Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 156427 przypisów.

Pawlikowski, Jan Gwalbert (1860–1939) — badacz literatury polskiej, publicysta i ekonomista; autor wielu prac o Juliuszu Słowackim i jego poezji mistycznej. [przypis edytorski]

Pawlikowski, Jan Gwalbert (1860–1939) — ekonomista, publicysta i polityk, historyk literatury, taternik; prof. ekonomii Akademii Rolniczej w Dublanach (1891–1904), prezes Rady Nadzorczej Banku Parcelacyjnego we Lwowie (1893–1905), wiceprezes Rady Nadzorczej Banku Melioracyjnego we Lwowie (1902–1912); członek Ligi Narodowej od 1902 (od 1905 r. w Komitecie Centralnym), współtwórca Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego w Galicji (w 1904, prezes w l. 1907–1915), od 1919 członek Rady Naczelnej Związku Ludowo-Narodowego; był założycielem i redaktorem (do 1935 naczelnym) czasopisma „Wierchy”, czynnie uprawiał taternictwo i speleologię w l. 1876–1881 (m.in. pierwsze wejście na Mnicha, 1879/1880), był jednym z pierwszych działaczy na rzecz ochrony przyrody i gorącym propagatorem utworzenia parku narodowego na terenie Tatr; autor prac o okresie mistycznym w poezji Juliusza Słowackiego. [przypis edytorski]

Pawlikowski, Mieczysław Gwalbert (1834–1903) — pisarz, działacz społeczny i polityczny, publicysta; uczestnik powstania styczniowego. [przypis edytorski]

Pawlikowski, Tadeusz (1861–1915) — dyrektor Teatru im. Słowackiego w latach 1893–1899 i 1913–1915, później teatru lwowskiego. [przypis edytorski]

Pawlikowski, Tadeusz (1861–1915) — dyrektor Teatru im. Słowackiego w latach 1893–1899 i 1913–1915, później teatru lwowskiego. [przypis edytorski]

Pawlikowski, Tadeusz (1861–1915) — reżyser, dyrektor teatralny. [przypis edytorski]

Pawlikowski, Tadeusz (1861–1915) — reżyser teatralny i operowy, dyrektor Teatru Miejskiego w Krakowie, a następnie we Lwowie. [przypis edytorski]

Pawlikowski, Tadeusz (1862–1915) — dyrektor teatru krakowskiego (w latach 1893–1899) i lwowskiego (1899–1906); reżyser. [przypis edytorski]

Pawlikowski — Tadeusz Pawlikowski, dyrektor Teatru Miejskiego w Krakowie w latach 1893–1899 i 1913–1915 oraz Teatru Miejskiego we Lwowie (1900–1906). Był również wybitnym reżyserem teatralnym. [przypis edytorski]

Pawluga, właśc. Paweł Michnowicz But (zm. 1638) — ataman kozacki, przywódca powstania chłopsko-kozackiego przeciw polskiemu panowaniu w 1637; po klęsce pod Borowicami schwytany i stracony w Warszawie. [przypis edytorski]

Pawluk, Paweł właśc. Michnowicz, Pawło (zm. 1638) — przywódca antypolskiego i antyszlacheckiego powstania kozackiego (1637), pokonany przez polskie wojska pod wodzą hetmana Mikołaja Potockiego i ścięty; akt kapitulacji podpisał Bohdan Chmielnicki jako pisarz wojska zaporoskiego. [przypis redakcyjny]

Pawluk, Paweł własc. Michnowicz, Pawło (zm. 1638) — przywódca antypolskiego i antyszlacheckiego powstania kozackiego (1637), pokonany przez polskie wojska pod wodzą hetmana Mikołaja Potockiego i ścięty; akt kapitulacji podpisał Bohdan Chmielnicki jako pisarz wojska zaporoskiego. [przypis redakcyjny]

