Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 114880 przypisów.
pensją — dziś popr. forma B. lp: pensję. [przypis edytorski]
pensją — dziś popr. forma B. lp: pensję; tj. rentę. [przypis edytorski]
pensja panien sakramentek warszawskich — renomowana prywatna szkoła dla dziewcząt z rodzin szlacheckich, prowadzona w klasztorze zakonu sakramentek przy Rynku Nowego Miasta; zamknięta przez władze carskie w 1865. [przypis edytorski]
pensja — prywatna szkoła żeńska, zwykle z internatem. [przypis edytorski]
Czesław Halicz (właśc. Czesława Endelmanowa-Rosenblattowa), Ludzie, którzy jeszcze żyją
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
pensja — tu: emerytura. [przypis edytorski]
pensja — tu: renta. [przypis edytorski]
pensje — pensjonarki, uczennice pensji dla dziewcząt; osoby niedoświadczone, niewinne. [przypis edytorski]
pensjonarka — uczennica pensji dla dziewcząt; osoba niedoświadczona, niewinna. [przypis edytorski]
pensjonarki — chodzi o pensjonariuszki. [przypis edytorski]
pensjonarz (daw.) — tu: osoba pobierająca pensję, wynagrodzenie. [przypis edytorski]
pensjonarz — pensjonariusz; osoba przebywająca w zakładzie wypoczynkowym, leczniczym a. karnym. [przypis edytorski]
pensjonować się — dziś: iść na emeryturę. [przypis edytorski]
pensjonowany — dziś: emerytowany. [przypis edytorski]
pens — najdrobniejsza moneta w dawnym angielskim systemie monetarnym; 12 pensów to szyling, 20 szylingów to funt. [przypis edytorski]
pens — najdrobniejsza moneta w dawnym angielskim systemie monetarnym. Dwanaście pensów to szyling (system angielski nie był systemem dziesiętnym). Pięć szylingów to korona. Dwadzieścia szylingów to funt. Gwinea to funt i jeden szyling, czyli dwadzieścia jeden szylingów. [przypis edytorski]
pensum (łac.) — praca, zadanie do wykonania w określonym czasie, zwykle jednego dnia. [przypis edytorski]
pensum (łac., przest.) — materiał do odrobienia, przyswojenia. [przypis edytorski]
pensum (łac.) — tu: ćwiczenie szkolne zadane do domu. [przypis edytorski]
pensum (łac.) — tu: obowiązek, zadanie. [przypis edytorski]
pensum — tu: zadanie domowe. [przypis edytorski]
pensum (z łac.) — określona (np. poprzez liczbę godzin roboczych) ilość dziennej pracy do wykonania. [przypis edytorski]
pensum (z łac.) — praca domowa; zadanie wyznaczone do wykonania. [przypis edytorski]
pensyj (daw.) — dziś forma D.lm raczej: pensji. [przypis edytorski]
pensyjka — tu: mała emerytura. [przypis edytorski]
pentagramma — dziś popr.: pentagram (z gr.), znak pięcioramiennej gwiazdy foremnej, od XIX w. uważany za symbol Szatana. [przypis edytorski]
pentagram — rysunek foremnej pięcioramiennej gwiazdy, w wielu kulturach uważany za symbol magiczny. [przypis edytorski]
pentagram — znak pięcioramiennej gwiazdy rysowanej jednym pociągnięciem, jako symbol Jezusa uznawany za obronę przed złymi duchami. [przypis edytorski]
pentakonarchos (gr.) — dowódca oddziału złożonego z pięćdziesięciu ludzi. [przypis edytorski]
pentakryny — rodzaj liliowców należących do szkarłupni. [przypis edytorski]
pentarka — dziś popr.: pantarka, perliczka: średniej wielkości ptak hodowlany o szaro-czarnym upierzeniu w białe cętki, pochodzący z Afryki. [przypis edytorski]
pentateuch (gr.) — pięcioksiąg. [przypis edytorski]
Pentateuch (z gr.) — dosł. pięcioksiąg; tradycyjne określenie pierwszych pięciu ksiąg Biblii, zw. Mojżeszowymi, w judaizmie składających się na Torę; są to: Księga Rodzaju, Wyjścia, Liczb, Kapłańska i Powtórzonego Prawa. [przypis edytorski]
Pentelikon — góra w Grecji, w płn.-wsch. części Wielkich Aten, na której płn. zboczu istniał w starożytności kamieniołom i kopalnia marmuru; czerpał z niej m.in. Perykles przy odbudowie Aten po zniszczeniu miasta przez Persów. [przypis edytorski]
