Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 161418 przypisów.

pókiż tego będzie — sens: jak długo jeszcze będzie trwać ta zabawa? [przypis edytorski]

pókiż — tu: jak długo. [przypis edytorski]

póki (…) zstawa — póki starcza; póki jest. [przypis edytorski]

półbabek — podstarzała kobieta. [przypis edytorski]

półbławacie — materiał częściowo bławatny; bławat: daw. cenna tkanina jedwabna. [przypis edytorski]

pół czwarta a. półczwarta (daw.) — trzy i pół. [przypis edytorski]

półczwarta (daw.) — trzy i pół; zwrot jeszcze niekiedy spotykany. [przypis edytorski]

półczwartej (daw.) — trzy i pół. [przypis edytorski]

półdrabek (daw., gw.) — belka w drabinie, podtrzymująca szczeble. [przypis edytorski]

półdrabek (gw.) — długa belka przy drabinie; mowa o podróży wozem drabiniastym. [przypis edytorski]

półdrabek (gw.) — długa belka przy drabinie; prawdopodobnie był to wóz drabiniasty. [przypis edytorski]

półdrabek (gw.) — długa belka przy drabinie. [przypis edytorski]

półdziewica — kobieta mająca kontakty seksualne z mężczyznami, ale zachowująca dziewictwo; określenie zaczerpnięte z powieści fr. pisarza Marcela Prévosta pt. Les Demi-vierges (Półdziewice, 1894). [przypis edytorski]

półdziewica — kobieta mająca kontakty seksualne z mężczyznami, ale zachowująca dziewictwo; określenie zaczerpnięte z powieści fr. pisarza Marcela Prévosta pt. Les Demi-vierges (Półdziewice, 1894). [przypis edytorski]

półdziewica — kobieta mająca kontakty seksualne z mężczyznami, ale zachowująca dziewictwo. [przypis edytorski]

półgarncowy kielich — kielich o pojemności pół garnca, tj. ok. 2 litry. [przypis edytorski]

półgarncowy — o pojemności pół garnca; garniec: daw. jednostka objętości, stosowana w Europie od średniowiecza; w Polsce przedrozbiorowej stanowił 1/32 korca, dzielił się na 4 kwarty i stanowił odpowiednik od 2 do niemal 4 litrów (zależnie od regionu kraju i okresu), zaś jako miara płynów garniec stanowił 1/72 beczki; w XIX w. garniec liczył 4 l. [przypis edytorski]

półgęsek (daw.) — połowa tylnej części gęsi bez nogi i bez kości, obszyta w gęsią skórę i uwędzona. [przypis edytorski]

półgęsek (daw.) — połowa tylnej części gęsi bez nogi i bez kości, obszyta w gęsią skórę i uwędzona. Rodzaj wędliny z gęsi. [przypis redakcyjny]

półgęsek — pół gęsi uwędzonej (bez kości) na surowo i podawanej jako wędlina. [przypis edytorski]

półgodzinie (daw. forma) — pół godziny. [przypis redakcyjny]

półhak, arkabuz — broń palna. [przypis autorski]

półimperiał — dawna moneta rosyjska wartości 5 rubli srebrnych. [przypis redakcyjny]

półimperiał — złota moneta carskiej Rosji, mająca wartość 5 rubli. [przypis edytorski]

Pół jarmarkuś swojej Maryś skupił — dziś: „Pół jarmarku swojej Marysi skupiłeś”; konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika. [przypis edytorski]

półkirysie — półpancerz. [przypis edytorski]

półkopieniak (daw.) — krótsza odmiana kopieniaka, sięgająca nieco poniżej pasa; kopieniak: daw. okrycie wierzchnie bez rękawów. [przypis edytorski]

półkornecie (daw.) — mniej bogaty, nieco niższy rodzaj kornetu, kobiecego nakrycia głowy w postaci wysokiego czepca. [przypis edytorski]

półkoszek (daw.) — uplecione z wikliny dwie, duże połówki kosza włożone na wóz. [przypis edytorski]

półkoszek (daw.) — wiklinowa plecionka w kształcie podłużnego kosza bez jednej ścianki, wstawiana na tylną lub przednią połówkę wozu i wyścielająca jego ścianę szczytową, burty i dno; także wóz wyścielony takimi plecionkami. [przypis edytorski]

półkoszek (daw.) — wóz konny wyłożony wiklinową plecionką. [przypis edytorski]

półkoszek — daw. wóz konny z wykładziną wyplataną z wikliny, w kształcie dwóch połówek kosza. [przypis edytorski]

półkoszek (gw.) — jedna z dwóch części kosza wiklinowego wyściełających ścianę szczytową, dno i boki wozu. [przypis edytorski]

półkoszek — uplecione z wikliny dwie duże połówki kosza włożone na wóz. [przypis edytorski]

półkoszek — uplecione z wikliny dwie, duże połówki kosza włożone na wóz. [przypis edytorski]

półkoszki (daw.) — burty wozu, plecione z wikliny. [przypis edytorski]

półkoszki (daw.) — uplecione z wikliny burty wozu. [przypis edytorski]

półkoszki — [tak] zwą u nas chłopi plecione z wikliny pudło podłużne, z przodu otwarte, które zakłada się na wóz między drabiny. [przypis tłumacza]