Pawluk, Paweł (zm. 1638) — właśc. Pawło Michnowicz; przywódca antypolskiego i antyszlacheckiego powstania kozackiego (1637), pokonany przez polskie wojska pod wodzą hetmana Mikołaja Potockiego i ścięty; akt kapitulacji podpisał Bohdan Chmielnicki jako pisarz wojska zaporoskiego. [przypis redakcyjny]

Pawn Broker (ang.) — właściciel lombardu. [przypis edytorski]

Pawołocz — wieś na Ukrainie. [przypis edytorski]

pawołoki (z ros.) — tkaniny, zasłony. [przypis edytorski]

Paxabteilung (neol. z łac. pax: pokój, niem. Abteilung: oddział) — „bataliony pokoju”. [przypis edytorski]

Pax huic domui (łac.) — pokój temu domowi. [przypis edytorski]

pax (łac.) — pokój; pacem — B. lp: pokój. [przypis edytorski]

pax (łac.) — pokój. [przypis edytorski]

pax (łac.) — pokój; tu: proszę o pokój, pogódźmy się. [przypis edytorski]

Pax (łac.) — pokój, tu: Spokój!. [przypis edytorski]

pax (łac.) — pokój, tu: „Spokój!”. [przypis edytorski]

Pax (łac.) — pokój; tu: Spokój! [przypis edytorski]

pax romana (łac.) — pokój rzymski; pokój narzucony podbitym ludom i utrzymywany zbrojnie. [przypis edytorski]

Pax — Stowarzyszenie „Pax”, świecka organizacja katolicka powstała w 1947 r., kierowana przez Bolesława Piaseckiego, przywódcę przedwojennego faszyzującego Ruchu Narodowo-Radykalnego Falanga i zrzeszająca działaczy z tego kręgu; organem „Paksu” był dziennik „Słowo Powszechne”, stowarzyszenie posiadało także własny Instytut Wydawniczy „Pax”. Organizacja była nastawiona na współpracę z powojennym rządem i dążyła do skupienia wokół siebie środowisk katolickich oraz przyjęcia funkcji wyłącznego ich reprezentanta w dialogu Kościoła z władzą PRL; popierała też wiele kontrowersyjnych działań władz (m.in. proces biskupa Kaczmarka, uwięzienie prymasa Stefana Wyszyńskiego, ruch „księży patriotów” itp.), czerpiąc w związku ze swoją postawą wiele wymiernych korzyści. Po 1991 r. na bazie struktur „Paksu” powstało Polskie Forum Chrześcijańsko-Demokratyczne, a w 1994 r. Stowarzyszenie „Civitas Christiana”. [przypis edytorski]

Pax tecum! Pax, pax! (łac.) — Pokój z tobą! Pokój, pokój! [przypis edytorski]

„Pax” — utworzone w 1947 stowarzyszenie skupiające prawicowo-chrześcijańskie środowiska polityczne nastawione na współpracę z władzami komunistycznymi PRL. Na jego czele stanął Bolesław Piasecki. Z biegiem lat „Pax” rozluźnił swe więzi z władzami, nigdy jednak całkowicie się od nich nie uniezależnił. Prowadził m.in. bogatą działalność wydawniczą. [przypis edytorski]

Pax vobiscum (łac.) — pokój z wami. [przypis edytorski]

Pax vobiscum! (łac.) — pokój z wami. [przypis edytorski]

Pax vobiscum! (łac.) — Pokój z wami! [przypis edytorski]

