Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | celtycki | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wulgarne | żartobliwie

Według języka: wszystkie | français | Deutsch | polski


Znaleziono 10147 przypisów.

wrzeciądz (daw.) — urządzenie do zamykania bramy lub drzwi od wewnątrz. [przypis edytorski]

wrzeciądz (daw.) — urządzenie do zamykania drzwi a. bramy od wewnątrz. [przypis edytorski]

wrzeciądz (daw.) — urządzenie służące do zamykania bramy lub drzwi od wewnątrz; zazwyczaj rodzaj żelaznej sztaby czy drąga obracającego się na sworzniu przymocowanym do ościeżnicy albo ściany, którego drugi koniec mógł być umocowywany na drzwiach. [przypis edytorski]

wrzeciądz (daw.) — zamek; urządzenie do zamykania bramy w postaci żelaznej sztaby lub drąga obracającego się na sworzniu. [przypis redakcyjny]

wrzeciądz (daw., zwykle w lm) — urządzenie służące do zamykania bramy lub drzwi od wewnątrz; zazwyczaj rodzaj żelaznej sztaby lub drąga obracającego się na sworzniu przymocowanym do ościeżnicy albo ściany, którego drugi koniec mógł być umocowywany na drzwiach. [przypis edytorski]

wrzeciądze (daw.) — wrota. [przypis edytorski]

wrzeciądze — łańcuchy, sztaby. [przypis edytorski]

wrzeciądze — okucia na drzwiach, służące do zamykania ich od wewnątrz (np. na skoble lub kłódki). [przypis edytorski]

wrzeciądze — rodzaj okucia stanowiącego zamknięcie zewnętrznych drzwi a. bramy. [przypis edytorski]

wrzeciądze — urządzenie do zamykania bramy. [przypis edytorski]

wrzeciądze Wojen — bramy świątyni Janusa, zamykane na czas pokoju. [przypis edytorski]

wrzeciądze — zamknięcie drzwi a. bramy. [przypis edytorski]

wrzeciądze — zamknięcie drzwi lub bramy; okucie budowlane, element w formie sztaby. [przypis edytorski]

wrzeciądz — okucie budowlane, zamknięcie drzwi lub bramy, element w formie sztaby (a. płaskownika) z otworem, współpracujący ze skoblem i służący wraz z nim do mocowania kłódki. [przypis edytorski]

wrzeciądz — okucie budowlane, zamknięcie drzwi lub bramy, element w formie sztaby (a. płaskownika) z otworem, współpracujący ze skoblem i służący wraz z nim do mocowania kłódki. [przypis edytorski]

wrzeciądz — okucie z otworem przetykane skoblem, służące jako zamknięcie drzwi lub bramy. [przypis edytorski]

wrzeciądz — rodzaj zamknięcia drzwi a. bramy zbudowanego ze sztaby z otworem, przez który przekłada się skobel, niekiedy zaś złożonego z łańcucha i skobla. [przypis edytorski]

wrzeciądz — urządzenie do zamykania drzwi lub bramy. [przypis edytorski]

wrzeciono — narzędzie służące do skręcania włókien z lnu lub wełny, czyli przędzenia; rodzaj sporej, drewnianej igły. Wrzeciono wraz z kądzielą (pękiem włókien umocowanym na specjalnym drążku) stanowi symbol tradycyjnych, domowych prac kobiecych. [przypis edytorski]

wrzeciono — proste narzędzie do ręcznego przędzenia nici. [przypis edytorski]

wrzeciono — proste narzędzie do ręcznego przędzenia, w formie wałka zaostrzonego na obu końcach. [przypis edytorski]

wrzeciono — proste narzędzie przeznaczone do ręcznego przędzenia nici. [przypis edytorski]

wrzeciono — przyrząd do przędzenia ręcznego. [przypis edytorski]

wrzeciono — przyrząd do przędzenia ręcznego w formie wałka zaostrzonego na obu końcach. [przypis edytorski]

wrzeciono — przyrząd służący do przędzenia. [przypis edytorski]

w rzeczach nieodzownych — są to sprawy tyczące ludzkich zawodów, rzemiosł, czynności, do których wykonywania trzeba wiedzy fachowej, wprawy i doświadczenia, co sam autor niżej objaśnia przykładami. [przypis tłumacza]

w rzeczy (daw.) — naprawdę. [przypis edytorski]

