Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

TAK, pomogę! Nie, tym razem nie pomogę

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Strona główna
Informacje Ustawienia Spis treści

Wszystkie zasoby Wolnych Lektur możesz swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać pod warunkiem zachowania warunków licencji i zgodnie z Zasadami wykorzystania Wolnych Lektur.
Ten utwór jest w domenie publicznej.
Wszystkie materiały dodatkowe (przypisy, motywy literackie) są udostępnione na Licencji Wolnej Sztuki 1.3.
Fundacja Wolne Lektury zastrzega sobie prawa do wydania krytycznego zgodnie z art. Art.99(2) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych. Wykorzystując zasoby z Wolnych Lektur, należy pamiętać o zapisach licencji oraz zasadach, które spisaliśmy w Zasadach wykorzystania Wolnych Lektur. Zapoznaj się z nimi, zanim udostępnisz dalej nasze książki.

Zasób opracowany na podstawie: Jan Szczawiej, Poezja Polski Walczacej 1939-1945, tom 1, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1974.

Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl) we współpracy z Muzeum Powstania Warszawskiego. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Opracowanie redakcyjne i przypisy: Aleksandra Kopeć, Paweł Kozioł.

Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska

Ilustracja na okładce: WarOnTomato@Flickr, CC BY 2.0.

Warszawa 1942
Szacowany czas do końca: -
Tadeusz Hollender, Warszawa 1942

Tadeusz Hollender

Warszawa 1942

Spis treści

    1. Broń: 1
    2. Miasto: 1 2
    3. Morderstwo: 1
    4. Żałoba: 1

    Tadeusz HollenderWarszawa 1942

    1
    Dziś nad twą nocną, martwą ulicą
    księżyc wylękły błyska spod chmur,
    nocna stolico, martwa stolico,
    dziś herbem twoim zburzony mur.
    5
    MorderstwoMur poraniony, pod murem dzieci,
    ostre sygnały wojskowych aut,
    czarny wrzód getta i w nocy w getcie
    przez mordowanych wznoszony gwałt.
    Splątane w twoim sercu gościńce,
    10
    te, co z zachodu płyną na wschód,
    jęczą i drgają, gdy barbarzyńcy
    triumfujący tłoczy je but.
    Warczące koła i gąsienice
    toczą się, plączą, wirują w krąg,
    15
    zanim się wtłoczą w twoje ulice,
    witane lasem wznoszonych rąk.
    Toczą się co dzień szeregi długie,
    gniotą ciężarem serce i myśl,
    nędza i stryczek. Pawiak[1] i szmugiel[2]
    20
    oto twe szare, codzienne dziś.
    Ze wszystkich stolic nędzna najbardziej,
    najbardziej dumna spomiędzy nich,
    bo nienawidzisz, walczysz i gardzisz,
    wciąż wystawiona na wrogi sztych.
    25
    Miasto, ŻałobaOddana co dzień liczniejszym grobom,
    z miast najnędzniejsza, skrzywioną twarz
    okrywasz wdowią, ciemną żałobą,
    lecz w nieugiętej nadziei trwasz.
    Dziś nosisz szaty żałobnej wdowy,
    30
    lecz wbrew twym kirom, żałobie wbrew
    Miasto, Brońszyją dla ciebie szaty godowe
    białe jak nędza, krwawe jak krew.
    Krój reflektorów nożyce strzygły,
    miarę myśliwców określił bieg,
    35
    czekają pilne bagnetów igły,
    ażeby zeszyć ostatni ścieg.
    — — — — — — — —
    Dziś nad twą nocną, martwą ulicą
    księżyc w twych ranach broczy jak gwóźdź,
    40
    lecz jutro — jutro będziesz stolicą,
    jak rosłaś kiedyś — znów będziesz róść.
    Znów błysną światła na twych asfaltach,
    znów śmiech swobodnie będzie się nieść,
    znów w twych teatrach, na twoich szpaltach
    45
    zadzwoni polska, swobodna treść.
    I nad twą nocną w blaskach ulicą
    niebo zawstydzi się swoich gwiazd…
    — będziesz stolicą, będziesz stolicą,
    najbardziej świetną z stołecznych miast.

    Przypisy

    [1]

    Pawiak — więzienie przy ul. Dzielnej w Warszawie, w czasie II wojny światowej wykorzystywane przez Niemców jako więzienie polityczne, zburzone w roku 1944. [przypis edytorski]

    [2]

    szmugiel — przemyt. [przypis edytorski]

    x

    Pora na chwilę przerwy :)

    Podoba Ci się nasza biblioteka? Wesprzyj ją drobną wpłatą, a otrzymasz wcześniejszy dostęp do prapremier!

    Bez pomocy czytelników biblioteka przestanie się rozwijać. Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku!

    KRS: 0000070056
    Nazwa organizacji: Wolne Lektury

    Chcemy, aby każde dziecko w Polsce miało wygodny i bezpłatny dostęp do lektur szkolnych - zróbmy to razem! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą!
    Kliknij, by dowiedzieć się więcej >>>

    Lektury szkolne muszą być wolne! Darmowy i łatwy dostęp do każdej lektury — skoro jest obowiązkowa — powinien być zagwarantowany dzieciakom.

    Robert Koszucki

    Znajdź nasze książki na Legimi! Za każdym razem, kiedy czytasz lub słuchasz Wolnych Lektur w księgarni Legimi, wspierasz naszą bibliotekę - DZIĘKUJEMY!

    Co nowego na Wolnych Lekturach? Dowiesz się z naszego newslettera. Kliknij, by się zapisać.

    Potrzebujemy Twojej pomocy! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą. Kliknij i zadeklaruj comiesięczne wsparcie >>>

    Audiobooki Wolnych lektur znajdziesz też na naszym kanale na YouTube.

    Regularnie dodajemy nowe książki. By ich nie przegapić, subskrybuj nasz kanał.

    Kliknij obrazek, by subskrybować!

    Nasi Przyjaciele pomagają nam stałymi, comiesięcznymi wpłatami. Jeśli będzie ich wystarczająco dużo, biblioteka będzie działać stabilnie, bez obaw o przyszłość. Kliknij i dorzuć się!

    Wolne Lektury to codzienna praca zespołu ludzi: koordynatorek, redaktorów, polonistów, programistek. Bez Twojego wsparcia nie damy rady rozwijać się dalej. Kliknij i dorzuć się!

    Dlaczego warto pamiętać o Kochanowskim, w jaki sposób zmiana akcentu może symbolizować bunt, jak rymować, aby prawie nikt nie zauważył, że rymujecie - wszystkiego dowiesz się słuchając Mistrzowskiej Szkoły Poezji.
    • NIP: 952-187-70-87
    • KRS: 0000070056
    • REGON: 017423865
    • Numer konta: 75 1090 2851 0000 0001 4324 3317
    Wolne Lektury to projekt prowadzony przez fundację Wolne Lektury.
    MKiDN
    Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.