Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 477 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | bez liczby pojedynczej | czeski | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | łacina, łacińskie | liczba mnoga | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | przestarzałe | rosyjski | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski

Według języka: wszystkie | English | français | lietuvių | polski


Znaleziono 1784 przypisów.

kompozycyja — układ. [przypis redakcyjny]

kompozyta — umowa o zamianie świadczeń w naturze na kwoty pieniężne. [przypis redakcyjny]

kompozyty — układy, umowy (przemiana dziesięciny wytycznej na pieniężną). [przypis redakcyjny]

kompromis — jednanie, pośrednictwo w sporze. [przypis redakcyjny]

komprymowany — zgęszczony. [przypis redakcyjny]

komput — jednostki wojskowe, zatrudniane i opłacane zgodnie z ustaleniami sejmu dodatkowo, w razie nagłej potrzeby. [przypis redakcyjny]

komputowego żołnierza — wojska regularnego. [przypis redakcyjny]

komputowe wojsko — stałe wojsko zaciężne w XVII w. [przypis redakcyjny]

komput wojska — liczba, regestr; ochotnicy nie należeli do komputu i nie brali zasług tj. żołdu. [przypis redakcyjny]

komput (z łac.) — liczba, rejestr (wojskowy). [przypis redakcyjny]

komu inszemu — tj. diabłu; por. przysłowie: „Ni Bogu świeczki, ni diabłu ożoga”, na nic nie zdatny. Diabła wspominać wobec króla byłoby „niepolitycznie”. [przypis redakcyjny]

Komuna paryska — trwała od 18 marca do 28 maja 1871 roku. [przypis redakcyjny]

komunik (daw.) — jazda, kawalerzyści; podjazd. [przypis redakcyjny]

komunikiem iść (daw.) — jechać konno, wierzchem; komunik (daw.) — jeździec, kawalerzysta. [przypis redakcyjny]

komunikiem iść (daw.) — jechać konno wierzchem, w siodle; komunik (daw.) — jeździec, kawalerzysta. [przypis redakcyjny]

komunik — jazda, kawaleria. [przypis redakcyjny]

komunnik (częściej komunik) — konnica. [przypis redakcyjny]

Komu wiele dano, od tego wiele żądać będą — cytat z Ewangelii św. Łukasza (Łk 12:48). [przypis redakcyjny]

Komu zawżdy nad szyją wisi miecz goły — aluzja do miecza Damoklesa: Damokles, ulubieniec Dionizjosa, tyrana Syrakuz (405–367 r. p.n.e.), gdy zazdrościł władcy szczęśliwego losu został posadzony pod mieczem zawieszonym na końskim włosie, by mógł wczuć się w sytuację władcy w każdej chwili narażonego na nieszczęście. [przypis redakcyjny]

komża (z łac.) — biała koszula, wkładana na odzież przez księży. [przypis redakcyjny]

koń bił się — w znaczeniu: przebijał się. [przypis redakcyjny]

koń — drewniany koń z ukrytymi wewnątrz Grekami. [przypis redakcyjny]

koń maneżowy — wierzchowiec ujeżdżony na maneżu; od maneż: pomieszczenie do nauki konnej jazdy, ujeżdżalnia koni. [przypis redakcyjny]

koński ząb — ludowa nazwa kukurydzy pastewnej. [przypis redakcyjny]

koń stadniczy — żyjący w stadzie, dziki. [przypis redakcyjny]

Konaszewicz-Sahajdaczny, Petro herbu Pobóg (1570–1622) — hetman i wybitny wódz kozacki, walczył po stronie Rzeczypospolitej w wojnie polsko-rosyjskiej 1609–1618, organizował kozackie wyprawy łupieżcze do Stambułu, dowodził Kozakami w bitwie pod Chocimiem. [przypis redakcyjny]

koncent (daw.) — harmonia. [przypis redakcyjny]

koncent (daw., z łac.) — współbrzmienie, harmonia, muzyka. [przypis redakcyjny]

koncent — zgodny okrzyk. [przypis redakcyjny]

koncent (z łac.) — harmonia, melodia, śpiew. [przypis redakcyjny]

koncept z kalendarza — osiemnastowieczne, szczególnie saskie jeszcze kalendarze, jedyna lektura ciemnej prowincjonalnej szlachty, podawały bałamutne wiadomości, prognostyki pogody, przepowiednie wypadków historycznych i klęsk żywiołowych. Pełne były również niewybrednych żartów i konceptów. [przypis redakcyjny]

