Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 471 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 111198 przypisów.
wewnętrze — dziś popr.: wnętrze. [przypis edytorski]
Wewnętrzne dzieje Polski za Stanisława Augusta — właśc. Wewnętrzne dzieje Polski za Stanisława Augusta, 1764–94, badania historyczne ze stanowiska ekonomicznego i administracyjnego; dzieło Tadeusza Korzona (1839–1918), opublikowane w latach 1882–1899. [przypis edytorski]
wewnętrznopolityczny — dziś: wewnątrzpolityczny, dotyczący polityki wewnętrznej państwa. [przypis edytorski]
wewnętrzny — dziś: wewnętrzny. [przypis edytorski]
we wniku — dziś popr.: we wnykach. [przypis edytorski]
we wojsku (gw.) — w wojsku. [przypis edytorski]
we wozie — dziś: w wozie. [przypis edytorski]
we wszystkich Stanach Zjednoczonych Australii — państwo Australia (formalnie Związek Australijski) powstało w 1901 jako federacja kilku odrębnych kolonii brytyjskich istniejących wcześniej na kontynencie australijskim; obecnie dzieli się na 6 stanów, 3 terytoria wewnętrzne i 7 terytoriów zewnętrznych. [przypis edytorski]
we wszystkiem biegu (starop.) — w pełnym biegu. [przypis edytorski]
Weyer, Johann (1515–1588) — niderlandzki lekarz, demonolog, autor dzieła O zwodniczych sztuczkach demonów (De praestigiis daemonum, 1563), w którym wypowiadał się przeciwko prześladowaniom czarownic, uznając, że podstawową przyczyną zachowania domniemanych czarownic są przywidzenia, które należy traktować jako objawy choroby psychicznej. [przypis edytorski]
Weyssenhoff, Józef (1860–1932) — polski poeta, powieściopisarz. W swoich utworach nawiązywał do Sienkiewicza, sprzeciwiając się klasowej separacji i wygodnemu, hedonistycznemu stylowi życia arystokracji. Do jego najważniejszych dzieł należą: Żywot i myśli Zygmunta Podfilipskiego (1898), Soból i panna (1911), Hetmani (1911), Puszcza (1915), Mój pamiętnik literacki (1925). [przypis edytorski]
weźcie rumianku albo rozchodniku — tj. zastosujcie terapię ziołoleczniczą (zwykłą w owych czasach). [przypis edytorski]
weźmcie — dziś popr. forma: weźcie. [przypis edytorski]
weźmi (daw.) — dziś popr. forma trybu rozkazującego: weź. [przypis edytorski]
Weźmiesz stok hańby za chwały twej stopnie/ I bezdeń nędzy — błąd logiczny. Można przypuszczać, że sens tego zdania miał być następujący: (własne) staczanie się w hańbę i przepaść (tj. bezdeń) nędzy weźmiesz za stopnie prowadzące do twej chwały. [przypis edytorski]
weźmiesz — tu: dostaniesz (lanie). [przypis edytorski]
weźmiewa (gw.) — weźmiemy. [przypis edytorski]
weźmijcie — dziś popr.: weźcie. [przypis edytorski]
weźmijcie — dziś: weźcie. [przypis edytorski]
weźmij — dziś popr. forma 2 os. lp tr.rozkaz.: weź. [przypis edytorski]
weźmij — dziś popr. forma: weź. [przypis edytorski]
weźmij — dziś: weź. [przypis edytorski]
weźmijmy — dziś popr.: weźmy. [przypis edytorski]
weźmi (starop. forma) — dziś forma 2.os.lp trybu rozkazującego: weź. [przypis edytorski]
weźmi (starop. forma) — weź. [przypis edytorski]
weźniesz (gw.) — weźmiesz. [przypis edytorski]
weźnie wzdychać (gw.) — zacznie wzdychać. [przypis edytorski]
weźrą — „weżrą” bądź „wejrzą” (tj. wpatrzą). [przypis edytorski]
weźrzy — daw. tryb rozkazujący: spojrzyj, wejrzyj. [przypis edytorski]
weź się na prawo — skieruj się na prawo. [przypis edytorski]
weźta (gw.) — weźcie. [przypis edytorski]
Weź… — w innym wydaniu uzupełnione: „Weź, kpie!”. [przypis edytorski]
weźże — konstrukcja z partykułą -że o funkcji wzmacniającej. [przypis edytorski]
weżetal — materiał, tiul perukarski. [przypis edytorski]
wezbrała beła (starop. forma) — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: wezbrała wcześniej (uprzednio, kiedyś itp.). [przypis edytorski]