w rzeczy (daw.) — niby, rzekomo. [przypis redakcyjny]

w rzeczy (daw.) — pozornie. [przypis edytorski]

w rzeczy (daw.) — rzeczywiście, w istocie; naprawdę. [przypis edytorski]

w rzeczy (daw.) — w rzeczywistości. [przypis edytorski]

w rzeczy (daw.) — w rzeczywistości, rzeczywiście. [przypis edytorski]

w rzeczy — niby (Jana Zapolyę 1541 r.). [przypis redakcyjny]

w rzeczy — skrócone: w rzeczy samej, rzeczywiście. [przypis edytorski]

w rzeczywistości był nasz Kochanowski już śmiertelnie chory, gdyż w niecały miesiąc potem (2 sierpnia) wedle napisu na nagrobku już nie żył — mówię „wedle napisu na nagrobku”, gdyż akt krakowskiego urzędu ławniczego z dnia 7 sierpnia 1620 r. nie dodaje do nazwiska Kochanowskiego „olim”; jedno więc z dwojga: albo pisarz aktu zapomniał dodać owo słówko, albo też kamieniarz, mając podaną niewyraźną liczbę, zamiast IX, wyrył na kamieniu II. [przypis redakcyjny]

w rzeczy — w rzeczywistości. [przypis edytorski]

wrzekomoś zdrów (starop.) — rzekomo jesteś zdrów. [przypis edytorski]

wrzekomo (starop.) — rzekomo, pozornie. [przypis edytorski]

wrzekomo (starop.) — rzekomo. [przypis edytorski]

wrzekomy (daw.) — dziś: rzekomy. [przypis edytorski]

wrzepić się — wcisnąć się. [przypis redakcyjny]

wrzepić się — wkraść się, wcisnąć. [przypis redakcyjny]

Września — chodzi o strajk przeciw germanizacji prowadzony w l. 1901–1902 przez dzieci w Katolickiej Szkole Ludowej we Wrześni (w Poznańskiem) pod wpływem ks. Jana Laskowskiego (gł. przeciw modlitwie i nauce religii po niemiecku) oraz towarzyszący protest rodziców przeciw fizycznej przemocy wobec dzieci stosowanej przez pruskie władze szkolne; w konsekwencji uczestnikom wytoczono w Gnieźnie proces, wyroki wynosiły od 2 miesięcy do 2,5 roku. [przypis edytorski]

Września i Gniezno — chodzi o strajk przeciw germanizacji prowadzony w l. 1901–1902 przez dzieci w Katolickiej Szkole Ludowej we Wrześni (w Poznańskiem) pod wpływem ks. Jana Laskowskiego (gł. przeciw modlitwie i nauce religii po niemiecku) oraz towarzyszący protest rodziców przeciw fizycznej przemocy wobec dzieci stosowanej przez pruskie władze szkolne; w konsekwencji uczestnikom wytoczono w Gnieźnie proces, wyroki wynosiły od 2 miesięcy do 2,5 roku. [przypis edytorski]

wrzescała (gw.) — wrzeszczała. [przypis autorski]

wrzescy (gw.) — wrzeszczy. [przypis edytorski]

wrzesień 1793 — 25 IX 1783 to data podpisania traktatu rozbiorowego między Polską a Królestwem Prus. [przypis edytorski]

Wrzesień — kampania wrześniowa, obrona terytorium Polski przed agresją wojsk niemieckich w 1939 roku. [przypis edytorski]

Wrzesień — z Poematu miesięcy Rouchera. [przypis tłumacza]

wrzesina — zarośla wrzosowe; wrzosy. [przypis edytorski]

wrzeszcz (gw.) — krzykacz, człowiek krzykliwy. [przypis edytorski]

wrzkomo (daw.) — rzekomo, na niby. [przypis edytorski]

wrzkomo — rzekomo. [przypis edytorski]

wrzkomo (starop.) — rzekomo; niby. [przypis edytorski]

wrzkomo (starop.) — rzekomo, podobno. [przypis edytorski]

wrzkomo (starop.) — rzekomo; podobno. [przypis edytorski]

wrzód (starop.) — choroba. [przypis edytorski]

wrzod a. wrzód (starop.) — choroba. [przypis edytorski]

wrzody (starop.) — choroby. [przypis redakcyjny]

wrzody (starop.) — [tu:] choroby. [przypis redakcyjny]

wrzosy wysokie na osiem metrów — Elisée Reclus [autor powołuje się na nazwisko znanego geografa fr., z którego prac korzystał; red. W.L.]. [przypis autorski]

