Przypisy

byłby praw (daw.) — miałby rację. [przypis edytorski]

byłbyś był (…) osłupiał (daw.) — konstrukcja czasu zaprzeszłego, wyrażająca czynności i zdarzenia wcześniejsze od tych wyrażonych czasem przeszłym prostym; znaczenie: osłupiałbyś. [przypis edytorski]

byłby tańszy (daw.) — nie drożyłby się; nie upierałby się. [przypis edytorski]

był cię widział (daw.) — forma czasu zaprzeszłego oznaczającego czynność wcześniejszą w stosunku do innej przeszłej. [przypis edytorski]

byłli (daw.) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: czy był. [przypis edytorski]

było strachu trocha (daw.) — było strachu trochę. [przypis edytorski]

było zagasło (daw.) — forma czasu zaprzeszłego, dziś: zagasło. [przypis edytorski]

był padł (daw., gw.) — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: padł wcześniej (w stosunku do innej czynności przeszłej). [przypis edytorski]

był robił (daw., gw.) — forma daw. czasu zaprzeszłego; znaczenie: robił (wcześniej w stosunku do innych działań i zdarzeń wyrażonych również w czasie przeszłym). [przypis edytorski]

był rozsyłał (daw.) — forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: rozsyłał wcześniej, uprzednio (przed wydarzeniami a. czynnościami wyrażonymi formą zwykłego czasu przeszłego). [przypis edytorski]

był (…) ustał (daw., gw.) — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: ustał (wcześniej; przed innymi opisywanymi czynnościami i zdarzeniami). [przypis edytorski]

był wrócił (daw., gw.) — daw. forma czasu zaprzeszłego, dziś: wrócił (wcześniej, przed inną czynnością a. wydarzeniem wyrażonym w czasie przeszłym). [przypis edytorski]

był (…) wychodził (daw., gw.) — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: wychodził (wcześniej; przed innymi opisywanymi czynnościami i zdarzeniami). [przypis edytorski]

były rzucały (daw.) — forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: rzucały wcześniej, uprzednio (przed wydarzeniami a. czynnościami wyrażonymi formą zwykłego czasu przeszłego). [przypis edytorski]

byłyżby (daw.) — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czyżby były. [przypis edytorski]

Byłżebym wzniecił (daw.) — czy mógłbym wzniecić. [przypis edytorski]

był zabawny (daw.) — był zajęty; zabawiać się (daw.): zajmować się. [przypis edytorski]

był zarył (daw., gw.) — daw. forma czasu zaprzeszłego, dziś: zarył (wcześniej w stosunku do innych czynności i zdarzeń wyrażonych w czasie przeszłym). [przypis edytorski]

był zdołał (daw.) — forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: zdołał wcześniej, uprzednio (przed wydarzeniami a. czynnościami wyrażonymi formą zwykłego czasu przeszłego). [przypis edytorski]

był (…) zjechał (daw.) — forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: zjechał wcześniej, uprzednio (przed wydarzeniami a. czynnościami wyrażonymi formą zwykłego czasu przeszłego). [przypis edytorski]

był (…) zszedł (daw.) — forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: zszedł wcześniej, uprzednio (przed wydarzeniami a. czynnościami wyrażonymi formą zwykłego czasu przeszłego). [przypis edytorski]

był zwyklejszy (daw.) — był bardziej przyzwyczajony, przywykł bardziej; był zwyklejszy miecz pieścić w swéj dłoni niż przyjacielską podawać u proga — był bardziej przyzwyczajony do walki niż do przyjaznego witania gości. [przypis edytorski]

bylem dorzucił (daw.) — byle bym dorzucił; jeżeli tylko dorzucę. [przypis edytorski]

byli się obchodzili (daw.) — forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: obchodzili się wcześniej, uprzednio (przed wydarzeniami a. czynnościami wyrażonymi formą zwykłego czasu przeszłego). [przypis edytorski]

bym się sądził panem (daw.) — uważałbym się za pana. [przypis edytorski]

by najbardziej (daw.) — tu: choćby najbardziej. [przypis edytorski]

by nawet (daw.) — choćby nawet. [przypis edytorski]

bystrszy (daw.) — bardziej bystry; szybszy. [przypis edytorski]

bystry (daw.) — szybki, zwinny. [przypis edytorski]

by też (daw.) — choćby; choćby nawet. [przypis edytorski]

by też (daw.) — choćby nawet. [przypis edytorski]

by też najlepsze (daw.) — choćby i najlepsze. [przypis edytorski]

bywać (daw.) — udzielać się towarzysko; uczęszczać na przyjęcia i imprezy (premiery teatralne, koncerty itp.), na których spotyka się elita towarzyska. [przypis edytorski]

bywajcież (daw.) — konstrukcja z partykułą -że skróconą do -ż; znaczenie: bywajcie zatem, bywajcie więc (pozdrowienie na pożegnanie). [przypis edytorski]

Bywaj! (daw.) — Do mnie!; Chodźcie tu! itp. [przypis edytorski]

bywaj (daw.) — okrzyk żądający przybycia, zwł. w chwili niebezpieczeństwa. [przypis edytorski]

bywaj (daw.) — przybywaj. [przypis edytorski]

bywały (daw.) — obyty w świecie, doświadczony. [przypis edytorski]

bździna (daw.) — gazy, pierdnięcie. [przypis edytorski]

bzdura (daw.) — o dziecku: trzpiotek, głuptasek. [przypis edytorski]

bzdurstwo (daw.) — bzdura, głupstwo, drobiazg. [przypis edytorski]

