Przyjaciele Wolnych Lektur otrzymują dostęp do specjalnych publikacji współczesnych autorek i autorów wcześniej niż inni. Zadeklaruj stałą wpłatę i dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur.
Footnotes
By first letter: all | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
By type: all | author's footnotes | Wolne Lektury editorial footnotes | source editorial footnotes
By qualifier: all | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | potocznie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | żartobliwie
By language: all | polski
244 footnotes found
źrały (starop.) — dojrzały. [przypis edytorski]
źrzenica (starop.) — źrenica. [przypis edytorski]
źrzenice (starop.) — dziś popr. D.lp r.ż.: (ze) źrenicy; tu: z oczu. [przypis edytorski]
źrzódło (starop.) — dziś: źródło. [przypis edytorski]
źwierze (starop.) — dziś M.lm: zwierzęta. [przypis edytorski]
żądny (starop.) — proszący, potrzebujący; wnoszący żarliwą, gorącą prośbę. [przypis edytorski]
żadenby temu (…) nie wierzył (starop.) — nikt nie uwierzyłby temu. [przypis edytorski]
żadnem kształtem (starop.) — żadnym sposobem. [przypis edytorski]
żadni (starop.) — żaden. [przypis edytorski]
żadnym kształtem (starop.) — w żaden sposób. [przypis edytorski]
żadny (starop.) — żaden, nikt. [przypis edytorski]
żadny (starop.) — żaden. [przypis edytorski]
żałosny (starop.) — przejęty żalem; rozżalony. [przypis edytorski]
żalić (daw., starop.) — konstrukcja złożona z zaimka pytajnego zali: czy, czyż oraz partykuły -ci (skróconej do -ć) w funkcji wzmacniającej. [przypis edytorski]
żali, właśc. zali (daw., starop.) — czy; czyż. [przypis edytorski]
żaliż (daw., starop.) — konstrukcja złożona z zaimka pytajnego zali: czy, czyż oraz partykuły -że (skróconej do -ż) w funkcji wzmacniającej. [przypis edytorski]
żartki a. żardki (starop.) — żwawy, rączy; ognisty. [przypis edytorski]
żartkość (starop.) — żwawość, żarliwość. [przypis edytorski]
żeby to beło z ujmą twej zwierzchności (starop.) — że byłoby to z ujmą twej zwierzchności; że przyniosłoby to ujmę twojemu stanowisku. [przypis edytorski]
żeby (…) wstawił (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką trybu przypuszczającego czasownika; inaczej: że wstawiłby. [przypis edytorski]
że go pamiątka żadna nie zostanie (starop.) — że nie zostanie po nim wcale pamięć; będzie zapomniany. [przypis edytorski]
że krzywdę cierpiała (starop.) — tu: ponieważ cierpiała krzywdę; ponieważ doznała krzywdy. [przypis edytorski]
żeleśca (starop.) — żelazne ostrza. [przypis edytorski]
życzliwość, którą po niem znała (starop.) — życzliwość, z której go znała. [przypis edytorski]
żyła (starop.) — tu: męski członek. [przypis edytorski]
żywegobym go raczej rada miała (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: rada [tj. chętnie] miałabym go [dostałabym go] raczej żywego. [przypis edytorski]
żywie (daw., starop.) — dziś popr. forma 3 os. lp: żyje. [przypis edytorski]
żywotem (…) miała (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: żywot miałam; życie miałam. [przypis edytorski]
żżec (starop.) — spalić; żżono: palono. [przypis edytorski]
za a. aza (starop.) — czy, czyż, czyżby; za po polsku nie rozumiesz: czy nie rozumiesz po polsku. [przypis edytorski]
zabawa (starop.) — zajęcie. [przypis edytorski]
zabawiać się (starop.) — zajmować się. [przypis edytorski]
zabawy (starop.) — zajęcia. [przypis edytorski]
zabiegać (starop.) — tu: zapobiegać. [przypis edytorski]
zableszczyć na strony oczy (starop.) — przewrócić oczyma. [przypis edytorski]
zać (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą ci, skróconą do -ć; znaczenie: czy, czyż. [przypis edytorski]
zachwycić (starop.) — pochwycić. [przypis edytorski]
zachwycić (starop.) — tu: pochwycić. [przypis edytorski]
zaczem (starop.) — po czym; następnie. [przypis edytorski]
zaczem (starop.) — po czym. [przypis edytorski]
zaczem (starop.) — po czym; tu: w wyniku czego. [przypis edytorski]
zajegoć (starop.) — zaraz; pojim zajegoć żonę: weź (sobie) niezwłocznie żonę. [przypis edytorski]
za jego dzielnością (starop.) — z powodu jego dzielności; dzięki jego dzielności. [przypis edytorski]
zajrzeć (starop.) — zazdrościć. [przypis edytorski]
zajrzysz (starop.) — zazdrościsz. [przypis edytorski]
