ZBIÓRKA KRYZYSOWA
Potrzebujemy 125 tys. zł do końca 2024 roku, żeby móc dalej funkcjonować. Dlaczego?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie

Według języka: wszystkie | polski


Znaleziono 2000 przypisów.

pągwica (daw.) — agrafa. [przypis edytorski]

pątnik (daw.) — wędrowiec. [przypis edytorski]

pątnikować (daw.) — pielgrzymować. [przypis edytorski]

pachciarski (daw.) — dotyczący dzierżawców. [przypis edytorski]

pachciarz (daw.) — dzierżawca (np. karczmy, bydła, ziemi), najczęściej Żyd. [przypis edytorski]

pachciarz (daw.) — dzierżawca, osoba dzierżawiąca coś od kogoś (np. karczmę); w dawnej Polsce funkcję taką sprawowali zazwyczaj Żydzi. [przypis edytorski]

pachciarz (daw.) — osoba dzierżawiąca coś od kogoś (np. karczmę); w daw. Polsce funkcję taką sprawowali zazwyczaj Żydzi. [przypis edytorski]

pachciarz (daw.) — ubogi dzierżawca lub pośrednik handlowy, najczęściej Żyd. [przypis edytorski]

pachołek (daw.) — sługa, pomocnik. [przypis edytorski]

pacholątko (daw.) — dziecko. [przypis edytorski]

pacholęcy (daw.) — dziecinny, chłopięcy. [przypis edytorski]

pacholę (daw.) — mały chłopiec. [przypis edytorski]

pacierzem (…) klepał (daw.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: klepałem pacierze. [przypis edytorski]

paciorka (daw.) — dziś r.m.: paciorek. [przypis edytorski]

paczesny a. pacześny (daw.) — utkany z wyczesanego lnu lub konopii. [przypis edytorski]

paczyna (daw.) — rodzaj krótkiego wiosła. [przypis edytorski]

padnieli (…) uchybili (daw.) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: czy padnie, czy też uchybi. [przypis edytorski]

padół (daw.) — nisko położony teren, przen. cała ziemia. [przypis edytorski]

padół (daw.) — tu: ziemie położone niżej od otaczającego je terenu. [przypis edytorski]

padolny (daw.) — przym. od padół, tj. nisko położony teren, dolina, wąwóz. [przypis edytorski]

paduańczyk (daw.) — mieszkaniec Padwy (śrdw. łac. Padua), miasta w półn.-wsch. Włoszech; dziś popr.: padewczyk. [przypis edytorski]

paiża (daw.) — krótka tarcza metalowa używana przez rycerzy konnych. [przypis edytorski]

paiż (daw.) — krótka tarcza metalowa rycerzy konnych. [przypis edytorski]

pajuk (daw.) — członek służby lub straży przybocznej; lokaj, często ubrany z turecka. [przypis edytorski]

pakość (daw.) — obmierzłość, ohyda. [przypis edytorski]

pałać (daw.) — płonąć a. jarzyć się. [przypis edytorski]

pałamar (daw.) — paramonar (prysłużnik), niższy posługacz cerkiewny; do jego obowiązków należy bicie w dzwony oraz pomoc podczas nabożeństwa, np. podawanie kadzielnicy, świecy, księgi. [przypis edytorski]

pałuba (daw.) — niekształtna lalka. [przypis edytorski]

pałuba (daw.) — tu: kryty wóz towarowy. [przypis edytorski]

pałubka (daw., gw.) — zdr. od pałuba: nakrycie, w szczególności: nakrycie wozu (buda), drewniane lub słomiane nakrycie ula, wiecheć do zatykania komina. [przypis edytorski]

palba (daw.) — strzelanie. [przypis edytorski]

palestrant (daw.) — prawnik, członek palestry. [przypis edytorski]

paletot (daw.) — palto. [przypis edytorski]

palić koperczaki (daw., pot.) — zalecać się. [przypis edytorski]

paliowy (daw., z fr.) — słomianożółty, jasnożółty. [przypis edytorski]

paliwoda (daw.) — człowiek gwałtowny i lekkomyślny. [przypis edytorski]

paliwoda (daw.) — człowiek gwałtowny, nerwowy, także: lekkomyślny, nieodpowiedzialny. [przypis edytorski]

paliwoda (daw.) — człowiek lekkomyślny, niepoważny a. gwałtowny, porywczy. [przypis edytorski]

paliwoda (daw.) — zawadiaka, człowiek gwałtowny. [przypis edytorski]

palnąć bąka (daw., pot.) — pomylić się. [przypis edytorski]

paltocik (daw.) — palto, ciepłe okrycie wierzchnie. [przypis edytorski]

pamflet (daw.) — utwór literacki o charakterze ośmieszającym. [przypis edytorski]

pamiątka (daw.) — pamięć o czymś, wspomnienie. [przypis edytorski]

pamiętaj na to (daw.) — dziś: pamiętaj o tym. [przypis edytorski]

pamiętny (daw.) — pamiętający. [przypis edytorski]

panama (daw.) — wielkie oszustwo inwestycyjne; określenie pochodzące od największej afery gospodarczo-politycznej XIX w., związanej z działalnością francuskiej Kompanii Panamskiej, spółki akcyjnej założonej w celu zbudowania kanału w poprzek przesmyku panamskiego. [przypis edytorski]

pan dobrodziej (daw.) — zwrot grzecznościowy. [przypis edytorski]

pani zawołam (daw.) — dziś z B. (zam. D.): panią zawołam. [przypis edytorski]

panosza (daw.) — rycerz nieszlacheckiego pochodzenia, tu jednak w błędnym znaczeniu „szlachcic, arystokrata”. [przypis edytorski]

panosza (daw.) — władyka, człowiek należący do niższej szlachty a. niższego rycerstwa. [przypis edytorski]

pantalony (daw.) — spodnie, zwł. zbyt szerokie lub zbyt obcisłe. [przypis edytorski]

pantercza (daw.) — dziś popr.: panterza, przym. od wyrazu „pantera”. [przypis edytorski]

panwia (daw.) — a. panew: metalowe naczynie używane w warzelniach soli. [przypis edytorski]

papinek (daw.) — delikatniś; maminsynek. [przypis edytorski]

papiści (daw., pogardl.) — katolicy. [przypis edytorski]

parać (daw.) — łączyć, kojarzyć ze sobą. [przypis edytorski]

paradne (daw.) — śmieszne, zabawne. [przypis edytorski]

paradnie (daw., pot.) — doskonale. [przypis edytorski]

paradyz (daw.; z fr. paradis: raj) — najwyżej usytuowane i najtańsze miejsca w teatrze a. cyrku; również: galeria, jaskółka. [przypis edytorski]

paradyzowy (daw.) — rajski, z fr. paradis: raj. [przypis edytorski]

parafiaństwo (daw.) — cechy właściwe parafianom, osobom z prowincji; prowincjonalizm, zaściankowość. [przypis edytorski]

parafiańszczyzna (daw.) — zaściankowość, prowincjonalizm. [przypis edytorski]

parafianka (daw.) — osoba z prowincji. [przypis edytorski]

paralela (daw.) — prosta a. płaszczyzna równoległa do innej. [przypis edytorski]

paraliż postępowy (daw.) — porażenie postępujące, późne objawy kiły obejmujące narządy wewnętrzne i układ nerwowy. [przypis edytorski]

paralusa (daw.) — paraliż; do paralusa: do cholery, do diabła. [przypis edytorski]

paralusz (daw., gw.) — paraliż. [przypis edytorski]

parastatyczny (daw.) — pozornie pomocny. [przypis edytorski]