ćchać (daw.) — uderzać, niszczyć, psuć; dźgać. [przypis edytorski]

ćma (daw.) — ciemność. [przypis edytorski]

ćma (daw., gw.) — ciemność. [przypis edytorski]

ćma (daw.) — mnóstwo. [przypis edytorski]

ćma (daw.) — mrowie, tłum. [przypis edytorski]

ćma (daw.) — tłum. [przypis edytorski]

ćma (daw.) — tu: chmara, mnóstwo. [przypis edytorski]

ćma (daw.) — tu: mnóstwo, tłum. [przypis edytorski]

ćwiczonoż nas (daw.) — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy ćwiczono nas, czyż ćwiczono nas. [przypis edytorski]

ćwiczony (daw.) — bity, chłostany. [przypis edytorski]

ćwiczyć (daw.) — napominać. [przypis edytorski]

ćwik (daw.) — człowiek ćwiczony, doświadczony, szczwany; wyjadacz. [przypis edytorski]

ćwik (daw.) — doświadczony, przebiegły człowiek. [przypis edytorski]

ćwik (daw.) — ktoś doświadczony, przebiegły, chytry. [przypis edytorski]

ćwik (daw.) — spryciarz. [przypis edytorski]

ćwik (daw.) — tu: kapłon, wykastrowany, specjalnie utuczony młody kogut; wyglądać jak ćwik: być zarumienionym. [przypis edytorski]

ćwik (daw.) — zuch, spryciarz (także: istota niedojrzała lub nieokreślona pod względem płci). [przypis edytorski]

caban (gw.) a. czaban (daw.) — duży wół lub baran. [przypis edytorski]

cackać (daw.) — pieścić. [przypis edytorski]

cacko (daw.) — zabawka. [przypis edytorski]

całkiem (daw.) — tu: całkowicie, w całości. [przypis edytorski]

całkiem (daw.) — w całości, całkowicie, w pełni. [przypis edytorski]

całość (daw.) — bezpieczeństwo. [przypis edytorski]

całunek (daw.) — pocałunek. [przypis edytorski]

cały planeta (daw., r.m.) — dziś popr.: cała planeta (r.ż.). [przypis edytorski]

cale (daw.) — całkiem, całkowicie. [przypis edytorski]

cale (daw.) — całkiem, całkowicie; zupełnie. [przypis edytorski]

cale (daw.) — całkiem, całkowicie, zupełnie. [przypis edytorski]

cale (daw.) — całkiem. [przypis edytorski]

cale (daw.) — całkiem, tu: wcale. [przypis edytorski]

cale (daw.) — całkiem, zupełnie. [przypis edytorski]

cale (daw.) — całkiem, zupełnie; tu: wcale. [przypis edytorski]

cale (daw.) — całkowicie. [przypis edytorski]

cale (daw.) — całkowicie, zupełnie. [przypis edytorski]

cale (daw.) — całkowicie; zupełnie. [przypis edytorski]

cale (daw.) — całkowicie, zupełnie; wcale. [przypis edytorski]

cale (daw., gw.) — całkiem, całkowicie, w pełni. [przypis edytorski]

cale (daw.) — tu: całkowicie; zupełnie. [przypis edytorski]

cale (daw.) — wcale. [przypis edytorski]

cale (daw.) — wcale; zupełnie, całkiem. [przypis edytorski]

cale (daw.) — wcale, zupełnie. [przypis edytorski]

cale (daw.) — zupełnie, całkowicie. [przypis edytorski]

cale (daw.) — zupełnie. [przypis edytorski]

carz (daw.) — władca. [przypis edytorski]

casino (wł. dosł.: domek; daw.) — dom wypoczynkowy lub wakacyjny, zwłaszcza we Włoszech. [przypis edytorski]

ceber (daw.) — duże naczynie, wykonane z drewnianych klepek. [przypis edytorski]

ceber (daw.) — duże, okrągłe naczynie, zrobione z klepek. [przypis edytorski]

ceber (daw.) — szerokie drewniane wiadro. [przypis edytorski]

ceber (daw.) — wiadro. [przypis edytorski]

cebrzyk (daw.) — wiaderko. [przypis edytorski]

cech (daw.) — instytucja zrzeszająca rzemieślników z jednej branży. [przypis edytorski]

cechować (daw.) — znaczyć. [przypis edytorski]

ceduła (daw.) — tu zapewne: oficjalny komunikat giełdowy z wykazem kursów walut, notowań papierów wartościowych, cen towarów itp., albo też: rodzaj druku reklamowego z ofertą towarów. [przypis edytorski]

ceduła (daw.) — zapisana kartka; pokwitowanie. [przypis edytorski]

ceduła (daw.) — zapisana kartka, zestawienie, reklama; tu: plakat, afisz. [przypis edytorski]

ceduła (daw.) — zapis, kwit; wykaz. [przypis edytorski]

cedułka (daw., z łac.) — list polecający. [przypis edytorski]

cekhausy (daw.) — arsenały, składy broni. [przypis edytorski]

cekhauz (daw., z niem.) — arsenał, strażnica. [przypis edytorski]