Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | rosyjski | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | zoologia

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 3490 przypisów.

gdzie jeden mówi Mamertynomi, iż prawa nie mają głosu wobec wojsk (…) — Plutarch, Pompejusz, 10 [w:] Żywoty sławnych mężów. [przypis edytorski]

gdziem mamki dostał (starop. forma) — gdzie dostałem mamkę (tj. gdzie wynająłem mamkę). [przypis edytorski]

gdziem mieszkała — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: gdzie mieszkałam. [przypis edytorski]

gdziem (…) mieszkała (starop.) — gdzie mieszkałam. [przypis edytorski]

Gdzie moje Amazonki? — miasto Efez miały założyć wojownicze Amazonki, które zapoczątkowały w tym miejscu kult Artemidy. [przypis edytorski]

gdziem przedstawił — inaczej: gdzie przedstawiłem (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

gdziem się znajdował — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: gdzie się znajdowałem. [przypis edytorski]

gdziem (…) stał — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: gdzie stałem. [przypis edytorski]

gdziem zawżdy robił (gw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: gdzie zawżdy robiłem (tj. gdzie zawsze pracowałem). [przypis edytorski]

Gdzie Napoleon wielki? — parafraza Wielkiego testamentu François Villona, wers 357 i dalej. [przypis edytorski]

gdzie na stronę — dziś: gdzieś na bok. [przypis edytorski]

gdzie (…) obrały — gdzie mają miejsce. [przypis edytorski]

gdzie ona teraz? — ślad rosyjskiej składni, pomijającej orzeczenie; po polsku raczej: gdzie ona teraz jest. [przypis edytorski]

Gdzie ona zwęża się — tzw. Brama Kraszewskiego. [przypis edytorski]

gdzie ono ziemię w się zawiera (starop.) — tzn. gdzie morze zawiera w sobie ziemię; gdzie ze wszech stron otacza ląd. [przypis edytorski]

gdzie padł już przecież pierwszy strzał — 20 maja 1939 r. hitlerowskie bojówki w Kałdowie spaliły budynek, w którym urzędowali celnicy polscy. Przy próbie ataku na interweniujących urzędników polskich, został zastrzelony jeden z napastników. [przypis edytorski]

gdzie (pot.) — tu: jak bardzo. [przypis edytorski]

Gdzie prowansala rycerski duch pała — Prowansja; kraina w płd. Francji. [przypis edytorski]

gdzieściś (gw.) — gdzieś. [przypis edytorski]

Gdzieśkolwiek jest, jesliś jest — Jan Kochanowski, Tren X. [przypis edytorski]

gdzieśmy (…) znaleźli — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: gdzie znaleźliśmy. [przypis edytorski]

gdzieś szukał — tu: gdzie szukałeś. [przypis edytorski]

gdzie święty Ludwik umarł wśród popiołów — Ludwik IX Święty (1214–1270), król Francji, podczas zorganizowanej przez siebie wyprawy krzyżowej do Tunisu (1270) padł ofiarą epidemii. Rozkazał, by położono go na usypanym z popiołu łożu w kształcie krzyża, na którym zmarł. [przypis edytorski]

gdzie się to mieści (daw.) — gdzie się to znajduje; gdzie to jest. [przypis edytorski]

gdzie się turniej odbywał — jeden z anachronizmów w stosunku do epoki Artura jako króla Brytów żyjącego w V/VI w.: turnieje rycerskie w Brytanii ani w całej w Europie w tych czasach jeszcze nie istniały. [przypis edytorski]

gdzie siedem razy na dzień dzwony biją — sens: gdzie odprawiana jest liturgia godzin, to jest modlitwa obowiązkowo odmawiana siedem razy na dzień przez osoby ze święceniami duchownymi. [przypis edytorski]

gdzie stąpię — stąpnę, postawię stopę. [przypis edytorski]

gdzie (starop.) — gdy. [przypis edytorski]

gdzie (starop.) — tu: gdy. [przypis edytorski]

gdziesz (starop. forma ort.) — gdzież. [przypis edytorski]

gdzieta (gw.) — gdzież tam. [przypis edytorski]

gdzie trzech się zbierze w imię Chrystusa, tam znajdzie się Duch Boży — Mt 18, 20. [przypis edytorski]

gdzie — tu: dokąd idziesz. [przypis edytorski]

Gdzie twe ojce, gdzie twe Bogi — tj. tam, gdzie twoi ojcowie i gdzie twoi bogowie. [przypis edytorski]

Gdzie ty Kajus, tam i ja Kaja — formuła wypowiadana podczas ceremonii zaślubin przez kobiety rzymskie. [przypis edytorski]

