Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 473 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | celtycki | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | français | Deutsch | polski
Znaleziono 10238 przypisów.
Wojna Cywilna (ang. American Civil War) — wojna, która toczyła się w latach 1861–1865 w Stanach Zjednoczonych Ameryki w wyniku secesji części skonfederowanych stanów na południu kraju (tzw. Konfederacja a. Południe), które wystąpiły z Unii a stanami północnymi (tzw. Unia a. Północ); inaczej: wojna secesyjna; wojnę rozpoczęło ostrzelanie przez konfederatów Fortu Sumter w zatoce Charleston w Karolinie Południowej, do którego doszło 12 kwietnia 1861 r., zaś zakończyła kapitulacja konfederatów 26 maja 1865 r. Jedną z najważniejszych zdobyczy wojny, która pochłonęła ponad 600 tys. ofiar, było zniesienie niewolnictwa aktem wydanym przez prezydenta Lincolna 22 września 1862 r. (Proklamacja Emancypacji) oraz wprowadzenie 13. poprawki do konstytucji Stanów Zjednoczonych, dotyczącej zniesienia niewolnictwa i robót przymusowych, a uchwalonej przez Kongres 31 stycznia 1865 r. [przypis edytorski]
wojna dekelejska — wojnę peloponeską dzielimy na: 1) wojnę archidamejską 431–417, tak nazwaną od króla i wodza Spartan, Archidamosa; 2) wyprawę sycylijską 415–413; 3) wojnę dekelejską 413–404, od Dekelei, gminy attyckiej, obsadzonej przez Spartan, skąd pustoszyli Attykę. Demostenes od ostatniej fazy nazywa całą wojnę. Szczególnie Korynt okazał się w niej zażartym wrogiem Aten. [przypis tłumacza]
wojna domowa w Anglii (1642–1648) — wojna domowa w Anglii pomiędzy zwolennikami króla Karola I a opozycją parlamentarną; zakończona zwycięstwem armii Parlamentu pod dowództwem Olivera Cromwella, ścięciem króla i ogłoszeniem Anglii republiką. [przypis edytorski]
wojna Dwóch Róż — tocząca się w Anglii w latach 1455–1485 wojna domowa o władzę pomiędzy rodem Yorków, których herbem była biała róża, a rodem Lancasterów, których herbem była czerwona róża. [przypis edytorski]
wojna francuska — zapewne chodzi o wojnę francusko-pruską 1870–1871. [przypis edytorski]
wojna grecko-turecka (1919–1922) — działania wojenne wywołane przez inwazję Grecji na tureckie wybrzeża zach. Azji Mniejszej, w celu zaanektowania obszarów zamieszkiwanych przez ludność grecką nieprzerwanie od 2500 lat; wojna zakończyła się przegraną Grecji i zawarciem traktatu w Lozannie (1923), który przewidywał m.in. postanowienia o wymianie ludności pomiędzy Grecją a Turcją, w wyniku czego tereny tureckie musiało opuścić ok. 1,5 mln Greków, zaś z Grecji wysiedlono ok. 250 tys. muzułmanów różnych narodowości. [przypis edytorski]
wojna Grzymalitów z Nałęczami — wojna domowa w Wielkopolsce, toczona w latach 1382–1385 między przedstawicielami dwóch rodów możnowładców. Konflikt wynikał z różnych koncepcji obsadzenia tronu polskiego po wygaśnięciu linii Piastów. [przypis edytorski]
Wojna i pokój. Badanie podstawy i systemu prawa międzynarodowego — tytuł fr. La Guerre et la Paix, recherches sur le principe et la constitution du droit des gens, Paris: Dentu 1861. [przypis edytorski]
