Władysław Syrokomla
Urodzony Jan Dęboróg
— «Niechaj przyszły dziedzic Dęboroża,
A godny syn waszmości, za mnie już dogada,
Czy chce wojny...
Motywem tym szczególnie chętnie posługiwano się w literaturze okresu preromantyzmu (por. Cierpienia młodego Wertera Goethego) i romantyzmu, kiedy to serce przeciwstawiano rozumowi. Pod nazwą serce kryje się czasem intuicja, umiejętność współodczuwania z innymi, zdolność do miłości i miłosierdzia, wrażliwość, pozaracjonalna mądrość, czy wiedza, a wreszcie — dusza.