wezbrawszy się — wspiąwszy się. [przypis edytorski]
wezdrżysz nogą (starop.) — zadrżą pod tobą nogi (ze strachu). [przypis edytorski]
wezgłowie — część łóżka, gdzie kładzie się głowę. [przypis edytorski]
wezgłowie — część legowiska, gdzie się kładzie głowę. [przypis edytorski]
wezgłowie — część posłania, gdzie kładzie się głowę. [przypis edytorski]
wezgłowie — storna łóżka, po której kładzie się głowę. [przypis edytorski]
wezgłowie — tu: krótsza krawędź łóżka. [przypis edytorski]
wezmą w tęgie kluby — sens: pohamują. [przypis edytorski]
wezmiecie — dziś popr. pisownia: weźmiecie. [przypis edytorski]
wezmie — dziś popr. pisownia: weźmie. [przypis edytorski]
wezne (gw.) — wezmę. [przypis edytorski]
wezulantkie bory — lasy na górze Vesulus (dziś Monte Viso, na granicy Włoch i Francji); tam znajdują się źródła Padu. [przypis edytorski]
Wezuwiusz — wulkan na terenie Włoch, na Półwyspie Apenińskim, nad Zatoką Neapolitańską. [przypis edytorski]
Wezuwiusz — wulkan we Włoszech, na Półwyspie Apenińskim. [przypis edytorski]
wezwany był przez cesarza do Burgu, aby wywołać cienie umarłych i uczynić je widzialnymi — w Polsce istnieje podobna legenda o Zygmuncie Auguście wzywającym mistrza Twardowskiego, by ten umożliwił mu kontakt ze zmarłą Barbarą Radziwiłłówną. [przypis edytorski]
wezwany (starop.) — (tak) nazywany, zwany; (o takim) wezwaniu, imieniu. [przypis edytorski]
wezwyczaić się — przyzwyczaić się. [przypis edytorski]
wezwyczajenie — dziś popr.: przyzwyczajenie. [przypis edytorski]
wezwyczajony (daw., gw.) — przyzwyczajony. [przypis edytorski]
wezwyczajony (gw.) — przyzwyczajony. [przypis edytorski]
wezyr — dostojnik państwowy w krajach muzułmańskich. [przypis edytorski]
wezyr — dostojnik państwowy w państwach muzułmańskich. [przypis edytorski]
wezyr — głównodowodzący armii i szef rządu w Turcji. [przypis edytorski]
wezyr — najważniejszy urzędnik dworu tureckiego, pośrednik w kontaktach między sułtanem a poddanymi. [przypis edytorski]
w febrze — tu: w gorączce. [przypis edytorski]
w figurę kanapy — w kształcie kanapy. [przypis edytorski]
W Flandryej (…) katolicka łaskawość — zaskakujące słowa autora, gdyż książę Alba, jako namiestnik hiszpański usiłując stłumić powstanie we Flandrii, wsławił się bezwzględnością i krwawymi rządami. [przypis edytorski]
w flaszeczce — dziś popr.: we flaszeczce. [przypis edytorski]
w Frankonią — dziś popr. forma B.lp: w Frankonię. [przypis edytorski]
w garcu (starop. forma) — w garncu, w garnku. [przypis edytorski]
w gastrulach czy blastulach — blastula: wczesne stadium rozwoju zarodkowego zwierząt (w tym także człowieka), w którym zarodek ma postać pojedynczej warstwy komórek tworzących tarczkę a. kulisty pęcherzyk z płynem w środku; gastrula: stadium rozwojowe zarodka następujące po fazie blastuli, różniące się wykształceniem dwóch a. trzech warstw komórek. [przypis edytorski]
w gęstwini — dziś popr. N.lp: w gęstwinie. [przypis edytorski]
w gęszczach — dziś: w gąszczach a. w gąszczu. [przypis edytorski]
w Genewie albo Szwajcarii — Genewa była niezależnym miastem, dołączyła do Konfederacji Szwajcarskiej dopiero po wojnach napoleońskich, w roku 1815. [przypis edytorski]
W getcie panował wielki władca głód — warszawskie getto było zamknięte, nikt nie mógł go opuścić bez zgody okupacyjnych władz. Zapasy żywności i innych artykułów przywiezione przez przesiedleńców szybko się wyczerpały, a w getcie zaczął panować głód i choroby. Wynikało to z planowej polityki nazistów, którzy ograniczyli dzienną dawkę kalorii do 180 (czyli 10 proc. tego, czego potrzebuje dorosła osoba). Nie pozwalano na dostarczanie do getta lekarstw i szczepionek. Organizacje żydowskie prowadziły w tych trudnych warunkach darmowe jadłodajnie, wydające dziesiątki tysięcy posiłków dziennie, a żydowscy lekarze próbowali ratować ofiary głodu na wszelkie sposoby. Jednak przy braku dostępu do żywności i środków medycznych ponad 90 tys. więźniów getta zmarło z głodu i chorób jeszcze przed rozpoczęciem wielkiej deportacji jego mieszkańców. [przypis edytorski]