Pax vobiscum (łac.) — pokój z wami. [przypis tłumacza]

pax vobiscum, nihil amplius (łac.) — pokój z wami, nic więcej. [przypis edytorski]

pax vobis (łac.) — pokój wam. [przypis edytorski]

paysannes (fr.) — chłopki. [przypis edytorski]

pays d'élection a. election (fr.) — w absolutystycznej Francji dzielnice, podlegające jurysdykcji urzędników królewskich (wybranych), w których przedstawiciel rządu królewskiego (intendent) rozdzielał podatki z pomocą urzędników wybranych na szczeblu lokalnym. [przypis edytorski]

pays d'état (fr.) — w absolutystycznej Francji prowincja królestwa, która zachowała swoje stany prowincjonalne (duchowieństwo, szlachtę i stan trzeci); ich zasadniczą rolą było negocjowanie wysokości podatku z komisarzami lub intendentami królewskimi, a następnie rozdzielanie go na diecezje i parafie oraz kontrolowanie jego poboru. [przypis edytorski]

paź — chłopiec pełniący dawniej służbę przy określonej osobie na dworze (króla, cesarza, księcia itp.); tu: przy osobie burmistrza miasta. [przypis edytorski]

paź — chłopiec ze szlacheckiego rodu, pełniący służbę na dworze. [przypis edytorski]

paź — chłopiec z rodziny szlacheckiej, usługujący monarsze a. magnatowi. [przypis edytorski]

paździerz — częściej w lm: paździerze: zdrewniałe części łodyg lnu lub konopi, oddzielane od włókien łykowych przez międlenie i trzepanie; wiór. [przypis edytorski]

paździerze — oddzielone od włókien części suchych łodyg konopi lub lnu. [przypis edytorski]

paździerze — suche odpady po pozyskiwaniu włókien z lnu bądź konopii. [przypis edytorski]

paździerze — zdrewniałe części łodyg lnu lub konopi. [przypis edytorski]

paździory — poszycie. [przypis autorski]

Paź królowej — motyl wielkiej piękności, spotykany w Polsce; tu, oczywiście, żartobliwa gra słów (por. wiersz poprzedni, na tle całego błyskotliwego dialogu). [przypis redakcyjny]

pażerny — dziś popr.: pazerny. [przypis edytorski]

pażyce, okola — łąki. [przypis autorski]

pażyrny (gwar.) — żarłoczny, chciwy. [przypis redakcyjny]

paznogcia — dziś popr.: paznokcia. [przypis edytorski]

paznogcia (starop. forma) — dziś popr.: paznokcia. [przypis edytorski]

paznokć — dziś popr. forma: paznokieć; tu forma skrócona dla zachowania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]

paznokty — dziś popr.: paznokciami. [przypis edytorski]

Pazurkowski — w innej wersji: Chamiec. [przypis edytorski]

Pazyfae (mit. gr.) — królowa Krety, która zakochała się w świętym byku, podarowanym Minosowi przez boga mórz i oceanów Posejdona i urodziła Minotaura. [przypis edytorski]

Pazyfae (mit. gr.) — żona Minosa, króla Krety, która w wyniku klątwy zakochała się w świętym byku i urodziła Minotaura, pół byka, pół człowieka. [przypis edytorski]

Pazyfae (mit. gr.) — żona Minosa, króla Krety, która zakochała się w świętym byku, podarowanym Minosowi przez boga Posejdona, i urodziła Minotaura, pół byka, pół człowieka. [przypis edytorski]

Pazyfae — patrz o niej przypisek w księdze XII Piekła. [przypis redakcyjny]

Pazyfae — żona króla kreteńskiego, Minosa, rozgorzała z dopuszczenia Posejdona nienaturalną miłością do buhaja. [przypis redakcyjny]

Pazyfae — żona Minosa. [przypis edytorski]

Pazyfy — Pazyfae — żona Minosa. [przypis edytorski]

pazzo (wł.) — szaleniec, półgłówek. [przypis redakcyjny]

p. Branicki — teść poety. [przypis redakcyjny]

p. Brun — w chwili, w której zestawiam te notatki, gościnny Brun przeszło od roku spoczywa w ziemi Złotego Brzegu. Zmarł w Elminie w maju czy kwietniu 1883 r., a więc wkrótce po naszej znajomości. [przypis autorski]