Pentelikon — szczyt górski niedaleko Aten. [przypis edytorski]
Pentelik właśc. Pentelikon a. Pentelejkon — góra w płn-wsch. części Wielkich Aten (tj. aglomeracji obejmującej Ateny, Pireus oraz pomniejsze miasta); na jej płn. zboczach znajdował się w starożytności kamieniołom, z którego sprowadzał marmur Perykles, odbudowując miasto po zniszczeniach w czasie wojny z Persją w V w. p.n.e. [przypis edytorski]
Pentezilea (mit. gr.) — także: Pentezylea a. Pentesilea; legendarna królowa Amazonek, mitycznego plemienia wojowniczych kobiet. [przypis edytorski]
Pentezylea a. Pentesilea — legendarna królowa Amazonek, mitycznego plemienia wojowniczych kobiet. [przypis edytorski]
Pentezylea (mit. gr.) — także: Pentezilea a. Pentesilea; legendarna królowa Amazonek, mitycznego plemienia wojowniczych kobiet. [przypis edytorski]
pentinas — aštri raginė atauga paukščio (ppr. gaidžio) pastaibyje. [przypis edytorski]
pentylickie marmury — marmury wydobywane na zboczach góry Pentelikon, leżącej pomiędzy Atenami i Maratonem. [przypis edytorski]
penuria (z łac. pēnūrĭă) — niedostatek; brak, nędza. [przypis edytorski]
peoński — lekarski; od Peona, lekarza Tytenów, a potem bogów olimpijskich (Peon to również przydomek Apollina, patrona lekarzy i medycyny). [przypis edytorski]
peon (hiszp.) — robotnik rolny. [przypis edytorski]
Peon — preolimpijski bóg medycyny, lekarz Tytanów; po ich upadku leczył bogów na Olimpie do czasu gdy przegrał pojedynek w zakresie medycyny z Apollinem, który potrafił „uleczyć śmierć”, sprowadzając duszę zabitego człowieka z Hadesu; Peon był to też przydomek Apollina, patrona lekarzy, a także jego syna Eskulapa. [przypis edytorski]
peowiacy — członkowie założonej w roku 1922 organizacji kombatanckiej Związek Peowiaków, zrzeszającej byłych członków Polskiej Organizacji Wojskowej. [przypis edytorski]
peowiaczka (pot.) — członkini P.O.W., tj. Polskiej Organizacji Wojskowej, założonej przez piłsudczyków w okresie I wojny światowej. [przypis edytorski]
peowiak — członek POW, konspiracyjnej Polskiej Organizacji Wojskowej, utworzonej w sierpniu 1914 w Warszawie z inicjatywy Józefa Piłsudskiego, działającej na terenach przedrozbiorowej Polski; poszczególne oddziały POW były rozwiązywane w różnym czasie, pod koniec 1918. [przypis edytorski]
„pepeeska” — przedstawicielka Polskiej Partii Socjalistycznej. [przypis edytorski]
pepeesy (…) endusie — członkowie PPS (Polskiej Partii Socjalistycznej) i ND (Narodowej Demokracji). [przypis edytorski]
pepesowcy — zwolennicy Polskiej Partii Socjalistycznej. [przypis edytorski]
pepesowiec (pot.) — członek PPS (Polskiej Partii Socjalistycznej). [przypis edytorski]
pepiniera (z fr.) — szkółka drzewek; przen.: ośrodek przygotowujący przyszłe wykwalifikowane kadry. [przypis edytorski]
Pepin Mały a. Krótki (714–768) — król Franków od 751, ojciec Karola Wielkiego. [przypis edytorski]
pepita (z fr. pépite) — samorodek, bryłka cennego metalu powstała w przyrodzie drogą naturalną; pol.: wzór na tkaninie przypominający kratkę lub tkanina z takim wzorem. [przypis edytorski]
pepitowy — wykonany z pepity, tkaniny w drobną kratkę. [przypis edytorski]
peplon — tu: długi i szeroki, prostokątny pas materiału; w starożytnej Grecji materiał taki, spinany klamrą, stanowił kobiece okrycie wierzchnie, także: peplum, peplos. [przypis edytorski]
peplos — staroż. grecki strój kobiecy bez rękawów, wykonany z jednego prostokątnego kawałka tkaniny spiętego na ramionach. [przypis edytorski]
peplos — staroż. gr. strój kobiecy bez rękawów, wykonany z jednego prostokątnego kawałka tkaniny spiętego na ramionach. [przypis edytorski]
peplum (łac.) — szata kobieca, długi prostokątny pas materiału spięty na barkach klamrami, na biodrach ściągnięty pasem. [przypis edytorski]
