od r. 243/244 nauczał w Rzymie, um. koło Miuturnae w Kampanii 269 r. po Chr. Dzieła jego wydał uczeń jego, Porfiriusz, w sześciu enneadach: pierwsza obejmuje pisma, określone przez Porfiriusza jako etyczne: (τά ήθικώτερα); druga nosi tytuł τῶν φυσικῶν συναγωγή; trzecia — έτι τά περί κόσμου; czwarta — τά περί ψυχῆς, piąta — τά περί νοῦ; szósta zajmuje się bytem i dobrem, czyli jednią. [przypis autorski]
plotki o miłostkach Michała z (…) panią Konarzewską — W sprawie małżeństwa króla Michała Wiśniowieckiego, oficjalna historia poprzestaje, zdaniem prof. Battaglii, na komentarzu czysto konwencjonalnym, prawda zaś, przeważnie skandaliczna, znajduje się w archiwach wiedeńskich w tajnych aktach, które prof. Battaglia miał sposobność studiować. Zagadkowe wyjaśnienie Prymasa, tyczące pani Konarzewskiej tłumaczyłoby się tym, że w istocie chodziło o pana Konarzewskiego; [Battaglia, Otto Forst de (1889–1965), pol. historyk i krytyk literacki pochodzenia austriacko-włoskiego; w marcu 1938 r. opublikował w „Przeglądzie Powszechnym” artykuł Brązowienie Marysieńki, będący odpowiedzią na publikację biografii żony Sobieskiego autorstwa Boy'a Żeleńskiego; Red. WL.]. [przypis autorski]
Plotyn (204/205–270) — filozof starożytny, twórca neoplatonizmu. Słoneczne oko Plotyna: Οὐ γὰρ ἂν πώποτε εἴδεν… (gr.), Oko nie zobaczy słońca, póki samo nie stanie się słoneczne (Plotyn, Enneady I 6); ciąg dalszy brzmi: dusza nie zobaczy piękna, póki sama nie stanie się piękna. [przypis edytorski]
Plotyn (204–269) — filozof grecki, twórca twórca neoplatonizmu, systemu filozoficznego opartego na nauce Platona połączonej z elementami stoicyzmu i neopitagoreizmu. [przypis edytorski]
Plotyn (204–269) — filozof gr., twórca neoplatonizmu. [przypis edytorski]
plotynizm — neoplatonizm, system filozoficzny stworzony przez Plotyna (204/205–270). [przypis edytorski]
plūko — teka. [przypis edytorski]
pluchać — pluskać, wpadać do wody. [przypis edytorski]
plucha (daw.) — flejtuch, brudas. [przypis edytorski]
plucha — tu: łotr. [przypis edytorski]
pluchoce — dziś: pluszcze. [przypis edytorski]
plucho — flądro, brudasie. [przypis redakcyjny]
Pluchowski — pod tym imieniem wyszydzono złych poetow wiersze: „Ozwiy się lutni/ Dobry wiersz utni…”. [przypis autorski]
pluch, właśc. plucha (daw.) — flejtuch, brudas. [przypis edytorski]
pluderki — zdrobn. od pludry: sięgające do kolan spodnie o bufiastych nogawkach, stanowiące element stroju męskiego w XVII i XVIII w. [przypis edytorski]
pluderki — zdrobn. od: pludry; spodnie. [przypis edytorski]
pluderki — zdrobn. od pludry; spodnie. [przypis edytorski]
pludrak — noszący pludry, tj. z niem. krótkie spodnie z bufiastymi nogawkami, modne wówczas w Europie. [przypis edytorski]
pludrami — spodniami. [przypis redakcyjny]
pludrowski — pruski, niemiecki; od pludry: rodzaj spodni. [przypis edytorski]
pludry (daw.) — krótkie spodnie. [przypis edytorski]
pludry (daw.) — rodzaj krótkich spodni. [przypis edytorski]
pludry (daw.) — spodnie; czerwone pludry — pogardliwe określenie żołnierzy; w XIX w. mundury wojskowe miały jeszcze jaskrawe kolory. [przypis edytorski]
pludry (daw.) — spodnie. [przypis edytorski]
pludry (daw.) — spodnie; szczególnie: krótkie, sięgające do kolan lub do połowy ud spodnie z bufiastymi nogawkami i pionowymi rozcięciami odsłaniającymi tkaninę podszewki, element daw. dworskiej mody męskiej. [przypis edytorski]
pludry (daw.) — spodnie; zwykle sięgające do kolan lub tuż za kolano. [przypis edytorski]
pludry (daw., z niem.) — krótkie spodnie, często bufiaste, z rozcięciami, ukazującymi podszewkę. [przypis redakcyjny]
pludry (daw.; z niem. Pluderhosen) — krótkie, bufiaste spodnie z pionowymi rozcięciami ukazującymi podszewkę, sięgające do połowy ud lub do kolan. Moda na pludry pojawiła się w XVI w. w Niemczech; wkrótce stały się popularne w całej Europie. Stanowiły element daw. stroju dworskiego, jak również ubioru żołnierskiego. W Polsce w XVII–XVIII w. nazywano tak każde spodnie sięgające powyżej kolan; por. pumpy. [przypis redakcyjny]
pludry (daw., z niem. Pluderhosen) — krótkie spodnie, sięgające do kolan lub do połowy ud, z bufiastymi nogawkami i pionowymi rozcięciami odsłaniającymi tkaninę podszewki. [przypis edytorski]
pludry (daw.; z niem. Pluderhosen) — krótkie spodnie, sięgające do kolan lub do połowy ud, z bufiastymi nogawkami i pionowymi rozcięciami odsłaniającymi tkaninę podszewki. Moda na pludry pojawiła się w XVI w. w Niemczech; wkrótce stały się popularne w całej Europie. [przypis edytorski]