P. Burke, Społeczna historia wiedzy, Warszawa 2016, s. 184. [przypis autorski]

P. Burke, Społeczna historia wiedzy, Warszawa 2016, s. 192. [przypis autorski]

P. Burke, Społeczna historia wiedzy, Warszawa 2016, s. 195. [przypis autorski]

P. Burke, Społeczna historia wiedzy, Warszawa 2016, s. 198. [przypis autorski]

P. Burke, Społeczna historia wiedzy, Warszawa 2016, s. 199. [przypis autorski]

P. Burke, Społeczna historia wiedzy, Warszawa 2016, s. 207. [przypis autorski]

P. Burke, Społeczna historia wiedzy, Warszawa 2016, s. 210. [przypis autorski]

pchać do nosa cuchnący proszek pochodzący z Ameryki — tabakę, czyli sproszkowany tytoń, przeznaczony do zażywania przez nos; tabaka stała się popularna we Francji, odkąd w 1560 ambasador francuski w Hiszpanii przywiózł ją królowej Katarzynie Medycejskiej jako środek leczniczy na trapiące ją migreny. [przypis edytorski]

pchać się do fraka — zabiegać o posadę państwową; aluzja do obowiązującego w Rosji carskiej rozporządzenia, według którego przepisowym strojem urzędowym funkcjonariuszy państwowych średniego i wyższego stopnia był frak. [przypis edytorski]

Pchła (gw.) — popchnęła. [przypis edytorski]

Pchłę zabił — Rys ten można by pomówić o komizm zbyt gruby, a jednak obłudnik Tartufe nie jest tu bez świątobliwych wzorów. Złota legenda opowiada o św. Makarym co następuje: Gdy raz św. Makary zabił pchłę, która go gryzła, wypłynęło z niej dużo krwi; powziął żal, iż pomścił własną krzywdę, i wytrwał pół roku całkowicie nagi w pustyni, kąsany bez litości przez muchy i inne zwierzęta. Można pojąć, iż ani obłuda Tartufa ani świętość św. Makarego zarówno nie były w duchu natury i filozofii Moliera. [przypis tłumacza]

pchnąc — dziś popr. forma: pchając. [przypis edytorski]

pchnąłem z alarmem na Eubeję — bezskuteczne, jak i poselstwo na Peloponez. [przypis tłumacza]

pchnął w Letę — tj. w śmierć. [przypis edytorski]

pchnąłżebyś — konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy pchnąłbyś. [przypis edytorski]

PCK — Polski Czerwony Krzyż, najstarsza polska organizacja humanitarna będąca członkiem Międzynarodowego Ruchu Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca, założona w 1919 r. [przypis edytorski]

P. Curie i Debierne zauważyli (…), że zjawisko to [wzbudzanie promieniotwórczości] przebiega prawidłowo i zawsze w tenże sam sposób, jeżeli odbywa się w naczyniu zamkniętym — [por.] „Comptes rendus”, 4 marca 1901. [przypis edytorski]

p. Curie i ja zauważyliśmy, że wszystkie ciała stają się promieniotwórczymi, skoro przez pewien czas przebywać będą w sąsiedztwie soli radonośnej (…) — [por.] „Comptes rendus”, 6 listopada 1899. [przypis autorski]

P. Curie umieścił w powietrzu ciekłym rurkę szklaną, zawierającą chlorek baru radonośny (…) — [por.] „Societe de Physique” 2 marca 1900. [przypis autorski]

pczoła — dziś popr.: pszczoła. [przypis edytorski]

pczoła (starop.) — pszczoła. [przypis edytorski]

pczoły — dziś popr.: pszczoły. [przypis edytorski]

pczoły (starop.) — pszczoły. [przypis redakcyjny]

P. Dąbkowski, Polskie prawo prywatne, t. II, Lwów 1911, s. 153, M. Juda, Przywileje drukarskie w Polsce…, s. 21. [przypis autorski]

P. de N. — słynny kaznodzieja Esprit Fléchier (1632–1710), od r. 1587 biskup w Nimes. [przypis redakcyjny]