Adam Mickiewicz
Pan Tadeusz, czyli ostatni zajazd na Litwie
Ale o krwi tej, co się świeżo lała,
O łzach, którymi płynie Polska cała,
O...
Motyw ten ważny jest zarówno dla myśli chrześcijańskiej (w której cierpienie ma przynosić oczyszczenie z win), jak i dla refleksji egzystencjalnej. Cierpienie ukazywane jest niekiedy jako fundamentalne dla kondycji ludzkiej. Zaznaczamy zarówno znaczące opisy cierpienia, jak i przemyślenia na jego temat.