Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | filozoficzny | fizyka | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | staropolskie | szwedzki | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 11065 przypisów.

szafarka — przełożona wśród służby; klucznica, gospodyni. [przypis edytorski]

szafarka — służąca dysponująca majątkiem. [przypis edytorski]

szafarka — służąca zarządzająca majątkiem i spiżarnią. [przypis edytorski]

szafarnia — tu: spiżarka; szafka na jedzenie. [przypis edytorski]

szafarnia — tu: spiżarnia. [przypis edytorski]

szafarz (daw.) — osoba odpowiedzialna za gospodarstwo domowe, w szczególności spiżarnię, na daw. dworze magnackim. [przypis edytorski]

szafarz — osoba, która rozdysponowuje dobra. [przypis edytorski]

szafarz — sługa zawiadujący czyimś mieniem. [przypis edytorski]

szafarz — tu: osoba odpowiedzialna za zaopatrzenie statku w żywność. [przypis edytorski]

szafarz — tu: osoba rozdająca jakieś dobra. [przypis edytorski]

szafarz — urzędnik dworski, odpowiedzialny za dostarczanie produktów żywnościowych. [przypis edytorski]

szafa z tablicami Przymierza — zwana również Arką. [przypis edytorski]

Szafer, Władysław (1886–1970) — botanik, dyrektor krakowskiego Ogrodu Botanicznego i profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego. [przypis edytorski]

szafir — kamień szlachetny o niebieskiej barwie. [przypis edytorski]

Szaflary — wieś w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim. [przypis edytorski]

szaflik — drewniana misa a. wiadro. [przypis edytorski]

szaflik — drewniane, okrągłe naczynie z uchwytami. [przypis edytorski]

szafot — drewniane podwyższenie, na którym wykonywano publiczne egzekucje skazanych na śmierć przez ścięcie. [przypis edytorski]

szafot — drewniane podwyższenie, służące do ścinania więźniów. [przypis edytorski]

szafować — tu: używać czegoś lub rozdawać coś w dużych (nadmiernych) ilościach. [przypis edytorski]

szafowy pokój — garderoba, pomieszczenie, w którym przechowuje się odzież. [przypis edytorski]

szafran — ciemnopomarańczowa przyprawa uzyskiwana z krokusów. [przypis edytorski]

szafranny — barwiony drogim żółtym barwnikiem. [przypis edytorski]

szafranny (daw.) — szafranowy. [przypis edytorski]

szafranny — intensywnie żółty; od nazwy szafranu, barwnika roślinnego. [przypis edytorski]

szafranowy — intensywnie żółty; barwiony żółtym barwnikiem uzyskiwanym z krokusów. [przypis edytorski]

szafran — przyprawa o ciemnożółtej barwie. [przypis edytorski]

szafunek (daw.) — gospodarowanie; szafowanie, rozdawnictwo. [przypis edytorski]

szafunek — szafowanie, możność dysponowania (przyznawania i odbierania). [przypis edytorski]

szafunek — szafowanie; powszechne dostarczanie, udostępnianie. [przypis edytorski]

Szaginian, Marietta Siergiejewna (1888–1982) — radziecka pisarka, dziennikarka i działaczka komunistyczna. [przypis edytorski]

Szah Abdulasim — sanktuarium Szach Abdul Azim, ważne miejsce pielgrzymkowe, znajdujące się w mieście Rej (ob. część Teheranu); zawiera grób Szacha Abdula Azima, potomka Hasana ibn Alego (wnuka Mahometa i drugiego z 12 imamów szyizmu) i towarzysza Muhammada al-Taki (dziewiątego z imamów szyizmu), który został tu pochowany w IX wieku; w sąsiedztwie sanktuarium znajdują się mauzolea dwóch krewnych innych imamów. [przypis edytorski]

szah (ukr. шаг) — dawna potoczna nazwa różnych drobnych monet, polskich, potem rosyjskich, używanych na terenie Ukrainy. [przypis edytorski]

Szajbler! Silberstein! Gromany. Gajery! Poznański! Heinzel! Szylle! Bielszowski! Krusze-Ender! Kunitzer! — nazwiska znanych łódzkich fabrykantów. [przypis edytorski]

szajgec (jidisz) — łobuz, hultaj; nieżydowski chłopiec; młody, niepraktykujący Żyd. [przypis edytorski]

szajgec (jidisz) — urwis, łobuz. [przypis edytorski]

szajgec — nieżydowski (chrześcijański) chłopiec. [przypis edytorski]

szajgec — pogardliwe określenie nieżydowskiego chłopca. [przypis edytorski]

szajlokowski — epitet utworzony od imienia podstępnego lichwiarza Shylocka z Kupca weneckiego Williama Shakespeare'a. [przypis edytorski]

Szajnocha, Karol (1818–1868) — polski pisarz, historyk i działacz niepodległościowy. [przypis edytorski]