W Rzymie, będącym kiedyś głową świata, a dziś jego ogonem — aluzja do okresu (1309–1377) wyludnienia i upadku miasta po przeniesieniu stolicy papieskiej z Rzymu do Awinionu we Francji. [przypis edytorski]

w Rzymie byłby Brutusem, w Grecji Peryklesem, a u nas nie oficerem huzarskim — dwa końcowe wersy z czterowiersza Puszkina pt. Na portret Czaadajewa, ze zmienioną końcówką (w oryginale: a tutaj on [jest] oficerem huzarskim). [przypis edytorski]

w Rzymie chodziła wieść, było przekonanie, że Judea ma się podnieść i Pana dać światuPercrebuerat Oriente toto vetus et constans opinio, esse in fatis, ut eo tempore Judaea profecti rerum potirentur (Sueton., Vespas. [Żywot Wespazjana] 4). [przypis autorski]

w Rzymie — czytaj: w Mediolanie. [przypis redakcyjny]

w Rzymie, gdyby go drugi raz splądrować zechciano —- Sacco di Roma, dzień splądrowania Rzymu: 6 maja 1527 roku. [przypis tłumacza]

w Rzymie (…) gołębie (…) przynosiły odpowiedź — Pliniusz, Historia naturalna, X, 87. [przypis tłumacza]

(…) w Rzymie Oceanu — Wenecja. [przypis autorski]

W Rzymie ojcowie mieli prawo życia i śmierci nad dziećmi — Widzimy w historii rzymskiej, z jakim pożytkiem posługiwano się tą władzą. Wspomnę tylko epokę największego zepsucia. Aulus Fuvius zamierzał udać się do Katyliny: ojciec odwołał go i uśmiercił. Wielu innych tak samo. [przypis autorski]

W Rzymie, powiada Tacyt, konsulowie, senatorowie, rycerstwo, dobrowolnie oddawali się w niewolę — L. I, 7. [przypis autorski]

W Rzymie w szkodzie wyrządzonej niewolnikowi zważano jedynie interes pana — Ten sam duch panował u większości ludów, które wyszły z Germanii, jak się to widzi w ich ustawach. [przypis autorski]

w rzymskie opały — εἰς τὰς Ῥωμαίων ὀργὰς; (Pape II, 369 b: bes. Beschaffenheit der Seele. Gemüths-, Sinnesart, Charakter); in iras Romanorum; der Rache der Romer (Cl.); [pominięto tłum. na rosyjski]. [przypis tłumacza]

wściągać (starop.) — powściągać; powstrzymywać, zatrzymywać. [przypis edytorski]

wściągła (starop. forma) — 3 os.lp r.ż od czas. wściągać; tu: wyciągnęła. [przypis edytorski]

wściągnąć czego (starop.) — powściągnąć co. [przypis edytorski]

wściągnąć kogo (starop.) — powściągnąć, powstrzymać kogo. [przypis edytorski]

wściągnąć (starop.) — powściągnąć, powstrzymać. [przypis edytorski]

wściągnąć (starop.) — powściągnąć; powstrzymać, zatrzymać. [przypis edytorski]

w ścianę, jak gdyby na niej miało się za chwilę ukazać ognistymi zgłoskami wypisane — odniesienie do biblijnej opowieści z Księgi Daniela (5, 1–31): podczas uczty babilońskiego króla Baltazara ukazała się tajemnicza ręka, która wypisała na ścianie słowa: mane, tekel, fares, znaczące: „policzone, zważone, podzielone”, przez zawezwanego proroka Daniela wyjaśnione jako przepowiednia nagłego upadku państwa i jego podziału pomiędzy zdobywców, co spełniło się tej samej nocy. [przypis edytorski]

wściba (rzad.) — osoba wścibska, ciekawska. [przypis edytorski]

wścibstwo — w oryg. cot–quean, babski król, mężczyzna mieszający się do domowego gospodarstwa. [przypis redakcyjny]

wścieczony — rozwścieczony, wściekły. [przypis edytorski]

Wścieklem się dwakroć rzucał na psich synów — wściekle się dwa razy rzucałem na psich synów (wrogów). [przypis edytorski]

wściórności, częściej: wciórności (gw.) — przekleństwo: diabli! [przypis edytorski]