Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 5449 przypisów.

naleźć (starop.) — znaleźć. [przypis edytorski]

Należy przedstawić jej dziewięciu bohaterów — popularną rozrywką w epoce elżbietańskiej było przedstawianie Dziewięciu Bohaterów, postaci uznanych w średniowieczu za ideały rycerstwa. Na dziewiątkę składało się trzech pogańskich herosów antyku: Hektor, Aleksander Wielki i Cezar, trzech żydowskich biblijnych: Jozue, Dawid i Juda Machabeusz, oraz trzech średniowiecznych, chrześcijańskich: król Artur, Karol Wielki i Godfryd de Bouillon. Tutaj skład zostaje zmieniony: Holofernes dodaje Pompejusza i Herkulesa. [przypis edytorski]

nalezion (daw.) — znaleziony. [przypis edytorski]

nalezion — dziś popr.: znaleziony. [przypis edytorski]

naleziony — dziś: znaleziony. [przypis edytorski]

na lico (z ros.) — tu: na pierwszy rzut oka. [przypis edytorski]

na licyjskim łanie — Licja, kraina w płd. części Azji Mniejszej. [przypis edytorski]

na liczbie zostać (starop.) — być dłużnym. [przypis edytorski]

naliszszy (starop.) — najlichszy, najgorszy. [przypis edytorski]

na Litwiny — dziś: na Litwinów. [przypis edytorski]

na ludzie (starop. forma) — dziś B.lm: na ludzi. [przypis edytorski]

na ludzim ich wywiódł (daw., gw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; znaczenie: na ludzi ich wywiodłem. [przypis edytorski]

na lwa srogiego bez obawy siędziesz i na okrutnym smoku jeździć będziesz — fragm. biblijnego psalmu 91 w tłumaczeniu Jana Kochanowskiego. [przypis edytorski]

Na lwa srogiego bez obawy wsiędziesz, I na ogromnym smoku jeździć będziesz… — fragm. Psalmu 91 w przekładzie Jana Kochanowskiego. [przypis edytorski]

Na Madagaskarze — powstała w 1930 Liga Morska i Kolonialna stawiała sobie za cel pozyskanie dla Polski kolonii zamorskich: jednym z rozważanym rozwiązań był zakup od Francji wyspy Madagaskar, u wybrzeży Afryki. W 1937 roku wysłano tam misję rządową, której celem było zbadanie przydatności wyspy jako przyszłej kolonii. Liga oraz środowiska narodowców głosiły w tym okresie hasło „Żydzi na Madagaskar!”, w grudniu 1938 i czerwcu 1939 podczas posiedzeń Sejmu zgłoszono interpelacje poselskie w sprawie przymusowej emigracji mniejszości żydowskiej. [przypis edytorski]

na małem (gw.) — tu: w niewielkim gospodarstwie. [przypis edytorski]

na mały czas (starop.) — na krótko. [przypis edytorski]

na małym dniu (daw.) — kiedy dni są krótkie, w odróżnieniu od „na wielkim dniu”, w długie dni letnie. [przypis edytorski]

na małżeństwo z Niną krzyżyk — sens: nic nie wyjdzie z małżeństwa z Niną. [przypis edytorski]

namalowanemi — daw. forma N. i Msc. lm przymiotników i imiesłowów przym. r.ż. i r.n.; dziś tożsama z r.m.: namalowanymi. [przypis edytorski]

na martwe i umęczone — dziś popr. forma B. lm r.m-os.: na martwych i umęczonych. [przypis edytorski]

na maszynie (rusycyzm) — samochodem. [przypis edytorski]

namazas — musulmonų relgihinė apeiga. [przypis edytorski]

namazas — musulmonų religinė apeiga. [przypis edytorski]

na Mazowsze — chodzi tu dokładnie o podróż do Warszawy na sejm. [przypis edytorski]

namaz (tur.) — obowiązkowa modlitwa muzułmańska odmawiana pięć razy w ciągu dnia. [przypis edytorski]

nam Chrystus przez Ducha ś. wlewa miłość — nawiązanie do Rz 5, 5: „ A nadzieja nie pohańbia, iż miłość Boża rozlana jest w sercach naszych przez Ducha Ś., który nam jest dan” (tłum. Wujka). [przypis edytorski]

nam do odparcia na sile nie schodzi — mamy wystarczające siły, by odeprzeć atak. [przypis edytorski]

namężniejszy (starop. forma) — najmężniejszy. [przypis edytorski]

namężnieyszy (starop. forma) — dziś popr.: najmężniejszy. [przypis edytorski]

namężnieyszy (starop. forma ort.) — dziś: najmężniejszy. [przypis edytorski]