Szajnocha, Szujski, Kubala, Bobrzyński — polscy historycy: Karol Szajnocha (1818–1868); Józef Szujski (1835–1883); Ludwik Kubala (1838-1918); Michał Bobrzyński (1849–1935). [przypis edytorski]

szakalów — dziś popr. forma D.lm: szakali. [przypis edytorski]

szakalów — dziś popr.: szakali. [przypis edytorski]

szałamaja — instrument dęty drewniany; piszczałka. [przypis edytorski]

szałaputą — dziś: szałaputem. [przypis edytorski]

szałas numer dziewiąty — dziś popr.: szałas numer dziewięć. [przypis edytorski]

szałasz — dziś popr. szałas. [przypis edytorski]

szałasze — dziś: szałasy. [przypis edytorski]

szaławiła — człowiek lekkomyślny, lekkoduch. [przypis edytorski]

szaławiła — człowiek lekkomyślny, świszczypała. [przypis edytorski]

szał marcjalny — tu: szał bojowy (od imienia boga wojny, Marsa). [przypis edytorski]

szał — w oryginale niem. Trunkenheit: upojenie, pijaństwo. [przypis edytorski]

szały — dziś popr. forma N.lm: szałami. [przypis edytorski]

Szalapin, Fiodor (1873–1938) — rosyjski śpiewak operowy uważany za jednego z najwybitniejszych śpiewaków z przełomu XIX i XX w. [przypis edytorski]

szalbierski — przym. od szalbierz, oznaczający oszusta, krętacza, kombinatora. [przypis edytorski]

szalbierz (daw.) — oszust, szachraj. [przypis edytorski]

szalbierz — oszust, krętacz, kombinator. [przypis edytorski]

szalbierz (z niem.) — oszust, krętacz. [przypis edytorski]

szalej, szalej jadowity — silnie trująca roślina, z której wytwarzano cykutę. [przypis edytorski]

szaleński — dziś popr. forma: szaleńczy. [przypis edytorski]

Szaleństwem są, ach, cierpienia…Le biniou, francuska piosenka, której słowa napisał Hippolyte-Louis Guérin (1797–1861), a muzykę skomponował Émile Durand (1830–1903). [przypis edytorski]

szaleństwo — w oryg. niem. Blödsinn: bzdury, brednie. [przypis edytorski]

szaleństwo — w oryg. niem. Blödsinn: głupstwo, bzdury. [przypis edytorski]

szalet — tu: szałas górski, drewniany domek. [przypis edytorski]

szalet (z fr.: chalet) — szałas pasterski, chata góralska, wiejski domek. [przypis edytorski]

szalom alejchem (hebr.) a. szolem alejchem (jid.) — pozdrowienie o znaczeniu pokój z Tobą, na które odpowiada się zwyczajowo alejchem szalom. [przypis edytorski]

Szalom — prawdopodobnie tu chodzi o postać: Szallum. Szallum był ojcem Chanameela, stryjem Jeremiasza (Jr 32,6–7). [przypis edytorski]

szalona Julka — bohaterka dramatu Augusta Kisielewskiego W sieci, kobieta zafascynowana sztuką i cyganerią. [przypis edytorski]

szalona (…) walczyć — w domyśle: szalona to rzecz (sprawa itp.); dziś raczej: szalone jest, szalonym jest walczyć. [przypis edytorski]

szalonemi skoki — dziś popr. forma N. lm: szalonymi skokami. [przypis edytorski]

szalony bard — prawdopodobnie nawiązanie do Ludovica Ariosta (1474–1533), włoskiego poety, autora poematu Orland szalony. [przypis edytorski]

szalotka a. czosnek askaloński (biol.) — roślina z rodziny czosnkowatych, używana jako warzywo. [przypis edytorski]

szaman — osoba pełniąca ważną funkcję w religiach animistycznych: utrzymuje ona stały kontakt z istotami nadludzkimi, duchami przodków i demonami, dzięki czemu potrafi m.in. leczyć. [przypis edytorski]

szamanowie — dziś popr. forma M. lm: szamani. [przypis edytorski]

szambelan — tytułowa godność nawiązująca do dawnego urzędu dworskiego. [przypis edytorski]

szambelan — wysoki urzędnik dworski w służbie osobistej króla lub księcia; później godność tytularna. [przypis edytorski]

szambelan — wysoki urzędnik dworski w służbie osobistej króla lub księcia. [przypis edytorski]

szambelan (z fr.)— urzędnik dworski. [przypis edytorski]

szamerowanie a. szamerunek — ozdoba ubrań, szczególnie dawnych mundurów, wykonana z pasmanterii (taśm, sznurów itp.) naszytej wymyślnie na materiale. [przypis edytorski]

szamerowanie — a. szamerunek; ozdoba ubrań, szczególnie dawnych mundurów, wykonana z pasmanterii (taśm, sznurów itp.) naszytej wymyślnie na materiale. [przypis edytorski]

szamerowanie — dekoracja ubrania w postaci naszytego na nie sznura. [przypis edytorski]

szamerowany — obszyty ozdobnym sznurem. [przypis edytorski]

szamerunek — ozdoba ubioru w postaci pętli grubej nici a. sznurka naszytych z przodu. [przypis edytorski]

szamerunek — ozdoba ubrań, szczególnie dawnych mundurów, wykonana z pasmanterii (taśm, sznurów itp.) naszytej wymyślnie na materiale. [przypis edytorski]

szames (jid., z hebr.) — woźny, posługacz w bożnicy lub gminie żydowskiej; także: osobisty pomocnik rabina. [przypis edytorski]

szames — sługa jeszywetu, rodzaj kościelnego. [przypis edytorski]