Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 474 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Tak, dorzucę się do Wolnych Lektur! Tym razem nie pomogę, przechodzę prosto do biblioteki

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Strona główna
Informacje Ustawienia Spis treści

Wszystkie zasoby Wolnych Lektur możesz swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać pod warunkiem zachowania warunków licencji i zgodnie z Zasadami wykorzystania Wolnych Lektur.
Ten utwór jest w domenie publicznej.
Wszystkie materiały dodatkowe (przypisy, motywy literackie) są udostępnione na Licencji Wolnej Sztuki 1.3.
Fundacja Wolne Lektury zastrzega sobie prawa do wydania krytycznego zgodnie z art. Art.99(2) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych. Wykorzystując zasoby z Wolnych Lektur, należy pamiętać o zapisach licencji oraz zasadach, które spisaliśmy w Zasadach wykorzystania Wolnych Lektur. Zapoznaj się z nimi, zanim udostępnisz dalej nasze książki.

Zasób opracowany na podstawie: Pieśni Jana Kochanowskiego księgi dwoje, Drukarnia Łazarzowa, Kraków, 1586

Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.

Opracowanie redakcyjne i przypisy: Aleksandra Sekuła, Olga Sutkowska, Piotr Wilczek.

Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska

Ilustracja na okładce: AlicePopkorn@Flickr, CC BY 2.0.

Szacowany czas do końca: -
Jan Kochanowski, Pieśni, Księgi wtóre, Pieśń II (Nie dbam, aby zimne skały...)

Jan Kochanowski

Pieśń II (Nie dbam, aby zimne skały...)

Pieśń III (Nie wierz Fortunie, co siedzisz wysoko...) → ← Pieśń I (Przeciwne chmury słońce nam zakryły...)

Spis treści

      Jan KochanowskiPieśni, Księgi wtórePieśń II[1]

      1
      Nie dbam, aby zimne skały
      Po mym graniu tańcowały;
      Niech mię wilcy nie słuchają,
      Lasy za mną nie biegają[2].
      5
      Hanno, tobie k woli[3] spiewam,
      Skąd jesli twą łaskę miewam,
      Przeszedłem już Amfijona
      I lutnistę Aryjona[4].
      Mnie sama twarz nie uwiedzie;
      10
      I choć druga na plac jedzie[5]
      Z herby domów starożytnych,
      Zacne plemię[6] dziadów bitnych,
      Ja chcę podobać sie w mowie
      Nauczonej[7] białejgłowie;
      15
      Ty mię pochwal, moja pani,
      Nie dbam, choć kto inszy gani.
      Cnocie zajźrzą jako żywo[8],
      Bujne drzewo wiatrom krzywo[9];
      Ale ty chciej pómóc sama,
      20
      Nie ugrozi zazdrość nama[10].
      A jesli me niskie progi
      Będą godne twojej nogi,
      Nogi pięknej — nie potrzeba[11],
      Dosięgę już głową nieba.
      25
      Samy[12] cię ściany wołają
      I z dobrą myślą czekają;
      Lipa stojąc wpośrzód dworu,
      Wygląda cię co raz[13] z boru.
      Każ bystre konie zakładać,
      30
      A sama sie gotuj wsiadać;
      Teraz naweselsze czasy,
      Zielenią sie pięknie lasy.
      Łąki kwitną rozmaicie,
      Zająca już nie znać w życie[14],
      35
      Przy nadziei oracz ścisły[15],
      Że będzie miał z czym do Wisły.
      Stada igrają przy wodzie,
      A sam pasterz, siedząc w chłodzie,
      Gra w piszczałkę proste pieśni,
      40
      A faunowie[16] skaczą leśni.
      Kwap sie, póki jasne zorze
      Nie zapadną w bystre morze;
      Po chwili ćmy[17] czarne wstaną,
      Co noc noszą nienaspaną[18].

