Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 155831 przypisów.

pentekontera — pięćdziesięciowiosłowiec, okręt mający po 25 wioseł z jednej i drugiej strony. [przypis tłumacza]

Pentelikon — góra w Grecji, w płn.-wsch. części Wielkich Aten, na której płn. zboczu istniał w starożytności kamieniołom i kopalnia marmuru; czerpał z niej m.in. Perykles przy odbudowie Aten po zniszczeniu miasta przez Persów. [przypis edytorski]

Pentelikon — szczyt górski niedaleko Aten. [przypis edytorski]

Pentelik właśc. Pentelikon a. Pentelejkon — góra w płn-wsch. części Wielkich Aten (tj. aglomeracji obejmującej Ateny, Pireus oraz pomniejsze miasta); na jej płn. zboczach znajdował się w starożytności kamieniołom, z którego sprowadzał marmur Perykles, odbudowując miasto po zniszczeniach w czasie wojny z Persją w V w. p.n.e. [przypis edytorski]

Pentesylea — królowa Amazonek, przybyła Trojanom z pomocą; zabita przez Achillesa. [przypis redakcyjny]

Penteus (mit. gr.) — król Teb, który sprzeciwiał się zaprowadzeniu kultu Dionizosa; rozgniewany bóg straszliwie go za to ukarał: matka jego, Agawa, w szale bachicznym rozszarpała go, sądząc, że ma przed sobą lwa; los jego jest tematem tragedii Eurypidesa Bachantki. [przypis redakcyjny]

Pentezilea (mit. gr.) — także: Pentezylea a. Pentesilea; legendarna królowa Amazonek, mitycznego plemienia wojowniczych kobiet. [przypis edytorski]

Pentezylea a. Pentesilea — legendarna królowa Amazonek, mitycznego plemienia wojowniczych kobiet. [przypis edytorski]

Pentezylea (mit. gr.) — także: Pentezilea a. Pentesilea; legendarna królowa Amazonek, mitycznego plemienia wojowniczych kobiet. [przypis edytorski]

Pentezylea — uniwersytet, wbrew woli którego stanął układ między papieżem i królem. [przypis tłumacza]

pentylickie marmury — marmury wydobywane na zboczach góry Pentelikon, leżącej pomiędzy Atenami i Maratonem. [przypis edytorski]

penuria (z łac. pēnūrĭă) — niedostatek; brak, nędza. [przypis edytorski]

peoński — lekarski; od Peona, lekarza Tytenów, a potem bogów olimpijskich (Peon to również przydomek Apollina, patrona lekarzy i medycyny). [przypis edytorski]

peon (hiszp.) — robotnik rolny. [przypis edytorski]

Peonowie — szczep mieszany, zajmował obszary później zmacedonizowane. [przypis tłumacza]

Peon — preolimpijski bóg medycyny, lekarz Tytanów; po ich upadku leczył bogów na Olimpie do czasu gdy przegrał pojedynek w zakresie medycyny z Apollinem, który potrafił „uleczyć śmierć”, sprowadzając duszę zabitego człowieka z Hadesu; Peon był to też przydomek Apollina, patrona lekarzy, a także jego syna Eskulapa. [przypis edytorski]

peowiacy — członkowie założonej w roku 1922 organizacji kombatanckiej Związek Peowiaków, zrzeszającej byłych członków Polskiej Organizacji Wojskowej. [przypis edytorski]

peowiaczka (pot.) — członkini P.O.W., tj. Polskiej Organizacji Wojskowej, założonej przez piłsudczyków w okresie I wojny światowej. [przypis edytorski]

peowiak — członek POW, konspiracyjnej Polskiej Organizacji Wojskowej, utworzonej w sierpniu 1914 w Warszawie z inicjatywy Józefa Piłsudskiego, działającej na terenach przedrozbiorowej Polski; poszczególne oddziały POW były rozwiązywane w różnym czasie, pod koniec 1918. [przypis edytorski]

Peparetos — druga w łańcuchu wysp naprzeciw Półwyspu Magnezyjskiego. [przypis tłumacza]

„pepeeska” — przedstawicielka Polskiej Partii Socjalistycznej. [przypis edytorski]

pepeesy (…) endusie — członkowie PPS (Polskiej Partii Socjalistycznej) i ND (Narodowej Demokracji). [przypis edytorski]

pepesowcy — zwolennicy Polskiej Partii Socjalistycznej. [przypis edytorski]

pepesowiec (pot.) — członek PPS (Polskiej Partii Socjalistycznej). [przypis edytorski]

pepiniera (z fr.) — szkółka drzewek; przen.: ośrodek przygotowujący przyszłe wykwalifikowane kadry. [przypis edytorski]