Nam etsi urbs ipsa olim caput gentis non fuerit, Moscorum tamen nomen veteribus non ignotum fuisse constat — tłumaczenie w nast. zdaniu. [przypis edytorski]

na miasto! (zniekszt. ros.) — na miejsce! [przypis edytorski]

na międzymorzu — na Półwyspie Apenińskim, otoczony przez morza: Liguryjskie i Tyrreńskie na zach., Jońskie na płd. i Adriatyckie na wsch. [przypis edytorski]

namiętnymi krzyki (daw.) — dziś popr. forma N.lm: namiętnymi krzykami. [przypis edytorski]

namiętnymi ruchy (daw.) — dziś popr. forma N.lm: (…) ruchami. [przypis edytorski]

na mię wiedzą to (starop.) — o mnie wiedzą to. [przypis edytorski]

namieciech (starop. forma) — dziś N.lm: (w) namiotach. [przypis edytorski]

namiecie (starop. forma) — dziś Msc.lp: (w) namiocie. [przypis edytorski]

namiecie (starop. forma) — dziś N.lp: (po) namiocie. [przypis edytorski]

na miecz wsparta — dziś popr.: o miecz wsparta. [przypis edytorski]

namiejętnościom — dziś popr.: namiętnościom. [przypis edytorski]

na miejsce Dudonowe — w miejsce Dudona (poległego dowódcy jednego z oddziałów wojsk). [przypis edytorski]

na miejscu zwanym Kamień — w oryg. locus vocabulo lapis; zapewne Kamień Śląski w pobliżu Opola. [przypis edytorski]

namieniać — dziś popr.: nadmieniać, tj. wspominać. [przypis edytorski]

namienić (daw.) — nadmienić, wspomnieć. [przypis edytorski]

namienić (daw.) — wymienić, wspomnieć. [przypis edytorski]

namienił — dziś: nadmienił; wspomniał. [przypis edytorski]

namieniłem — dziś: nadmieniłem. [przypis edytorski]

namieśnik — dziś: namiestnik. Tu w sensie: osoba pełniąca tę samą funkcję co Lisowski po jego śmierci. [przypis edytorski]

Namiestnictwo — najwyższy urząd administracyjny w Galicji, stworzony w 1849 roku, od 1866 piastowali go wyłącznie Polacy. [przypis edytorski]

namiestnik — osoba sprawująca władzę w zastępstwie panującego. [przypis edytorski]

namioty (starop.) — dziś B.lm: (między) namiotami. [przypis edytorski]

namitka — chusta osłaniająca głowę, czoło i szyję, noszona daw. przez kobiety. [przypis edytorski]

namitka — chusta osłaniająca szyję i podbródek, wiązana na czubku głowy, noszona daw. przez kobiety; podwika. [przypis edytorski]

nami — wyraz usunięty w wydaniu z 1816 r. [przypis edytorski]

nam ku obelżeniu (starop.) — na naszą hańbę; tj. obrażając nas swoim postępowaniem. [przypis edytorski]

na młodziku — w czasie nowiu księżyca. [przypis edytorski]

na młodziku — w pierwszej kwadrze. [przypis edytorski]

nam nadążyć — dziś: za nami nadążyć. [przypis edytorski]

nam na złe (starop.) — na naszą niekorzyść, na naszą szkodę. [przypis edytorski]

na mnichy, na Lachy — dziś popr. forma B. lm: na mnichów, na Lachów. [przypis edytorski]

namniej (starop.) — dziś: najmniej. [przypis edytorski]

namniej (starop. forma) — najmniej. [przypis edytorski]

namniej (starop. forma) — najmniej; tu: ani trochę. [przypis edytorski]

namniejsza (starop. forma) — dziś: najmniejsza. [przypis edytorski]

na mnieś włożył — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: na mnie wołżyłeś. [przypis edytorski]

na mój benefis — tu: na moją rzecz, z mojego powodu. [przypis edytorski]

namówić pana Haraburdy — dziś z B.: namówić pana Haraburdę. [przypis edytorski]

namówiemy (daw. forma) — dziś: namówimy. [przypis edytorski]

namówił (…) Haraburdy — dziś z B.: namówił Haraburdę. [przypis edytorski]

namocniejszy (starop. forma) — najmocniejszy. [przypis edytorski]

na mohiłu (z ukr.) — na mogiłę. [przypis edytorski]

na morderce mściwy spod ziemi wywiedź huf — hufiec mściwych Erynii. [przypis edytorski]

namorzyny — przybrzeżne lasy i zarośla słonowodne. [przypis edytorski]

Nam schodzić nie kazano — Por. „Nam strzelać nie kazano” (pierwszy wers Reduty Ordona Adama Mickiewicza). [przypis edytorski]

Nam strzelać nie kazano. Wstąpiłem na działo — W zdaniach tych „ja” poetyckie odnosi się do wskazanej w podtytule osoby adiutanta, który na gorąco relacjonuje obserwowane wydarzenia generałowi, przy którym służy w wojsku. Na podstawie informacji autobiograficznych historycy literatury utożsamiają adiutanta z przyjacielem Mickiewicza, również poetą, Stefanem Garczyńskim, który wziął czynny udział w powstaniu listopadowym 1830 r. [przypis edytorski]

Nam trzeba cnót siły, cnót tryumfu, nam trzeba koniecznie cnót szczęścia… — Narcyza Żmichowska, Poganka,Wstępny obrazek. [przypis edytorski]