Przypisy

od (starop.) — przez; od Anioła (…) zleczony,: wyleczony przez anioła. [przypis edytorski]

od (starop.) — przez; od bojaźni zwyciężony: zwyciężony przez bojaźń. [przypis edytorski]

od (starop.) — przez; od niego: przez niego. [przypis edytorski]

od (starop.) — przez; od tych wojowników pobitych: pobitych przez tych wojowników. [przypis edytorski]

od (starop.) — tu: przed; od cesarzów chciwych: przed chciwymi cesarzami. [przypis edytorski]

od (starop.) — tu: przed; od Tankreda strzegli: strzegli przed Tankredem. [przypis edytorski]

od (starop.) — tu: przez; był od chrześcian wzięty: został wzięty przez chrześcijan. [przypis edytorski]

od (starop.) — tu: przez; od Hetmana: przez Hetmana. [przypis edytorski]

od (starop.) — tu: przez; od mistrzów zrobioną: zrobioną przez mistrzów. [przypis edytorski]

od (starop.) — tu: przez; zabitej od siebie: przez siebie zabitej. [przypis edytorski]

odstawując — dziś: odstawiając. [przypis edytorski]

odstępnie napisałem — tu: odchodząc od tematu. [przypis edytorski]

odstępywali — dziś popr. forma: odstępowali. [przypis edytorski]

od stopy do głowy — dziś popr.: od stóp do głów. [przypis edytorski]

od Strojnowskiego (daw.) — przez Strojnowskiego. [przypis edytorski]

odstrojony — dziś: rozstrojony. [przypis edytorski]

od strony Koluszek — na poczcie w Koluszkach znajduje się ogólnokrajowy Wydział Przesyłek Niedoręczonych. [przypis edytorski]

od strony morza nie dojedzie żaden statek — właśc. popr.: (…) nie dopłynie (…) statek. [przypis edytorski]

odstrychnąć się (daw.) — tu: oddalić się, zerwać a. ochłodzić stosunki. [przypis edytorski]

odstrychnienie się — tu: odcięcie się, odłączenie się. [przypis edytorski]

odstrzelona — odłączona, odseparowana. [przypis edytorski]

odszedszy (starop. forma) — odszedłszy. [przypis edytorski]

od szyje — dziś D.lp: szyi. [przypis edytorski]

odtądem była zafrasowaną (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: odtąd byłam zafrasowana. [przypis edytorski]

odtąd stało się „Życie” tym, czym być powinno — po oświadczeniu Daszyńskiej, że wycofuje się z Redakcji „Życia”, zmienia ono podtytuł z „Tygodnik Ilustrowany Społeczno-polit. i Naukowy” na „Tygodnik Ilustrowany Literacko-artystyczny”. [przypis edytorski]

od Tankreda naycięższy mężnego Wziął raz, który tam (…) przypadł (starop.) — tj. otrzymał najcięższy cios od mężnego Tankreda, który tam się znalazł (by bić się z Argantem). [przypis edytorski]

odtęschnieć (daw.) — przestać tęsknieć. [przypis edytorski]

od tej, która się wspólnie z nim rzemiosłem opiekuje — mowa o siostrze Hefajstosa, Atenie, bogini mądrości, rękodzieła i sprawiedliwej wojny. [przypis edytorski]

od tej małej wioski nazwali Moskale cały kraj Sybirem — pochodzenie nazwy „Syberia” jest niejasne i niepewne. [przypis edytorski]

od tej pory kąt owej topieli nazwano Morzem Jońskim — nazwę Morza Jońskiego wywodzi się tu od imienia Io. [przypis edytorski]

od tejże doby (daw.) — od tego momentu. [przypis edytorski]