Pepin Mały a. Krótki (714–768) — król Franków od 751, ojciec Karola Wielkiego. [przypis edytorski]

pepita (z fr. pépite) — samorodek, bryłka cennego metalu powstała w przyrodzie drogą naturalną; pol.: wzór na tkaninie przypominający kratkę lub tkanina z takim wzorem. [przypis edytorski]

pepitowy — wykonany z pepity, tkaniny w drobną kratkę. [przypis edytorski]

peplon — tu: długi i szeroki, prostokątny pas materiału; w starożytnej Grecji materiał taki, spinany klamrą, stanowił kobiece okrycie wierzchnie, także: peplum, peplos. [przypis edytorski]

peplos — staroż. grecki strój kobiecy bez rękawów, wykonany z jednego prostokątnego kawałka tkaniny spiętego na ramionach. [przypis edytorski]

peplos — staroż. gr. strój kobiecy bez rękawów, wykonany z jednego prostokątnego kawałka tkaniny spiętego na ramionach. [przypis edytorski]

peplos (z gr.) — wierzchnie okrycie kobiece w starożytnej Grecji. [przypis redakcyjny]

peplum (łac.) — szata kobieca, długi prostokątny pas materiału spięty na barkach klamrami, na biodrach ściągnięty pasem. [przypis edytorski]

peplum — obszerna, wspaniała szata. [przypis redakcyjny]

pepton — związek organiczny tworzący się podczas enzymatycznego rozpadu białek pod wpływem zawartej w soku żołądkowym pepsyny. [przypis edytorski]

per absentiam (łac.) — przez nieobecność. [przypis redakcyjny]

per absurdum (łac.) — przez absurd. [przypis edytorski]

peractum est! (łac.) — dokonało się! [przypis edytorski]

per adulti (wł.) — dla dorosłych. [przypis edytorski]

Peraita Niger — p. wyżej II, XIX, 2 i XX, 4. [przypis tłumacza]

Perak — druga pod względem długości rzeka na Półwyspie Malajskim. [przypis edytorski]

per amicitiam (łac.) — przez przyjaźń. [przypis redakcyjny]

per amicitiam (łac.) — z powodu przyjaźni. [przypis redakcyjny]

per amicitiam nostram (łac.) — ze względu na naszą przyjaźń. [przypis edytorski]

per amorem dei nolite pisiare (łac.) — na miłość Boga, nie moczcie. [przypis redakcyjny]

per amorem gentis nostrae (łac.) — z miłości ku narodowi naszemu. [przypis redakcyjny]

per appellationem (łac.) — przez apelację; zwrot sądowy, tu: żart. [przypis redakcyjny]

per ardua (łac.) — dzięki trudnościom. [przypis redakcyjny]

per arendam (łac.) — dzierżawą. [przypis redakcyjny]

Per aspera ad astra (łac.) — przez ciernie do gwiazd. [przypis edytorski]

Per Baccho! Voilà un brave Polonais! (wł. i fr.) — Na Bachusa! Oto dzielny Polak! (w pierwszej części potoczne włoskie wykrzyknienie; Bachus to rzymski bóg wina). [przypis edytorski]

per Baccho (wł.) — na Bachusa! [przypis edytorski]

per Bacco (łac.) — na Bachusa. [przypis edytorski]

per Bacco — na Bachusa (emocjonalny wykrzyknik). [przypis edytorski]

per Bacco (wł.) — na Bachusa; Bachus a. Dionizos: w mit. gr. bóg wina i płodności; syn Zeusa i ziemianki Semele, która spłonęła, zobaczywszy ojca swego dziecka w jego właściwej, boskiej postaci. [przypis edytorski]

per Bacco! (wł.) — na Bachusa!; Bachus (mit. rzym.) — bóg wina czczony w starożytnym Rzymie, odpowiednik greckiego Dionizosa. [przypis edytorski]

per Bacco (wł.) — na Bachusa. [przypis edytorski]

per bellum intestinum (łac.) — przez wojnę domową. [przypis redakcyjny]

per bere (wł.) — na picie, żeby się napić. [przypis edytorski]

per botiglia (wł.) — na flaszkę. [przypis edytorski]