Wojna i pokój — powieść historyczna rosyjskiego pisarza Lwa Tołstoja, pisana w latach 1863–1869, często uznawana za rosyjską epopeję narodową. [przypis edytorski]
wojna japońska — wojna rosyjsko-japońska (1904–1905), toczona o panowanie na Dalekim Wschodzie, gł. w Korei; zakończona miażdżącym zwycięstwem Japonii, która dzięki temu awansowała do grona światowych potęg. [przypis edytorski]
Wojna (…) jest stosunkiem państwa do państwa, stosunkiem, w którym jednostki są nieprzyjaciółmi jedynie przypadkowo, nie jako ludzie ani jako obywatele — Rzymianie, którzy lepiej rozumieli i bardziej szanowali prawo wojny niż jakikolwiek inny naród w świecie, byli w tym względzie tak dalece skrupulatni, że u nich nie było wolno obywatelowi służyć wojskowo jako ochotnikowi bez poprzedniego wyraźnego zaciągnięcia się przeciw nieprzyjacielowi, i to nieprzyjacielowi imiennie wyszczególnionemu. Gdy legia, w której odbywał praktykę wojskową syn Katona, pod Popiliuszem została zreorganizowana, Kato starszy napisał do Popiliusza, że jeśli chce, by syn jego nadal pod nim służył, musi odebrać odeń nową przysięgę wojskową, skoro bowiem pierwsza przysięga została unieważniona, nie może on więcej walczyć z nieprzyjacielem. I tenże sam Kato napisał do syna, by strzegł się wystąpić do walki, zanim nie złoży tej nowej przysięgi [Cyceron, O powinnościach (De officiis) I 11; przyp. tłum.]. Wiem, że można wysunąć przeciwko mnie oblężenie Clusium [zob. Liwiusz Dzieje Rzymu V 36; przyp. tłum.] i inne poszczególne fakty; lecz ja przytaczam prawa, zwyczaje. Rzymianie to ludzie, którzy jak najrzadziej przekraczali swe prawa; i oni jedni mieli tak piękne prawa. (Przypisek w wydaniu z 1782 r.). [przypis autorski]
Wojna Jugurtyńska — dzieło historyka rzymskiego Salustiusza. [przypis edytorski]
wojna krymska (1853–1856) — wojna między Rosją a Turcją, którą wspierali Brytyjczycy, Francuzi i Królestwo Sardynii. [przypis edytorski]
wojna lamijska (323–322 p.n.e.) — toczona przez sprzymierzone państwa greckie (gł. Ateny i Związek Etolski) przeciwko Macedonii, wszczęta na wiadomość o śmierci Aleksandra III Wielkiego, w nadziei odzyskania niepodległości; jej nazwa pochodzi od długotrwałego oblężenia wojsk macedońskich w twierdzy Lamia; zakończyła się klęską Greków. [przypis edytorski]
wojna meksykańska — tu: wojskowa interwencja francuska w Meksyku w latach 1861–1867. [przypis edytorski]
Wojna między królem i ludem. — w wydaniu z 1816 r.: Wojna między królem i panami. [przypis edytorski]
Wojna Mnichów — tłumaczenie tytułu Monachomachii. [przypis edytorski]
wojna — Obraz tej wojny skreślony podług historii. [przypis autorski]
wojna o następstwo tronu hiszpańskiego — wojna prowadzona w latach 1701–1714 pomiędzy Wielką Brytanią, Holandią, Austrią i Sabaudią a Francją, Hiszpanią, Bawarią i Kolonią o władzę nad Hiszpanią i dominację w Europie. [przypis edytorski]