Od tłumacza — wstęp tłumacza odnosi się do całego zbioru opowiadań, który otwiera Kuratela, a obejmującego również następujące tytuły: Facino Cane, Sarrasine, Piotr Grassou, Z. Marcas, Granatka, Poronienie. [przypis edytorski]

odtrącając list jak plugawy owad — dziś z D.: (…) jak plugawego owada. [przypis edytorski]

od Trafalgar Square aż do South Kensington — dzielnica South Kensington znajduje się ok. 4 km na zachód od placu Trafalgar. [przypis edytorski]

od trafunku (przestarz.) — na wszelki wypadek, gdyby coś się przytrafiło. [przypis edytorski]

odtroczyć (daw.) — odwiązać. [przypis edytorski]

od — tu: przez; napisane od profesora: napisane przez profesora. [przypis edytorski]

od — tu: przez. [przypis edytorski]

od — tu: ze strony. [przypis edytorski]

odtwórcę Franciszka Moora — pierwszym odtwórcą tej roli był August Wilhelm Iffland, niemiecki aktor. [przypis edytorski]

Od twoich kości wprzód odpadnie ciało, nim żebrakowi przyniesiesz jałmużnę — w późn. wyd. zweryfikowano tłumaczenie, zmieniając ten fragment następująco: „Niech żebrakowi zagłodzone ciało,/ Nim go wspomożesz, od kości odpadnie”. [przypis edytorski]

odtylcówka — broń myśliwska ładowana od tyłu (w odróżnieniu od dawniejszych ładowanych od przodu, przez wylot lufy). [przypis edytorski]

od Tyrolu po Szlezwig, od Eupen i Malmedy po Katowice — mowa o terytoriach spornych między Niemcami a Włochami, Danią, Belgią i Polską. [przypis edytorski]

od ujścia Pontu — tzn. od miejsca, w którym do cieśniny Bosfor „uchodzi” Pont Euksyński, czyli Morze Czarne. [przypis edytorski]

odumarty — krewny, który nam umarł. [przypis edytorski]

odumrzeć — pozostawić kogoś a. coś, umierając, osierocić. [przypis edytorski]

odurzały — zamroczony. [przypis edytorski]

odurzeć — dziś: zostać odurzonym (od daw. „dur”: szaleństwo). [przypis edytorski]

od uścisku palących ręku szernowskich — dziś: od uścisku palących rąk szernowskich. [przypis edytorski]

Od ust na usta — dziś popr.: od ust do ust. [przypis edytorski]

o duszy (…) Bog pieczą ima (starop.) — sam Bóg sprawuje opiekę nad grzesznymi duszami. [przypis edytorski]

o dużo — dziś popr.: o wiele. [przypis edytorski]

od w. 41 — tj. od słów: „A jak w dodońskim drzewo Jowiszowe lesie (…)”. [przypis edytorski]

od w. 517 do końca — tj. od słów: „Lecz te miejsca, Zofijo, więcej zdobisz sama” do słów: „Pół świata czcić cię będzie, drugie pół zazdrościć”. [przypis edytorski]

od w. 53 do 100 — tj. od słów: „Raz dano znać, że się lud z użaleniem skupił (…)” do słów: „Stąd dane Zofijówce i wzrost, i przynęta”. [przypis edytorski]

odwab — dziś: odciągnięcie. [przypis edytorski]

odwach — posterunek. [przypis edytorski]

odwach (przest.) — wartownia; areszt wojskowy lub policyjny. [przypis edytorski]

odwach (przest.) — wartownia. [przypis edytorski]

odwach — wartownia. [przypis edytorski]

odwach (z niem. Hauptwache: straż główna) — kordegarda, wartownia. [przypis edytorski]

odwalić kitę (wulg.) — umrzeć. [przypis edytorski]

od was (daw.) — przez was. [przypis edytorski]

odważony (starop.) — dziś: odważny. [przypis edytorski]

odważony (starop. forma) — odważny; nie bojący się najgorszych ciosów. [przypis edytorski]

odważony (starop. forma) — odważny. [przypis edytorski]

odważony (starop.) — odważny. [przypis edytorski]