pepton — związek organiczny tworzący się podczas enzymatycznego rozpadu białek pod wpływem zawartej w soku żołądkowym pepsyny. [przypis edytorski]
per absurdum (łac.) — przez absurd. [przypis edytorski]
peractum est! (łac.) — dokonało się! [przypis edytorski]
per adulti (wł.) — dla dorosłych. [przypis edytorski]
Perak — druga pod względem długości rzeka na Półwyspie Malajskim. [przypis edytorski]
per amicitiam (łac.) — przez przyjaźń. [przypis edytorski]
per amicitiam nostram (łac.) — ze względu na naszą przyjaźń. [przypis edytorski]
Per aspera ad astra (łac.) — przez ciernie do gwiazd. [przypis edytorski]
Per Baccho! Voilà un brave Polonais! (wł. i fr.) — Na Bachusa! Oto dzielny Polak! (w pierwszej części potoczne włoskie wykrzyknienie; Bachus to rzymski bóg wina). [przypis edytorski]
per Baccho (wł.) — na Bachusa! [przypis edytorski]
per Bacco (łac.) — na Bachusa. [przypis edytorski]
per Bacco — na Bachusa (emocjonalny wykrzyknik). [przypis edytorski]
per Bacco (wł.) — na Bachusa; Bachus a. Dionizos: w mit. gr. bóg wina i płodności; syn Zeusa i ziemianki Semele, która spłonęła, zobaczywszy ojca swego dziecka w jego właściwej, boskiej postaci. [przypis edytorski]
per Bacco! (wł.) — na Bachusa!; Bachus (mit. rzym.) — bóg wina czczony w starożytnym Rzymie, odpowiednik greckiego Dionizosa. [przypis edytorski]
per Bacco (wł.) — na Bachusa. [przypis edytorski]
per bere (wł.) — na picie, żeby się napić. [przypis edytorski]
per botiglia (wł.) — na flaszkę. [przypis edytorski]
per buona e per bella (wł.) — z powodu dobra i piękna. [przypis edytorski]
perć — górska ścieżka. [przypis edytorski]
perć — ścieżka w górach. [przypis edytorski]
perć — ścieżka (z gwary góralskiej, którą Sienkiewicz wykorzystywał do naśladowania staropolszczyzny). [przypis edytorski]
perć — stroma ścieżka górska. [przypis edytorski]
perć — stroma ścieżka w górach. [przypis edytorski]
perć — szlak prowadzący przez szczyty gór, granią. [przypis edytorski]
perć — szlak, ścieżka biegnąca szczytami gór. [przypis edytorski]
percept — przyjęcie, wpływ, dochód. [przypis edytorski]
percepujący — postrzegający. [przypis edytorski]
Percewal — w oryginale ang.: Percivale, tak samo u Malory'ego, jednak popularniejsze są formy Perceval (z poematu Chrétiena de Troyes z XII w.) oraz Parsifal (z opery Richarda Wagnera z XIX w.). [przypis edytorski]
perciać — łazić. [przypis edytorski]
per consequens — konsekwentnie, (i tak) dalej. [przypis edytorski]
Percussit Saul mille, et David decem millia (łac.) — pobił Saul tysiąc, a Dawid dziesięć tysięcy. [przypis edytorski]
Percy Bysshe Shelley (1792–1822) — ang. poeta romantyczny, autor wiersza The Sensitive Plant (Mimoza). [przypis edytorski]
Percy Bysshe Shelley (1792–1822) — poeta angielski epoki romantyzmu. [przypis edytorski]
percypować — odbierać jakieś zjawiska zmysłami, postrzegać. [przypis edytorski]
perdėtinis (lenk.) — viršininkas, darbo prižiūrėtojas. [przypis edytorski]
Perdidit antiquum littera prima sonum (łac.) — straciła pierwsza litera dawne brzmienie (Owidiusz, Fasti V 536); jest to kontynuacja zdania z poprzedniego wersu: „Tak zrodzonego Hyrieus nazwał Urionem”. [przypis edytorski]
Perdikkas II Macedoński (zm. 413 p.n.e.) — król Macedonii (od ok. 450 p.n.e.), podczas wojny peloponeskiej lawirował pomiędzy Atenami a Spartą, kilkukrotnie zmieniając sojusze. [przypis edytorski]
Perdition-Gardens (ang.) — Ogrody Zatracenia. [przypis edytorski]
perduellionem (łac.) — forma Acc.: obrazę majestatu. [przypis edytorski]
Perdyta — postać kobieca z Zimowej opowieści Szekspira, córka królewska, porzucona jako niemowlę w górach, znaleziona i wychowywana przez pasterza jako jego własna. [przypis edytorski]
Pereant qui crastina curant! (łac.) — Niech przepadną ci, co się troszczą o jutro! (cytat z Wergiliusza). [przypis edytorski]