półkoszyk a. półkoszek — wiklinowa plecionka w kształcie podłużnego kosza bez jednej ścianki, wstawiana na tylną lub przednią połówkę wozu i wyścielająca jego ścianę szczytową, burty i dno. [przypis edytorski]

półk (starop. forma ort.) — pułk. [przypis edytorski]

półkule magdeburskie — doświadczenie fizyczne z 1654 r., które zademonstrował w Magdeburgu Otto von Guericke (niem. polityk i uczony, 1602–1686); był to efektowny dowód na istnienie powietrza i działanie ciśnienia. Po wypompowaniu powietrza spomiędzy dwóch doskonale dopasowanych półsfer próbowano je rozdzielić, do czego okazała się niezbędna siła kilkunastu koni. [przypis edytorski]

półkurcze — część kurka w strzelbach skałkowych, przytrzymująca krzesiwo, z którego iskra dobyta uderzeniem kurka zapalała proch na panewce i powodowała wystrzał. [przypis edytorski]

półkwarcie — ok. 0,5 litra a. półlitrowe naczynie. [przypis edytorski]

półkwartek — naczynie o pojemności pół kwarty, tj. ok. ½ l; kwarta: ¼ garnca, tj. ok. 1 l; garniec: daw. miara objętości cieczy, w XIX wieku równa ok. 4 litrom. [przypis edytorski]

półkwaterek (daw.) — naczynie o pojemności 1/8l. [przypis edytorski]

półkwaterek — naczynie (np. kufel) o pojemności pół kwarty; kwarta ang. wynosi 1,136 litra, a więc półkwaterek mieści ok. 0,57. [przypis edytorski]

półłęk — łagodny łuk, wygięcie. [przypis edytorski]

pół łokcia (starop.) — daw. miara długości; łokieć dzielił się na dwie stopy, zatem pół łokcia to stopa (ok. 28–30 cm). [przypis edytorski]

pół litry — dziś popr.: pół litra. [przypis edytorski]

półmiesiąc — półksiężyc, symbol islamu. [przypis edytorski]

półmiski spełna będą, przyjmie ji Żydek — po kosztownych ucztach sreberko idzie na zastaw do Żyda. [przypis redakcyjny]

północne zastępy — omowne określenie Rosjan, o wojnie z którymi Sienkiewicz nie mógł w 1884 r. pisać wprost ze względu na cenzurę carską. [przypis edytorski]

pół ósma (daw.) — siedem i pół. [przypis edytorski]

półósma (daw.) — siedem i pół. [przypis edytorski]

półokręcie (daw.) — mały okręt. [przypis redakcyjny]

półowa (daw.) — dziś: połowa. [przypis edytorski]

półowie — dziś: połowie. [przypis edytorski]

pół pensa — w dawnym angielskim systemie pieniężnym półpensówka była najdrobniejszą monetą. [przypis edytorski]

półpiąta (daw.) — pięć bez połowy; cztery i pół. [przypis edytorski]

półpięta (przest.) — cztery i pół. [przypis edytorski]

półpiętej (daw.) — tj. cztery i pół; półpiętej stopy: ok. 135 cm. [przypis edytorski]

pół-piętnasta (daw. forma) — czternaście i pół. [przypis edytorski]

półpoście — środek Wielkiego Postu, środa w czwartym tygodniu postu. [przypis edytorski]

pół rubla — ok. 3 złote 10 groszy. [przypis edytorski]

pół rumbu1/32 horyzontu. [przypis autorski]

półświątek (daw.) — pomniejsze święto; dzień pracujący, ale w jakiś sposób szczególny. [przypis edytorski]

Półświatek — dramat Aleksandra Dumasa syna z 1855 r. [przypis edytorski]

Półświatek (Le Demi-monde)— komedia Aleksandra Dumasa z 1855 r. [przypis edytorski]

półsiódma (daw.) — sześć i pół. [przypis edytorski]

półsiódmej (daw.) — sześć i pół (siedem bez połówki). [przypis edytorski]

półsiodm czeski — moneta wartości 6 groszy. [przypis autorski]

półsiodmy a. półsiodma (daw.) — sześć i pół. [przypis edytorski]

półskrzyniec — własc. półskrzynka; rodzaj domku lęgowego dla ptaków. [przypis edytorski]

półstaruszek (semisenex) — w ten sposób nazywa Plautus starego kawalera. [przypis tłumacza]

półszkutek — mała szkuta do przewozu zboża; szkuta (z niem. Schüte): płaskodenny statek rzeczny do przewozu ładunków używany w XVI–XVIII w. [przypis edytorski]

półszósta — sześć bez połowy, tj. 5 i ½. [przypis edytorski]

półszorek (daw.) — rodzaj dawnej uprzęży. [przypis edytorski]

półszosta — półszósta, sześć i pół. [przypis edytorski]

półtora-łokciowy garbaty Hanne (…) błazen (…) — [zob.] [Teodor] Narbutt, [Dzieje starożytne narodu litewskiego] t. VI, s. 483. [przypis autorski]

półtorasta (daw.) — sto pięćdziesiąt (sta: daw. D. wyrazu sto). [przypis edytorski]

półtorasta (przestarz.) — sto pięćdziesiąt. [przypis edytorski]

półtory — dziś popr.: półtorej. [przypis edytorski]