Andrzej Kijowski
Listopadowy wieczór
Ale wyniknęło to z niesamowitego przypadku, który skłania do najdziwniejszych refleksji na temat mechanizmu...
Ale wyniknęło to z niesamowitego przypadku, który skłania do najdziwniejszych refleksji na temat mechanizmu...
W historii różnych literatur mówi się o rewolucji romantycznej, mając na myśli jakiś utwór literacki...
Nic mistycznego w usposobieniu emigracji. Polacy bali się wysyłki gdzieś daleko, bo zbyt żywe w...
powstanie to zredukowane zostało do zbrojnej rozprawy z Rosją, do „czynu bojowego”; historia powstania po...
Wszystko, co się w Warszawie działo — od detronizacji króla do upadku powstania — było konwulsjami...
Zastał sytuację odmienioną: Chłopicki ustąpił, w miejsce dyktatury został ustanowiony Rząd Narodowy pięcioosobowy...
Łubieński dał mi warszawskie gazety rewolucyjne. Czytałem je z goryczą. Są to teorie z 1792...
Nie brak w świecie ludzi, którzy chcieliby wpoić przekonanie, że nie ma nic równie niesmacznego...
Została resztka dawnej pamięci pomarłych ludzi. Stała w półmroku ta reszta krzyża, jak posąg wieczystej...
Rewolucja, jako gwałtowna i radykalna zmiana systemu sprawowania władzy, wiąże się ściśle z tematami: pozycji społecznej (ponieważ właśnie w jej zakresie dokonuje zasadniczych zmian), buntu, walki, a także przemocy i – fantazmatycznie - krwi. Ważna jest także kwestia przywódcy, który powiedzie lud na barykady. Podczas gdy teoretycy rewolucji, Marks i Engels, obserwując sytuację polityczną we Francji, Anglii i Niemczech, widzieli potencjalnych rewolucjonistów w robotnikach i za rewolucyjne uważali środowisko miast, na wschodzie Europy obawiano się przede wszystkim ruchów chłopskich. Znalazło to oddźwięk w literaturze polskiej (vide Psalmy przyszłości), w której motyw rewolucji odnajdujemy przede wszystkim w dziełach o konserwatywnym zabarwieniu ideowym (takich jak Nie-Boska komedia Z. Krasińskiego, czy Bunt Reymonta). Pozytywnie rewolucję wartościował np. Słowacki w swym systemie genezyjskim (zob. też Odpowiedź na Psalmy przyszłości). Rewolucjonistę można postrzegać jako odmianę idealisty, ponieważ stara się on kształtować rzeczywistość nie w zgodzie z tym, co jest, ale według wyznawanych idei oraz swoich marzeń na temat tego, czym jest sprawiedliwość społeczna.