Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 114506 przypisów.

Szymon Słupnik, Szymon Słupnik Starszy (390–459)— syryjski asceta wczesnochrześcijański, zbudował wysoki kamienny słup z platformą na szczycie, na której spędził resztę życia; święty katolicki i prawosławny; jego styl życia naśladowało wielu innych ascetów. [przypis edytorski]

Szymon Stylites (łac. Simeon Stylites, 390–459) — eremita, asceta, święty kościoła katolickiego i prawosławnego; pochodził z Sis (dziś Kozan w Turcji), na pograniczu Cylicji i Syrii; praktykował ascezę w Antiochii Syryjskiej, gdzie zbudował kamienny słup (o wys. ok. 3 m, stopniowo podwyższany aż do 60 stóp, tj. ok. 18 m), na słupie Symeon umieścił platformę o powierzchni ok. 4 m²; przez niemal 40 lat tam modlił się, wygłaszał kazania oraz rozmawiał z odwiedzającymi go ludźmi; także: Szymon Stylita, Szymon Słupnik. [przypis edytorski]

Szymon z Lipnicy (ok. 1440–1482) — kaznodzieja bernardyński, zaraził się cholerą od chorych, którymi opiekował się podczas zarazy. [przypis edytorski]

Szymon z Montfort, właśc. Simon de Montfort (1208–1265) — przywódca buntu możnowładców przeciwko królowi Anglii Henrykowi III Plantagenetowi, pokonał i uwięził króla, a następnie przejął władzę; w 1265 roku zwołał pierwszy parlament z udziałem przedstawicieli miast. [przypis edytorski]

Szymon z rodu Bilgi (II w. p.n.e.) — przełożony Świątyni Jerozolimskiej, zdrajca, który nakłaniał wodza syryjskiego króla Seleukosa IV Filopatora do zagarnięcia skarbów Świątyni (2 Mch 3; 2 Mch 4, 1–3). [przypis edytorski]

szymoza — rodzaj masy wybuchowej. [przypis edytorski]

szynczek (daw.) — zdrobnienie od szynk, karczma. [przypis edytorski]

szyneczek — zdrobn. od: szynk, podrzędny lokal sprzedający alkohol. [przypis edytorski]

szynel — daw. męski płaszcz. [przypis edytorski]

szynel — mundurowy płaszcz, noszony przez policjantów, wojskowych oraz urzędników w Rosji. [przypis edytorski]

szynelnia — szatnia; od słowa szynel (rosyjski wełniany płaszcz mundurowy). [przypis edytorski]

szynel — płaszcz mundurowy. [przypis edytorski]

szynel — płaszcz o charakterystycznym kroju noszony w XIX w. i na początku XX przez ros. żołnierzy, urzędników i uczniów. [przypis edytorski]

szynel — płaszcz wojskowego kroju. [przypis edytorski]

szynel — rodzaj męskiego płaszcza, noszony przez rosyjskich i radzieckich żołnierzy oraz urzędników. [przypis edytorski]

szynel — rodzaj męskiego płaszcza, popularnego w Rosji na przełomie XIX i XX w. [przypis edytorski]

szynel — rodzaj płaszcza męskiego z przełomu XIX i XX w. [przypis edytorski]

szynel — rodzaj wełnianego płaszcza, charakterystycznego dla rosyjskich żołnierzy a. urzędników. [przypis edytorski]

szynel (z ros.) — męski płaszcz zimowy. [przypis edytorski]

szynel (z ros.) — płaszcz o wojskowym kroju. [przypis edytorski]

szynel (z ros. шинель) — wełniany płaszcz o wojskowym kroju. [przypis edytorski]

szyngiels (z ang. shingle) — gont, kij. [przypis edytorski]

szynion — rodzaj damskiego nakrycia głowy. [przypis edytorski]

szynkarz (daw.) — właściciel karczmy lub podrzędnej restauracji sprzedającej alkohol. [przypis edytorski]

szynk (daw.) — podrzędna restauracja lub bar z alkoholem. [przypis edytorski]

szynkiel (daw., z niem.) — koniec osi koła wystający poza piastę. [przypis edytorski]

szynk — lokal, raczej podrzędny, w którym sprzedawano alkohol. [przypis edytorski]

szynkować (daw.) — sprzedawać trunki w szynku; kupczyć; tu przen.: traktować. [przypis edytorski]

szynkowa gościna — gościna w szynku. [przypis edytorski]

szynkownia a. szynk (daw.) — podrzędna restauracja lub bar z alkoholem. [przypis edytorski]

szynkownia — daw. podrzędna restauracja. [przypis edytorski]

szynkownia (daw.) — szynk, podrzędna restauracja. [przypis edytorski]

szynkownia (daw.) — szynk, podrzędny lokal sprzedający alkohol. [przypis edytorski]

szynkownia — gospoda, zajazd, oberża. [przypis edytorski]

szynk — podrzędna restauracja serwująca alkohol. [przypis edytorski]

szynkwas — bufet, lada w szynku, w karczmie, przy której kupowało się trunki. [przypis edytorski]

szynkwas — bufet, lada w szynku, w karczmie, przy których kupowało się trunki. [przypis edytorski]

szynkwas — lada w szynku, w karczmie, przy której kupowało się trunki. [przypis edytorski]

szyper — dowódca małego statku. [przypis edytorski]

szyper — dowódca statku, kapitan. [przypis edytorski]

szyper — dozorca okrętowy. [przypis edytorski]

szyper — kapitan małego statku. [przypis edytorski]

szyper — pot. kapitan, dowódca niewielkiego statku handlowego; szyper w razie potrzeby włącza się w wykonywanie niezbędnych prac wraz z resztą załogi. [przypis edytorski]