wojna o sukcesję hiszpańską (1701–1714) — toczona pomiędzy Wielką Brytanią, Holandią, Austrią i Sabaudią a Francją, Hiszpanią, Bawarią i Kolonią o władzę nad Hiszpanią i jej posiadłościami po śmierci bezdzietnego króla Hiszpanii Karola II Habsburga; zakończona traktatem pokojowym w Utrechcie, na mocy którego Filip V (wnuk francuskiego króla Ludwika XIV) zachował tron Hiszpanii wraz z koloniami, zrzekając się jednocześnie praw do tronu Francji, zaś Ludwik XIV zrzekł się praw dynastycznych do Hiszpanii, co miało zapewnić zachowanie równowagi sił w Europie. [przypis edytorski]
wojna peloponeska (431–404 p.n.e.) — wielka wojna pomiędzy największymi ówczesnymi potęgami greckimi: Związkiem Morskim pod przewodnictwem Aten a Związkiem Peloponeskim pod przewodnictwem Sparty (Lacedemonu), toczona o hegemonię nad całą Grecją; wywołała ogromne zniszczenia, zakończyła się klęską i kapitulacją Aten. [przypis edytorski]
wojna podjazdowa — unikanie przez słabszą stronę głównych bitew i przeprowadzanie niespodziewanych ataków na niewielkie oddziały przeciwnika. [przypis edytorski]
wojna polsko-rosyjska (1632–1634) — konflikt zbrojny toczony między Rzeczpospolitą a Rosją, spowodowany próbą przejęcia przez Rosjan kontroli nad Bramą Smoleńską (równiną między pomiędzy Dźwiną i górnym Dnieprem), zakończony traktatem pokojowym zatwierdzającym nabytki Rzeczypospolitej przyznane jej w poprzedniej wojnie (1609–1618). [przypis edytorski]
wojna rosyjsko-japońska (1904–1905) — toczona o panowanie na Dalekim Wschodzie, gł. w Korei; zakończona miażdżącym zwycięstwem Japonii, która dzięki temu awansowała do grona światowych potęg. [przypis edytorski]
wojna rosyjsko-japońska (8 lutego 1904 – 5 września 1905) — toczona pomiędzy Imperium Rosyjskim a Cesarstwem Japonii na Dalekim Wschodzie; rozpoczęta po zerwaniu stosunków dyplomatycznych, bez wypowiedzenia, w nocy z 8 na 9 lutego 1904 (26 na 27 stycznia wg kalendarza gregoriańskiego, używanego wówczas w Rosji) atakiem torpedowym japońskich niszczycieli na okręty rosyjskie zakotwiczone w bazie morskiej Port Artur; zakończona miażdżącym zwycięstwem Japonii; zła sytuacja gospodarcza i wojenne niepowodzenia Imperium Rosyjskiego spowodowały ogólnokrajowy spontaniczny zryw, tzw. rewolucję roku 1905: serię protestów, strajków i buntów w armii, które doprowadziły do ustępstw ze strony cara i liberalizacji życia politycznego. [przypis edytorski]
wojna rosyjsko-turecka (1828–1829) — toczona między Imperium Rosyjskim a Imperium Osmańskim, zakończona zwycięstwem Rosji i pokojem w Adrianopolu, na mocy którego Turcja uznawała rosyjski zabór Kaukazu (z lat 1801–28), oddawała Rosji ujście Dunaju i kaukaskie wybrzeże Morza Czarnego, a także uznawała niepodległość Grecji. [przypis edytorski]
wojna rosyjsko-turecka (1877–1878) — Rosja poparła słowiańskie powstania narodowowyzwoleńcze na Bałkanach i chcąc odzyskać tereny utracone w wyniku wojny krymskiej oraz wzmocnić swoją pozycję w regionie, wypowiedziała Turcji wojnę. Stojąc na czele koalicji Rumunii, Serbii i Czarnogóry oraz ochotniczych oddziałów bułgarskich, toczyła walki z Turcją na Bałkanach i na Kaukazie. Wojna zakończyła się zwycięstwem Rosji i pokojem w San Stefano, na mocy którego powstało księstwo Bułgarii, zaś Rosja, Rumunia, Serbia i Czarnogóra powiększyły swoje terytoria kosztem Turcji. [przypis edytorski]