per buona e per bella (wł.) — z powodu dobra i piękna. [przypis edytorski]

perć — ścieżka w górach. [przypis edytorski]

perć — ścieżka (z gwary góralskiej, którą Sienkiewicz wykorzystywał do naśladowania staropolszczyzny). [przypis edytorski]

perć — stroma ścieżka górska. [przypis edytorski]

perć — szlak prowadzący przez szczyty gór, granią. [przypis edytorski]

perć — szlak, ścieżka biegnąca szczytami gór. [przypis edytorski]

percepcja — dochód, wpływ pieniężny. [przypis redakcyjny]

percept — przyjęcie, wpływ, dochód. [przypis edytorski]

percepujący — postrzegający. [przypis edytorski]

per ceram erasam (łac.) — przez zeskrobanie wosku. [przypis redakcyjny]

per certum numerum personarum (łac.) — przez pewną liczbę osób. [przypis redakcyjny]

Percewal — w oryginale ang.: Percivale, tak samo u Malory'ego, jednak popularniejsze są formy Perceval (z poematu Chrétiena de Troyes z XII w.) oraz Parsifal (z opery Richarda Wagnera z XIX w.). [przypis edytorski]

Perchè (…) mente — Torquato Tasso, Jerozolima wyzwolona, II, 74. [przypis tłumacza]

per confertas (…) (łac.) — przez ściśnięte tłumy, wbrew swemu i wszystkich oczekiwaniu. [przypis redakcyjny]

per consequens — konsekwentnie, (i tak) dalej. [przypis edytorski]

per curiositatem (łac.) — przez ciekawość. [przypis redakcyjny]

Percussit Saul mille, et David decem millia (łac.) — pobił Saul tysiąc, a Dawid dziesięć tysięcy. [przypis edytorski]

Percy Bysshe Shelley (1792–1822) — ang. poeta romantyczny, autor wiersza The Sensitive Plant (Mimoza). [przypis edytorski]

Percy Bysshe Shelley (1792–1822) — poeta angielski epoki romantyzmu. [przypis edytorski]

Perdam (…) reprobaboBiblia, 1 Kor, 1:19. [przypis tłumacza]

per deputatos (łac.) — przez deputatów, przez delegatów. [przypis redakcyjny]

per deputatos (łac.) — przez deputatów, przez przedstawicieli. [przypis redakcyjny]

Perdidit antiquum littera prima sonum (łac.) — straciła pierwsza litera dawne brzmienie (Owidiusz, Fasti V 536); jest to kontynuacja zdania z poprzedniego wersu: „Tak zrodzonego Hyrieus nazwał Urionem”. [przypis edytorski]

Perdikkas II Macedoński (zm. 413 p.n.e.) — król Macedonii (od ok. 450 p.n.e.), podczas wojny peloponeskiej lawirował pomiędzy Atenami a Spartą, kilkukrotnie zmieniając sojusze. [przypis edytorski]

per dispositos (…) pervenit — Livius Titus, Ab Urbe condita, 37, 7. [przypis tłumacza]

Perdition-Gardens (ang.) — Ogrody Zatracenia. [przypis edytorski]

Perditio tua ex te (łac.) — Zginienie twoje z ciebie, o Izraelu! (Ozeasz XIII, 9). Chełmski chciał powiedzieć: „Sameś sobie winien, dobijając się tak o tę arendę i gwałtem mię wypierając z Olszówki. Mógłbym rzec teraz: Dobrze ci tak, alem chrześcijanin” itd. [przypis redakcyjny]

per Dominum Nostrum (łac.) — przez Pana Naszego. [przypis redakcyjny]

perduellionem (łac.) — forma Acc.: obrazę majestatu. [przypis edytorski]

perduellium (łac.) — wrogów. [przypis redakcyjny]

perduto, che il diavolo vi porti! (wł.) — [jestem] zgubiony, niech was diabli wezmą. [przypis tłumacza]

perdykoza — nurek czubaty. [przypis autorski]

Perdyta — postać kobieca z Zimowej opowieści Szekspira, córka królewska, porzucona jako niemowlę w górach, znaleziona i wychowywana przez pasterza jako jego własna. [przypis edytorski]

pereant hostes (łac.) — niech zginą wrogowie. [przypis redakcyjny]

Pereant qui crastina curant! (łac.) — Niech przepadną ci, co się troszczą o jutro! (cytat z Wergiliusza). [przypis edytorski]