      Przypisy

      [1]

      W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w Pieśniach jest odmienne od znaczenia obecnego. [przypis edytorski]

      [2]

      Nie dbam (…) biegają — tańczące skały to aluzja do działalności Amfiona, władcy Teb i muzyka, który potrafił swą grą poruszać kamienie, zaś wzmianka o biegających lasach stanowi nawiązanie do umiejętności Orfeusza (zob. też: Ks. 1, Pieśń XXI). [przypis redakcyjny]

      [3]

      tobie k woli (starop.) — dla ciebie. [przypis redakcyjny]

      [4]

      Aryjon — Arion: muzyk z Lesbos; dźwięk jego głosu zwabił delfiny, które uratowały mu życie. [przypis redakcyjny]

      [5]

      druga na plac jedzie — inna się popisuje. [przypis redakcyjny]

      [6]

      plemię (starop.) — potomek. [przypis redakcyjny]

      [7]

      nauczony — uczony, wykształcony. [przypis redakcyjny]

      [8]

      zajźrzą jako żywo (starop.) — zawsze (przez całe życie) zazdroszczą. [przypis redakcyjny]

      [9]

      wiatrom krzywo — nie podoba się wiatrom (więc potrząsają nim). [przypis redakcyjny]

      [10]

      nama (starop.; C. daw. liczby podwójnej) — mnie i tobie. [przypis redakcyjny]

      [11]

      nie potrzeba — tu w znaczeniu: nic mi już więcej nie potrzeba do szczęścia. [przypis redakcyjny]

      [12]

      samy (starop. M. lm rodz. niemęskoosobowego) — same. [przypis redakcyjny]

      [13]

      co raz — co chwilę. [przypis redakcyjny]

      [14]

      Zająca już nie znać w życie — oznacza to, że żyto wysoko już wyrosło. [przypis redakcyjny]

      [15]

      ścisły (daw.) — skromny, oszczędny. [przypis redakcyjny]

      [16]

      faunowie (daw. forma lm; dziś: fauny) — pół mężczyźni, pół kozły. W mit. rzym. bóstwa polne i leśne towarzyszące pasterzom. [przypis redakcyjny]

      [17]

      ćma* (daw.) — ciemności. [przypis redakcyjny]

      [18]

      noc (…) nienaspaną — mowa tu o nocy nie pozwalającej na przerwanie snu, może nawet o śmierci jako wiecznym śnie. [przypis redakcyjny]

      x

      Pora na chwilę przerwy :)

      Podoba Ci się nasza biblioteka? Wesprzyj ją drobną wpłatą, a otrzymasz wcześniejszy dostęp do prapremier!

      Lektury szkolne za darmo dla wszystkich dzieciaków? To możliwe! Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku!
      KRS: 0000070056
      Nazwa organizacji: Wolne Lektury

      Chcemy, aby każde dziecko w Polsce miało wygodny i bezpłatny dostęp do lektur szkolnych - zróbmy to razem! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą!
      Kliknij, by dowiedzieć się więcej >>>

      Wolne Lektury to skarbnica mądrości otwarta na oścież. Tu wolno czytać wszystko. Tylko od was zależy, czy podejmiecie to wyzwanie. Tu już nic nie stoi na przeszkodzie. Wolność lektury, wolność wyboru, wolność wyobraźni – twoja wolność.

      Piotr Głowacki

      Znajdź nasze książki na Legimi! Za każdym razem, kiedy czytasz lub słuchasz Wolnych Lektur w księgarni Legimi, wspierasz naszą bibliotekę - DZIĘKUJEMY!

      Zapisz się na newsletter, a nie przegapisz naszych publikacji. Zawsze możesz zrezygnować. Kliknij i podaj adres email

      Potrzebujemy Twojej pomocy! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą. Kliknij i zadeklaruj comiesięczne wsparcie >>>

      Audiobooki Wolnych lektur znajdziesz też na naszym kanale na YouTube.

      Regularnie dodajemy nowe książki. By ich nie przegapić, subskrybuj nasz kanał.

      Kliknij obrazek, by subskrybować!

      Zrób sobie prezent i wesprzyj Wolne Lektury – zaowocują nowymi książkami! Kliknij i dorzuć się!

      W 2020 roku z biblioteki Wolne Lektury skorzystało za darmo blisko 12 milionów użytkowników, jednak wspiera nas na stałe tylko mniej niż 1% czytelników. Zmień to! Kliknij i dorzuć się!

      Dlaczego warto pamiętać o Kochanowskim, w jaki sposób zmiana akcentu może symbolizować bunt, jak rymować, aby prawie nikt nie zauważył, że rymujecie - wszystkiego dowiesz się słuchając Mistrzowskiej Szkoły Poezji.
      • NIP: 952-187-70-87
      • KRS: 0000070056
      • REGON: 017423865
      • Numer konta: 75 1090 2851 0000 0001 4324 3317
      Wolne Lektury to projekt prowadzony przez fundację Wolne Lektury.
      MKiDN
      Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.