Wojna (…) sama wypuka dziury w jego polityce — zdanie surowo krytykowane; i Demostenes nie umiał ułożyć planu kampanii. [przypis tłumacza]
wojna scytyjska — tu przenośnie: walka prowadzona z wielkim okrucieństwem. [przypis edytorski]
wojna secesyjna (1861–1865) — wojna domowa w USA pomiędzy stanami południowymi (tzw. Konfederacja) a stanami północnymi (tzw. Unia); nazwa pochodzi od secesji (odłączenia się) od Unii stanów południowych, spowodowanej sporem o niewolnictwo. [przypis edytorski]
wojna siedmioletnia (1756–1763) — wielka wojna pomiędzy większością ówczesnych mocarstw: Wielką Brytanią, Prusami i Hanowerem po jednej stronie a Francją, Austrią, Rosją, Szwecją i Saksonią po drugiej; miała zasięg światowy: walki toczyły się w Europie, Ameryce Północnej, Indiach i na wyspach karaibskich. [przypis edytorski]
wojna skoro konczytsja? (ros.) — wojna kiedy się skończy? [przypis edytorski]
wojna stała — wojna regularna, prowadzona stałym wojskiem zgodnie z zasadami sztuki wojennej. [przypis redakcyjny]
wojna trzydziestoletnia (1618–1648) — europejski konflikt pomiędzy protestanckimi państwami Świętego Cesarstwa Rzymskiego (I Rzeszy), wspieranymi przez inne państwa europejskie, a katolicką dynastią Habsburgów. [przypis edytorski]
wojna trzydziestoletnia (1618–1648)— konflikt na terenie Rzeszy niemieckiej pomiędzy protestantami niemieckimi, wspieranymi m.in. przez Szwedów, a katolicką dynastią Habsburgów. [przypis redakcyjny]
wojna — [tu:] bitwa. [przypis redakcyjny]
wojna — tu: pierwsza wojna światowa. [przypis edytorski]
wojna turecka — prawdopodobnie chodzi o wojnę rosyjsko-turecką (1877–1878) pomiędzy Imperium Rosyjskim a Imperium Osmańskim; Obrazki więzienne zostały opublikowane w 1897 r. [przypis edytorski]
wojna w Atjeh — podbój ostatniego niezależnego sułtanatu w Indonezji, dokonany przez Holendrów w 1904 r. [przypis edytorski]
wojna w Indonezji — indonezyjska rewolucja narodowa; konflikt zbrojny i dyplomatyczny między Republiką Indonezji a imperium holenderskim toczący się od ogłoszenia niepodległości Indonezji w 1945 r. do uznania jej przez Holandię pod koniec 1949 r. [przypis edytorski]
Wojna, właśc. Padół łez (Wojna) — cykl 11 obrazów Artura Grottgera (1837–1867). [przypis edytorski]
wojna włoska z r. 1859 — wojna Królestwa Sardynii i Francji przeciw Austrii, jeden z etapów walk o zjednoczenie Włoch. [przypis redakcyjny]
wojna wschodnia — wojna rosyjsko-turecka. [przypis redakcyjny]
Wojna wszystkich z wszystkimi — motto Lewiatana, traktatu filozoficznego autorstwa Thomasa Hobbesa z 1651 r. [przypis edytorski]
wojna, żywiąc wojnę — nawiązanie do znanej myśli Albrechta von Wallensteina (1583–1634): „Wojna powinna żywić wojnę”. Autor cytatu był czeskim dowódcą wojskowym, głównodowodzącym sił zbrojnych cesarza Ferdynanda II Habsburga podczas wojny trzydziestoletniej. [przypis edytorski]
wojna z Afganistanem — Afganistan: wtedy królestwo we wschodniej części Wyżyny Irańskiej. Od początku XIX w. przedmiot stałego sporu między Rosją a Anglią. Z końcem listopada 1878 r. Wielka Brytania, niezadowolona ze wzrostu wpływów rosyjskich w Afganistanie, wypowiedziała mu wojnę. Po pierwszych sukcesach ofensywa angielska napotkała (w połowie grudnia) przejściowe trudności (powstanie plemion górskich na tyłach armii), które wkrótce jednak zostały pokonane. [przypis redakcyjny]