Szypowszczyzna, Polanka, Piotropol, Zakątek — daw. grupka sąsiadujących ze sobą, otoczonych lasem zaścianków, ok. 100 km na wsch. od Wilna, 2 km na płd.-wsch. od jez. Wielka Szwakszta, przed II wojną światową w pow. postawskim woj. wileńskiego, ob. płn.-zach. Białoruś; w Polance i pobliskim Zalesiu funkcjonowały pensjonaty letniskowe; Baranówka: zaścianek ok. 3,5 km na płd. od powyższych. [przypis edytorski]

szyp (starop.) — grot strzały; strzała; pocisk. [przypis edytorski]

Szyraz — miasto w południowym Iranie, dawna stolica Persji. [przypis edytorski]

szyrzyć — dziś popr.: szerzyć. [przypis edytorski]

szyszak — daw.: hełm bojowy w kształcie stożka. [przypis edytorski]

szyszak (daw. szłom; z węg. sisak, z niem. Zischägge) — typ hełmu otwartego. [przypis edytorski]

szyszak — hełm bojowy w kształcie stożka. [przypis edytorski]

szyszak — hełm husarski. [przypis edytorski]

szyszak (hist.) — stożkowaty hełm bojowy. [przypis edytorski]

szyszak — rodzaj hełmu; osłona głowy rycerza. [przypis edytorski]

szyszak — rodzaj hełmu rycerskiego. [przypis edytorski]

szyszak — rodzja hełmu. [przypis edytorski]

szyszak — typ hełmu otwartego. [przypis edytorski]

szyszak (wojsk.) — stożkowaty hełm bojowy. [przypis edytorski]

Szyszkow, Aleksander Siemionowicz (1754–1841) — ros. pisarz i myśliciel; prezes Akademii Rosyjskiej (od 1813), znany ze swojej awersji do zapożyczeń z języków obcych. [przypis edytorski]

szyzma — schizma, odstępstwo. [przypis edytorski]

szyzmatycki (daw.) — schizmatycki, heretycki, innowierczy. [przypis edytorski]

szyzmatycki (daw.) — schizmatycki; tu: prawosławny. [przypis edytorski]

szyzmatyk (daw.) — dziś: schizmatyk; odstępca od wiary. [przypis edytorski]

szyzmatyk — dziś: schizmatyk; odstępca od wiary. [przypis edytorski]

Τάδ᾽ οὐχὶ Πελοπόννησος, ἀλλ᾽ Ἰωνία — gr.: „To nie Peloponez, ale Jonia”, jeden z dwóch napisów wyrytych na słupie postawionym na Przesmyku Korynckim w celu wyznaczenia granicy spornych terenów. Drugi napis, po przeciwnej stronie słupa, miał przeciwną treść. Na południe od znaku, na półwyspie Peloponez, panowała dorycka Sparta, na północ od niego znajdowała się strefa wpływów Aten, w których mówiono dialektem jońskim. [przypis edytorski]

ταδ ηδυ διαφανη (gr.) — te oto jasności. [przypis edytorski]

τἀγαθόν (gr.) — dobro. [przypis edytorski]

Τὶς δ οἰδεν (…) ἔοτι — z nieznanego utworu Eurypidesa, przytaczane przez Diogenesa Laertiosa (Pyrron z Elidy [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, IX, 73), Platona (Gorgiasz, 492d), Sekstusa Empiryka (Zarysy pirrońskie, III, 24). [przypis edytorski]

το αλογον (gr.) — alogon; termin filoz. określający to co „nie-rozumowe”, „poza-logiczne”; instynkty. [przypis edytorski]

τοις πολλοις πολλά δοκεί (gr.) — tłum ma wiele mniemań (Platon, Państwo, IX, IV) [przypis edytorski]

τὸ καλόν (gr.) — piękno. [przypis edytorski]

το λογικον (gr.) — logikon; termin filoz. określający to co racjonalne, logiczne. [przypis edytorski]

τόπος νοητός (gr.) — miejsce myślowe; wyrażenie Platońskie na określenie poznawalnego tylko intelektem miejsca, w którym znajdują się idee. [przypis edytorski]

τοὺς προσδοκῶντας χρυσίον ἐκ τῶν βαρβάρων — wyczekują złota od barbarzyńców; Arystofanes, Acharnejczycy, w. 108. [przypis edytorski]

tą chwilą — tu w znaczeniu: w tej chwili. [przypis edytorski]

tą dobą (daw.) — w tym czasie. [przypis edytorski]

tą modłą — tym sposobem; w ten sposób. [przypis edytorski]

tąm ręką zabił — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; znaczenie: tą ręką zabiłem. [przypis edytorski]

tą pracą (starop. forma) — B. lp; dziś: tę pracę. [przypis edytorski]

Tą przeklętą (…) serce — w tłumaczeniu opuszczono następne po tym zdanie, w oryg. niem. Er lachte boshaft und legte sich aufs Sofa (Zaśmiał się złośliwie i położył się na sofie); red. WL. [przypis edytorski]

tą razą (daw.) — dziś popr. r.m.: tym razem. [przypis edytorski]

tą razą (daw.) — tym razem. [przypis edytorski]