odważył się pierwszy przypuścić szturm do granitowego posągu wielkości Sienkiewicza — w wyż. wym. cyklu artykułów Górski pisał m. in. „Nie łudźmy się. Kochamy go [Sienkiewicza] wszyscy i wszyscy niesiemy mu nasze hołdy, ale dla literatury powszechnej więcej niż Sienkiewicz znaczy Przybyszewski”. [przypis edytorski]

odwetować (daw.) — odbić (coś komuś), odegrać się (na kimś za coś), zemścić się, odpłacić (komuś za coś). [przypis edytorski]

odwetować — dziś: powetować (krzywdę, stratę); wyrównać, wynagrodzić. [przypis edytorski]

od wiatru (daw.) — przez wiatr. [przypis edytorski]

od wiatru obrócony (starop.) — obrócony przez wiatr. [przypis edytorski]

odwieczerz a. odwieczerze (gw.) — popołudnie, pora przed wieczorem. [przypis edytorski]

odwieczerze a. odwieczerz (daw., gw.) — popołudnie, pora przed wieczorem. [przypis edytorski]

odwieczerz (gw.) — popołudnie, pora przed wieczorem. [przypis edytorski]

Odwiedzał (…) panią A… — być może autor ma na myśli już wcześniej wspominaną w Pamiętniku Aleksandrę Daru. [przypis edytorski]

odwiedzenia grobu męczennika Wojciecha — w Gnieźnie. [przypis edytorski]

odwiedzieć — zwiedzić. [przypis edytorski]

odwiedziony — z odwiedzionym kurkiem; odbezpieczony. [przypis edytorski]

od wieków — usunięte w wyd. z 1816 r. [przypis edytorski]

Od wielkiego wewnętrznego jeziora — Salt Lake City położone jest nad Wielkim Jeziorem Słonym, mającym ok. 120 km długości i 45 km szerokości. [przypis edytorski]

od wielu (daw.) — przez wielu. [przypis edytorski]

od wierzycieli — dziś popr.: przez wierzycieli. [przypis edytorski]

odwilżyć — dziś: zwilżyć. [przypis edytorski]

odwilży — tu: nawilży. [przypis edytorski]

odwłaczający się — dziś popr.: odwlekający się. [przypis edytorski]

odwłaczał — odwlekał. [przypis edytorski]

od włócznie — daw. forma D.lp r.ż.; dziś: od włóczni. [przypis edytorski]

odwłóczyć (daw.) — odwlekać, odkładać na później. [przypis edytorski]

odwłoka (daw.) — zwłoka, odłożenie sprawy; pójść w odwłokę: odwlec się. [przypis edytorski]

odwłoka (daw.) — zwłoka, odłożenie sprawy. [przypis edytorski]

odwłoka (daw.) — zwłoka. [przypis edytorski]

odwłoka — dziś: zwłoka. [przypis edytorski]

odwłoka — zwłoka, odwlekanie czegoś, zwlekanie. [przypis edytorski]

odwłuczać — dziś: odwlekać. [przypis edytorski]

O dwóch gołąbkach — bajka La Fontaine'a, IX, 2. [przypis edytorski]

o dwóch nogach i bez piór — człowiek; żartobliwe odniesienie do definicji podanej przez staroż. filozofa Platona: człowiek jest to istota żywa dwunożna, nieopierzona. Diogenes z Synopy miał wykpić tę definicję, przynosząc na wykład w szkole Platona oskubanego koguta, wskutek czego do definicji dodano: „o płaskich paznokciach”. [przypis edytorski]

odwód — tu: odwrót. [przypis edytorski]

odwodzą. Niestałe dobra! — ten fragment można zapisać na dwa sposoby. Zależnie od interpunkcji: od Boga odwodzą duszę albo niestałe dobra, albo pilności (tj. starania) „o moc, o rozkosz, o skarby”. W pierwszym przypadku po słowie „odwodzą” nie powinno być kropki, w drugim fraza „niestałe dobra” funkcjonuje jako wykrzyknienie. [przypis edytorski]

od wojska (…) odbieżany — opuszczony przez wojsko. [przypis edytorski]