wojna… z Zulusami — Zulusi: wojownicze plemię murzyńskie w Afryce południowo-wschodniej. W początkach roku 1879 Anglia rozpoczęła wojnę z Zulusami, którzy po półrocznej walce zostali pokonani przez gen. Wolseleya. Od tego czasu kraj Zulusów był kolonią angielską. [przypis redakcyjny]
wojn (daw.) — 2. przypadek [tj. D.] lm [dziś: wojen]. [przypis redakcyjny]
wojn (daw.) — [forma] 2. przypadka [tj. D.] lm [od M.lp wojna]. [przypis redakcyjny]
wojnę przez osobliwego na to obranego posła opowiedziawszy — te posły zwano Feciales (przypis źródła). [przypis edytorski]
Wojnę z moryskami zaledwie że ukończono — podczas antyfeudalnej Rewolty Bractw (1519–1523) w należącej do Aragonii Walencji rebelianci masowo zmuszali muzułmanów do chrztu pod groźbą śmierci. Kiedy po stłumieniu rebelii król i inkwizycja uznali ważność tych chrztów i zakazali powrotu do islamu, w listopadzie 1525 wybuchło powstanie przymusowo nawróconej ludności. W styczniu 1526 wydano dekret zobowiązujący wszystkich muzułmanów w królestwie Aragonii do przyjęcia chrześcijaństwa albo opuszczenia kraju. W marcu 1526 wybuchło kolejne powstanie. [przypis edytorski]
wojnickich — okazja wojnicka, tj. klęska wojsk polskich pod Wojniczem 3 października 1655 w bitwie ze Szwedami. [przypis redakcyjny]
Wojnicz — polskie miasto gminne, położone w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim. [przypis edytorski]
Wojniłów — misteczko na Ukrainie, w daw. województwie stanisławowskim. [przypis redakcyjny]
Wojniłowicz, Michał — starosta krosieński, porucznik chorągwi husarskiej. [przypis redakcyjny]
wojny domowe, które porównano do wojen punickich — Sycylia (powiada Florus), okrutniej spustoszona wojną niewolników niż wojną punicką”. Liv., III. 19. [przypis autorski]
wojny hrabiego Tuluzy — prowadzone w okresie 1209–1229 działania zbrojne rządzącego w Langwedocji hrabiego Rajmunda VI z Tuluzy (1156–1222) oraz jego syna i następcy Rajmunda VII (1197–1249) przeciwko francuskim rycerzom z północy, którzy najechali ich ziemie w ramach ogłoszonej przez papieża krucjaty przeciwko albigensom. [przypis edytorski]
wojny krzyżowe — trwające od końca XI do XIII wieku wojny na terenie Palestyny mające na celu obronę wartości chrześcijańskich i obronę przed muzułmanami miejsc z chrześcijaństwem związanych. [przypis edytorski]
wojny, które wiodą miasta — „miasto” u Greków oznacza także i państwo. [przypis tłumacza]
wojny: pruska i francuska, rozpoczynały się w lecie — wojna prusko-austriacka rozpoczęła się w czerwcu 1866 r., wojna francusko-niemiecka w lipcu 1870 r. [przypis redakcyjny]
wojny transwalskie — chodzi o wojny burskie, które pod koniec XIX wieku prowadzili między sobą w Afryce osadnicy burscy i brytyjscy. [przypis edytorski]
wojo — ster. [przypis autorski]
wojować hardych (starop. konstrukcja) — pokonywać hardych. [przypis edytorski]
wojowniki — dziś popr. forma B.lm: wojowników. [przypis edytorski]