pludry — krótkie, bufiaste spodnie, część dawnego stroju dworskiego lub żołnierskiego. [przypis redakcyjny]
pludry — krótkie spodnie, sięgające do kolan lub do połowy ud, z bufiastymi nogawkami i pionowymi rozcięciami odsłaniającymi tkaninę podszewki. [przypis edytorski]
pludry — krótkie spodnie z bufiastymi nogawkami, element dworskiej mody męskiej od XVI w.; w daw. Polsce: każde krótkie spodnie. [przypis edytorski]
Pludry — Niemcy (pogardl., od rodzaju spodni). [przypis redakcyjny]
pludry (przestarz.) — krótkie, szerokie spodnie. [przypis edytorski]
pludry — sięgające do kolan spodnie o bufiastych nogawkach, stanowiące element stroju męskiego w XVII i XVIII w. [przypis edytorski]
pludry — sięgające do kolan spodnie o bufiastych nogawkach, stanowiące element stroju męskiego w XVII i XVIII w. [przypis edytorski]
pludry — spodnie. [przypis edytorski]
pludry — spodnie; szczególnie: sięgające do kolan spodnie o bufiastych nogawkach, stanowiące element stroju męskiego w XVII i XVIII w. [przypis edytorski]
pludry — spodnie; szczególnie: sięgające do kolan spodnie o bufiastych nogawkach, stanowiące element stroju męskiego w XVII i XVIII w. [przypis edytorski]
pludry (z niem.) — krótkie, bufiaste spodnie. [przypis edytorski]
plugastwo — obrzydlistwo, coś budzącego odrazę, paskudztwo. [przypis edytorski]
plugawe krwią (starop.) — poplamione krwią. [przypis redakcyjny]
plugawem — daw. forma N. i Msc. przymiotników r.n.; dziś tożsama z r.m.: plugawym. [przypis edytorski]
plugawiec (daw.) — osoba budząca wstręt zachowaniem lub wyglądem. [przypis edytorski]
plugawy — budzący wstręt, szkaradny; zbrukany. [przypis edytorski]
plugawych — w tym miejscu tłumacz zaproponował zamiennie określenie: obmierzłych. [przypis edytorski]
plugawy (starop.) — lichy. [przypis redakcyjny]
plugawy (starop.) — nieobyczajny. [przypis redakcyjny]
plukta — pluoštas. [przypis edytorski]
plumaż (daw., z fr. plumage) — upierzenie, pióra. [przypis edytorski]
plum pudding — tradycyjne angielskie danie bożonarodzeniowe, przyrządzane z łoju i suszonych owoców, gotowane przez kilka godzin, dojrzewające przez miesiąc lub nawet rok. [przypis edytorski]
plundrować (starop., z niem.) — plądrować. [przypis redakcyjny]
plundrować (z niem.) — plądrować, pustoszyć. [przypis edytorski]
pluralis (łac.) — gram. liczba mnoga. [przypis edytorski]
pluralis (łac.) — liczba mnoga. [przypis edytorski]
pluralitas (łac.) — większość. [przypis edytorski]
plures recentioris aetatis summos philosophos tam indecenter commemorari ut justam et gravem offensionem habeat (łac.) — o niektórych największych filozofach naszych czasów wyraził się tak niewłaściwie, że słusznie spotyka go za to dotkliwe oburzenie. [przypis tłumacza]
pluśnij wiosłem a puść się (daw.) — konstrukcja z „a” w funkcji spójnika łącznego, dziś: pluśnij wiosłem i puść się. [przypis edytorski]
plus charmant et courtois que jamais (fr.) — jeszcze bardziej uroczy i grzeczny niż zwykle. [przypis edytorski]
plus confidence, que… (fr.) — więcej pewności siebie niż… (zdanie urwane). [przypis edytorski]
plus convenable (fr.) — bardziej odpowiednie. [przypis edytorski]
plus de confidence que de connaissance (fr.) — więcej poufałości niż znajomości. [przypis edytorski]
plus est ingenii Romani terminos… (łac.) — znaczniejsze jest, że przesunąłeś o wiele dalej granice geniuszu rzymskiego niż imperium. [przypis edytorski]
Plus (…) est — Seneca, Epistulae morales ad Lucilium, I, 93. [przypis tłumacza]
plusk (gw.) — plucha; deszczowa pogoda. [przypis edytorski]
pluski — ogon rybi. [przypis redakcyjny]
plusk — tu: deszcz. [przypis edytorski]
Plus poetice quam humane locutus es (łac.) — „Odezwałeś się bardziej jak poeta niż jak człowiek” (Petron., 90.). [przypis tłumacza]
plus quam satis (łac.) — więcej, niż potrzeba. [przypis redakcyjny]
plus (…) que (fr.) — bardziej, więcej (…) niż; po co miał być plus uczciwy, que le bankier — po co miał być uczciwszy niż bankier. [przypis edytorski]
plus royalistes que le roi (fr.) — bardziej rojalistyczni niż król. [przypis edytorski]
plus (…) sapit — Lactantius, Divinarum Institutionum Libri, III, 5. [przypis tłumacza]
plus sonat, quam valet (łac.) — „Więcej dźwięku niż treści” (Seneca [Minor], Epistulae morales ad Lucilium, 40; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
plus substantiel (fr.) — bardziej treściwy, bardziej materialny, istotniejszy. [przypis edytorski]
Plus (…) sumptus — Cornelius Nepo, Atticus, 13. [przypis tłumacza]
Plus vite, plus vite! (fr.) — Szybciej, szybciej! [przypis edytorski]