zajutra (starop.) — nazajutrz. [przypis edytorski]
zajźrzeć (starop.) — zazdrościć. [przypis edytorski]
zajźrzeć (starop.) — zazdrościć; zayźrzawszy iey kęs: zazdroszcząc jej trochę, tu w znaczeniu: będąc o nią zazdrosny [wobec swego brata, Goffreda]. [przypis edytorski]
zakazujesz (starop.) — zalecasz się. [przypis edytorski]
zakon (starop.) — prawo, zbiór praw; także: wyznanie, religia. [przypis edytorski]
zakowany (starop.) — zakuty; wzmocniony (żelaznym) okuciem. [przypis edytorski]
zakusić (starop.) — zakąsić; ugryźć; spróbować. [przypis edytorski]
zalegać (starop.) — tu: rozciągać się. [przypis edytorski]
zali (starop.) — czy, czy też. [przypis edytorski]
zamęt ciężki dostał się mie (starop.) — spotkało mnie ciężkie nieszczęście. [przypis edytorski]
zamętek (starop.) — smutek, żałość, cierpienie. [przypis edytorski]
zamęt (starop.) — smutek; cierpienie. [przypis edytorski]
zamęt (starop.) — smutek, troska. [przypis edytorski]
zamyka się między temi (starop.) — znajduje się wśród nich; zalicza się do nich. [przypis edytorski]
zanadrze (starop.) — miejsce na piersiach pod wierzchnim ubraniem; w zanadrze, tu: do wnętrza. [przypis edytorski]
zanadrze (starop.) — miejsce na piersiach pod wierzchnim ubraniem; w zanadrzu, tu: wewnątrz, w sobie. [przypis edytorski]
za nas krześcijany (starop.) — za nas chrześcijan. [przypis edytorski]
za nic nie stoi (starop.) — tu: nic nie osłania; jest do niczego. [przypis edytorski]
za nierządnicę mię do nich udawał (starop.) — udawał przed nimi, że jestem nierządnicą; przedstawiał mnie w ich oczach jako nierządnicę. [przypis edytorski]
za pasem (starop.) — blisko; dzień za pasem: zbliża się dzień, nadchodzi dzień. [przypis edytorski]
zapędzony (starop.) — tu: popędliwy, gwałtowny w popędach, ulegający popędom. [przypis edytorski]
zaprzągać (starop.) — zaprzęgać. [przypis edytorski]
zarabiać (starop.) — tu: zasługiwać. [przypis edytorski]
zarazem (starop.) — od razu; niezwłocznie. [przypis edytorski]
zarazem (starop.) — tu: zaraz, od razu. [przypis edytorski]
zarazem (starop.) — zaraz, jednocześnie. [przypis edytorski]
zarazem (starop.) — zaraz, od razu. [przypis edytorski]
zarówno (starop.) — tu: równo (ze świtem). [przypis edytorski]
zarza (starop.) — zorza. [przypis edytorski]
zaś a. zasię (starop.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
zaśmiernie (starop.) — pokornie. [przypis edytorski]
zasadka (starop.) — zasadzka. [przypis edytorski]
zasadzili się byli (…) na nie (starop.) — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: zasadzili się wcześniej, uprzednio itp. [przypis edytorski]
zasię a. zasie (starop.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
zasię (daw.; starop.) — zaś, natomiast; na odwrót, przeciwnie. [przypis edytorski]
zasię (starop.) — tu: z powrotem; nazad. [przypis edytorski]
zasię (starop.) — tu: z powrotem. [przypis edytorski]
zasię (starop.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
zasię (starop.) — więc, zatem; zasięś mu rościęła (konstrukcja z przestawną końcówką czasownika): potem mu rozcięłaś. [przypis edytorski]
zasię (starop.) — zaś. [przypis edytorski]
zasię (starop.) — zaś, znów, z powrotem; na odwrót, odwrotnie; tu: z drugiej strony. [przypis edytorski]
za się (starop.) — za siebie; w tył. [przypis edytorski]
zasromany (starop.) — zawstydzony. [przypis edytorski]
zastanowić kogo (starop.) — zatrzymać. [przypis edytorski]
zastanowić się (starop.) — zatrzymać się. [przypis edytorski]
zastanowić się (starop.) — zatrzymać się. [przypis edytorski]
zastanowić się (starop.) — zatrzymać się; stanąć. [przypis edytorski]
zastanowić się (starop.) — zatrzymać się, ustać. [przypis edytorski]
zastanowiony (starop.) — zatrzymany. [przypis edytorski]
zastanowiwszy (starop.) — zatrzymawszy. [przypis edytorski]
zastawić się [za kogo, za co] (starop.) — stanąć w czyjej obronie, upomnieć się, wstawić się za kim. [przypis edytorski]
zasuty (starop.) — zasłany; tu: przysypany. [przypis edytorski]
za tak małe czasy (starop.) — w tak krótkim czasie. [przypis edytorski]
zatemem poznał (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: zatem poznałem; potem poznałem. [przypis edytorski]
zatem (starop.) — po czym; potem. [przypis edytorski]