wojowniki — dziś popr. forma M. l. mn.: wojownicy. [przypis edytorski]
wojowniki — dziś popr. forma N.lm: wojownikami. [przypis edytorski]
wojownym — wojowniczym. [przypis redakcyjny]
wojska — kozackiego. [przypis redakcyjny]
wojska lilij złotych — tj. Francji, gdyż królowie francuscy używali herbu lilii. [przypis redakcyjny]
wojska moskiewskie — w wydaniu z 1816 r.: wojska cudze. [przypis edytorski]
Wojska regularne, ta zaraza i wyludnienie Europy — por. w Ekonomii politycznej: „Wynalazek artylerii i fortyfikacji zmusił w naszych czasach panujących europejskich do wprowadzenia wojsk regularnych, utrzymywanych w celu strzeżenia twierdz; jednak należy się obawiać ze względów wielce uzasadnionych, żeby to nie wywołało również bardzo groźnych skutków. Niemniej trzeba będzie wyludniać wsie dla utworzenia armii i garnizonów; niemniej trzeba będzie dla ich utrzymania gnieść narody; a te niebezpieczne urządzenia rozszerzają się od pewnego czasu we wszystkich naszych klimatach z taką szybkością, że można stąd wróżyć tylko bliskie wyludnienie Europy i wcześniejszą lub późniejszą ruinę ludów, które ją zamieszkują”. [przypis redakcyjny]
wojska romańskie (wł. le genti da Romagnia) — z Romanii, krainy sąsiadującej od południa z księstwem ferarskim, a należącej do papieża. [przypis redakcyjny]
wojska ubrane — tu: uzbrojone. [przypis redakcyjny]
wojski (daw.) — urzędnik opiekujący się rodzinami szlachty w czasie pospolitego ruszenia. [przypis edytorski]
wojski — dziś popr. forma D.lm: wojskami. [przypis edytorski]
wojskiej — żony wojskiego. „Wojski, urząd wojewódzki na doglądanie bezpieczeństwa publicznego, gdy stan szlachecki na koń siada w pospolitym ruszeniu”. (Zbiór potrzebn. wiad.). [przypis redakcyjny]
Wojski — opisany w Panu Tadeuszu A. Mickiewicza, słynął z pięknej gry na rogu. [przypis autorski]
wojski Orzechowski — Zdaje mi się, że ten Orzechowski był wojskim przemyskim. Człowiek silnej duszy i silnego ramienia. Zginął w Krakowie, w bramie miejskiej, podczas konfederacji barskiej. [przypis autorski]
wojski (starop. forma) — dziś N.lm: (z) wojskami. [przypis edytorski]
wojski (starop. forma) — dziś popr. N.lm: (między) wojskami. [przypis edytorski]
wojski (starop. forma) — dziś popr. N.lm: (z) wojskami. [przypis edytorski]
wojski — urzędnik, zobowiązany do opieki nad pozostałymi w kraju rodzinami szlachty, kiedy ta brała udział w pospolitym ruszeniu. [przypis edytorski]
wojsk JKM. W. Ks. L. — wojsk Jego Królewskiej Mości Wielkiego Księstwa Litewskiego. [przypis edytorski]
Wojsko afektów zarekrutowanych — dewocyjne dzieło Hilariona Falęckiego, karmelity, wyd. w 1739 r., miało barokowo długi i zawiły tytuł, którego początek brzmiał: Wojsko serdecznych noworekrutowanych na większą chwałę boską afektów; książka wydana była na grubym papierze i liczyła pięćset stron. [przypis edytorski]
wojsko Chrystusowe — Kościół powszechny i współwyznawcy jego. [przypis redakcyjny]
wojsko jego rozbite — tu: rozproszone, podzielone na małe oddziały. [przypis edytorski]