w getto — dziś wyraz ten jest odmienny: w getcie. [przypis edytorski]
wgłąb' — dawna pisownia, z zaznaczoną miękkością końcowego b; dziś popr.: w głąb. [przypis edytorski]
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
w głębią — dziś popr. forma B. lp. wyrazu głębia: w głębię. Obecnie raczej użyłoby się sformułowania w głąb lub w głębinę. [przypis edytorski]
W głębszym gładzonych ciosów leżą stosy lesie — inaczej: w głębszym lesie leżą stosy gładzonych ciosów. [przypis edytorski]
w główną aleją (daw.) — dziś: w główną aleję. [przypis edytorski]
w głos — dziś: na głos. [przypis edytorski]
w głos — głośno. [przypis edytorski]
w głowach — od tej strony łóżka, gdzie znajduje się głowa leżącego człowieka. [przypis edytorski]
w głusz — dziś popr. B. lp.: głuszę. [przypis edytorski]
w gniazdzie — dziś popr.: w gnieździe. [przypis edytorski]
W gniewie na ojca mordy sam się zabił — popełnił samobójstwo uniesiony gniewem na morderstwa popełnione przez ojca. [przypis edytorski]
w górę podciągnął zwierzę, aż zawisło ponad ziemią — dorosły łoś waży ok. 400–700 kg. [przypis edytorski]
w goście — dziś popr.: w gości. [przypis edytorski]
w granicy tylko jest nieskończony — jest nieskończony tylko do pewnych granic. [przypis edytorski]
w Grecji o zburzeniu Troi wprzód wiedziano, nim posłaniec przybył — dzięki sygnałom ogniowym rozpalanym na szczytach gór wzdłuż wybrzeży; por. Ajschylos, Agamemnon. [przypis edytorski]
w grocie Marsa — zwanej potem Lupercal. [przypis edytorski]
w grodach rzeskich — w miastach Rzeszy. [przypis edytorski]
w grodzie Sieciecha — w Sieciechowie nad Wisłą, niedaleko Kozienic. [przypis edytorski]
w gromadnego liczbie zakonnika — sens: wśród tłumu zgromadzonych zakonników. [przypis edytorski]
w grotach Kentucky — chodzi o Jaskinię Mamucią, najdłuższą jaskinię świata, o łącznej długości korytarzy równej ok. 650 km, znajdującą się w Stanach Zjednoczonych, w stanie Kentucky. [przypis edytorski]
w groźnej miedzi — hartowana miedź była używana do wyrabiania broni. [przypis edytorski]
W grudniu 1840 r, po przywiezieniu zwłok Napoleona — Napoleon I Bonaparte zmarł na zesłaniu na Wyspie Świętej Heleny w 1821; w roku 1840 jego szczątki sprowadzono do Francji i 15 grudnia po uroczystym pogrzebie złożono w sarkofagu w Kościele Inwalidów w Paryżu. [przypis edytorski]
w gurę (starop. forma) — w górę. [przypis edytorski]
W gwiazdę Polski — w innej wersji tekstu: „W tęczę Franków”; jest to nawiązanie do rewolucji francuskiej. [przypis edytorski]
w gwiazdy sianą — nakrapianą gwiazdami. [przypis edytorski]
w Hadu — skrót od: w Hadesu. [przypis edytorski]
w Hadze odbywa się konferencja, na której mówi się o pokoju — pierwsza taka konferencja, zainicjowana przez cara Mikołaja II, odbyła się w 1899 r.; jej wynikiem było podpisanie tzw. konwencji haskich, czyli międzynarodowych umów regulujących prawa konfliktów zbrojnych (konwencje 1899, 1904, 1907), a także ochrony dóbr kultury (1954) czy legalizacji dokumentów (1961). [przypis edytorski]
w haftowaniu subtelnej roboty,/ Zrównać jej Pallas (…) nie mogła — aluzja do umiejętności Arachne i jej rywalizacji z Ateną. [przypis edytorski]
What did you expect from Chicago? (ang.) — Czego Pan się spodziewa po Chicago? [przypis edytorski]
what is that (ang.) — co to jest; tu: co to znaczy [przypis edytorski]