koncerz — długi miecz, przeznaczony raczej do kłucia niż do cięcia. [przypis redakcyjny]

koncerz — długi na 150-180 cm, ciężki miecz. [przypis redakcyjny]

koncerz — miecz prosty i szeroki do pchnięć z konia. [przypis redakcyjny]

koncha — muszla; tu: ozdoba z drogich kamieni. [przypis redakcyjny]

koncha — wyobraża figurę kręgów piekielnych szerszych w obwodzie, a zwężonych u spodu. [przypis redakcyjny]

koncypient jurysta (z łac.) — praktykant adwokacki. [przypis redakcyjny]

koncyrz — właśc. koncerz: długi, prosty miecz używany przez polską husarię. [przypis redakcyjny]

kondekorowany — ozdobiony, udekorowany. [przypis redakcyjny]

kondemnata — myśl: „Ponieważ nie otrzymałeś w trybunale kondemnaty na Myszkowskim, więc starasz się mu w inny sposób szkodzić, rujnując margrabię”. [przypis redakcyjny]

kondemnata (z łac.) — termin prawny oznaczający nieposłuszeństwo w stawieniu się przed sądem, po odebraniu pozwu, w terminie rozprawy. Otrzymanie kondemnaty czyni ukaranego niezdolnym do wszelkich funkcji publicznych. [przypis redakcyjny]

kondemnatka (z łac. condemnatio) — wyrok skazujący. [przypis redakcyjny]

kondescencja (z łac.) — zjazd sądu na grunt, na miejsce sporu. [przypis redakcyjny]

kondescensje — sądy zjazdowe w dawnej Polsce; por. objaśnienie w dalszym ciągu tekstu. [przypis redakcyjny]

Kondeusz, książę de Luynes (…) — wyliczeni tu są przedstawiciele arystokracji francuskiej, dworzanie Ludwika XIV. [przypis redakcyjny]

Kondeusz — tu: ks. Enghien, syn Kondeusza, kandydat do tronu pol. [przypis redakcyjny]

kondolencja — mowa żałobna. [przypis redakcyjny]

kondycja — stan, stanowisko społeczne. [przypis redakcyjny]

kondycje (daw., z łac.) — warunki. [przypis redakcyjny]

kondycje (łac. conditio) — warunki. [przypis redakcyjny]

kondyktową — [B.lp r.ż.] umowną, polubowną. [przypis redakcyjny]

kondyment (daw.) — przyprawa. [przypis redakcyjny]

kondymenty (lm) — przyprawy. [przypis redakcyjny]

kondyment (z łac.) — przyprawa. [przypis redakcyjny]

kondys, kondysek — nazwy gatunku psa, a zarazem przytyk do imienia księcia Kondeusza. [przypis redakcyjny]

kondys (starop.) — pies podwórkowy. [przypis redakcyjny]

Koneczny, Feliks —- aluzja do artykułu dra Feliksa Konecznego, redaktora „Świata słowiańskiego”, pt. Teoria Grunwaldu. („Przegląd Powszechny”, 1910, lipiec). Artykuł ten znany był autorowi z przedruku w „Widnokręgach” z dn. 10 sierpnia 1910. Z. X–XII. Wzmianka o nim powtarza się jeszcze w Pamiętniku we wpisie z dnia 3 II. [red. WL]. [przypis redakcyjny]

Konfederaci — zobacz przypisek w Introdukcji. [przypis redakcyjny]

Konfederacja Dysydentów — w r. 1767, zawiązana z poduszczenia rosyjskiego; sama przez się bezsilna; znaczenie jej wynikało jedynie stąd, że, odwoławszy się do współwierczych dworów o opiekę, dała im pozór mieszania się do spraw wewnętrznych Rzeczypospolitej na żądanie jej własnych obywateli. [przypis redakcyjny]

Konfederacja jest w Polsce tym, czym była w Rzymie dyktatura — por. Wstęp. [przypis redakcyjny]

Konfederacja Radomska — pod wodzą Karola Radziwiłła. [przypis redakcyjny]

konferencja — rozmowa. [przypis redakcyjny]

konferować — tutaj: zdawać na kogo, udzielać. [przypis redakcyjny]

konferowany — dany. [przypis redakcyjny]

konfessaty (lm) — zeznania; istniały dwa rodzaje konfessaty: libera confessata (wolne zeznania) i confessata torturata (zeznania na torturach, wymuszone). [przypis redakcyjny]