wojsko jego zwiększało się z każdym dniem — tłumacz rosyjski Henkel robi słuszną uwagę, że wszędzie, gdzie mowa, iż do Heroda zbiegali się Żydzi, należy rozumieć jego współplemieńców Idumejczyków i Samarytan, a nie Judejczyków. [przypis tłumacza]
wojsko komputowe — stałe wojsko zaciężne w XVII w. [przypis edytorski]
wojskom obcym — τὴν μὲν ἄλλην στρατιὰν. [przypis tłumacza]
wojsko rozłożyć (…) w dobrach szlacheckich i żyć za uproszeniem — dobra szlacheckie (ziemskie) były wolne od powinności (stanowisk i dostaw). [przypis redakcyjny]
wojskowa okupacja Nikaragui — w roku 1909, wykorzystując konflikt wewnętrzny, USA dokonało inwazji na Nikaraguę, w 1912 wybuchła zorganizowana przez siły liberałów antyrządowa rebelia, tłumiona przez prezydenta z użyciem stacjonujących w kraju żołnierzy amerykańskich; w 1925 Amerykanie zakończyli okupację kraju, ale szybko powrócili pod pretekstem obecności „meksykańskich agentów bolszewizmu”; po przejęciu władzy w Nikaragui przez liberałów w 1927 obecności wojsk amerykańskich sprzeciwił się jeden z ich liderów, Augusto Sandino, który rozpoczął rebelię przeciwko siłom amerykańskim i elicie kraju, uważanej za rasistowską i autokratyczną; na skutek szeregu porażek w walce z sandinistami w 1933 wojska amerykańskie opuściły kraj. [przypis edytorski]
wojskowa strona (…) bitwy pod Wiedniem daleka jest do ustalenia — Szczegóły bitwy pod Wiedniem uważa prof. Battaglia za dokładnie przez historyków ustalone. Cyfrowo przedstawiałaby się tak: muzułmanie mieli około 115 000 tysięcy wojska, z którego 20 000 pozostało pod samym Wiedniem jako korpus obserwacyjny; wojska chrześcijańskie liczyły 76 000 ludzi, z tych 25 000 Polaków Sobieskiego i 3000 w korpusie pomocniczym Lubomirskiego; [Battaglia, Otto Forst de (1889–1965), pol. historyk i krytyk literacki pochodzenia austriacko-włoskiego; w marcu 1938 r. opublikował w „Przeglądzie Powszechnym” artykuł Brązowienie Marysieńki, będący odpowiedzią na publikację biografii żony Sobieskiego autorstwa Boy'a Żeleńskiego; Red. WL.] [przypis autorski]
wojsko zniszczone — zmarnowanie starostw, z których czwarta część dochodu, czyli kwarta, szła na utrzymanie wojska. [przypis redakcyjny]
wojsk tesalskich, bądź to Aleksandra, bądź to jego przeciwników — Tebanie prowadzili wojnę z Aleksandrem, tyranem miasta Feraj w Tesalii. W 364 r. padł w walce z nim Pelopidas, przyjaciel Epaminondasa. Tebanie pomścili śmierć jego, pobili Aleksandra i uwolnili od jego panowania szereg miast. Cała Tesalia zawarła przymierze z Tebami. Idą więc na wojnę i uwolnione od Aleksandra miasta (przeciwnicy), i wojska Aleksandra. [przypis tłumacza]
wojsk zaciężnych i obowiązanych do służby — tj. Persów i kontyngentów narodów podległych. Wojska zaciężne rekrutują się z Greków. [przypis tłumacza]
Wojtkiewicz, Witold (1879–1909) — malarz, rysownik i grafik, ekspresjonista i symbolista, często wprowadzający elementy groteski. Jego prace można odbierać jako prekursorskie względem surrealizmu. [przypis edytorski]
W.O.J. — wielebny ojciec jezuita. [przypis redakcyjny]
wokabuły (daw.) — słówka. [przypis edytorski]
wokabuły (daw., z łac.) — słówka. [przypis edytorski]
wokabuły (z łac.) — słówka. [przypis edytorski]