Gdzie ty, Kajus, tam i ja, Kaja (łac. Ubi tu, Gaius, ibi ego, Gaia) — rzymska formuła przysięgi małżeńskiej. [przypis edytorski]

gdzie wziąć, tu wziąć (starop.) — przysł.: brać, skąd się da. [przypis edytorski]

gdzie wziąć tu wziąć (starop.) — wszystko jedno, skąd brać (zwrot przysłowiowy). [przypis edytorski]

gdzieżbych (…) był (starop.) — gdybym był. [przypis edytorski]

gdzieżbyś chciał na radę — gdzie chciałbyś szukać rady. [przypis edytorski]

Gdzież się to dzisiaj zobaczyłem z Wami! — cytat z Grobu Agamemnona Juliusza Słowackiego. [przypis edytorski]

Gdzież twoja Ofelijka, Hamleciku? — żart. nawiązanie do postaci z dramatu Williama Shakespeare'a Hamlet: wrażliwa, delikatna Ofelia była nieszczęśliwie zakochana w księciu Hamlecie, targanym rozterkami wewnętrznymi idealiście. [przypis edytorski]

gdzież ty harce zwodzą (starop.) — gdzież się odbywają te zawody. [przypis edytorski]

Gdzież waćpanny ojciec? / W domu, mości książę — w tym miejscu Ofelia kłamie, doskonale wie przecież, że jej ojciec wraz z królem podsłuchują jej rozmowę z Hamletem za kotarą; Hamlet być może usłyszał jakiś odgłos w pobliżu i dlatego, znając obyczaje Poloniusza, pyta Ofelię o ojca; może to być jednak tylko ciąg dalszy refleksji o ojcostwie i dziedziczeniu szpetnych cech charakteru. [przypis edytorski]

Gdzież więc ten człowiek… co się Bogiem ze mną mierzył? — aluzja do Mickiewicza. [przypis edytorski]

gdzie zaś! (gw.) — gdzie tam, skądże. [przypis edytorski]

gędolić — dźwięczeć (por. daw. gędźba: muzyka). [przypis edytorski]

gędźba (daw.) — akompaniament muzyczny do recytacji lub śpiewu; również samo granie lub śpiewanie. [przypis edytorski]

gędźba (daw.) — mówienie, opowiadanie; tu: muzyka. [przypis edytorski]

gędźba (daw.) — muzyka towarzysząca śpiewowi lub recytacji. [przypis edytorski]

gędźba — muzyka, akompaniament do śpiewu a. opowiadania. [przypis edytorski]

gędźba — muzyka towarzysząca, akompaniament. [przypis edytorski]

gędźbiarz — muzykant i poeta zarazem, gęślarz; por. gędźba: muzyka towarzysząca recytacji lub śpiewowi a. daw. instrument strunowy, gęśl. [przypis edytorski]

gędzić a. gąść (daw.) — w dawnej polszczyźnie: muzykować, grać. [przypis edytorski]

gędzić (daw.) — grać, muzykować. [przypis edytorski]

gędzić (daw.) — grać na instrumencie. [przypis edytorski]

gędzić (daw.) — grać na muzycznym instrumencie. [przypis edytorski]

gędzić (daw., gw.) — opowiadać. [przypis edytorski]

gędzić (daw., gw.) — rozmawiać, opowiadać. [przypis edytorski]

gędziebny (daw.) — muzyczny (od „gędźba”, muzyka). [przypis edytorski]

gędziebny (daw.) — śpiewny; od gędźba: śpiew. [przypis edytorski]

gędziebny (daw.) — tu: śpiewny. [przypis edytorski]

gędziebny — dotyczący opowieści, związany z opowieścią; por. gędźba: opowieść, legenda. [przypis edytorski]

gędzie — tu: gada, woła. [przypis edytorski]

Gély, Marc-Antoine — ojciec Louise Danton, członek Klubu Kordelierów [przypis edytorski]

Gémier, Firmin, właśc. Firmin Tonnerre (1869–1933) — aktor i reżyser. [przypis edytorski]

gêné (fr.) — skrępowany. [przypis edytorski]

Général, ce sont (…) académicien — Panie Generale, czy to Pańskie słowa? — Tak jest. — Winszuję ich Panu. — Te kuplety są naprawdę bardzo ucieszne, co za ton satyryczny i zabawny! — Za pański niezrównany talent zrobiłbym Pana członkiem akademii.DO WERYFIKACJI [przypis edytorski]

Géraldy, Paul (1885–1983) — właśc. Paul Le Fèvre; fr. poeta i dramaturg; sławę przyniósł mu tom sentymentalnych liryków miłosnych Toi et moi wyd. w 1913 r.; pisał także psychologiczne sztuki teatralne. [przypis edytorski]

Gérard, Étienne Maurice (1773–1852) — francuski wojskowy i polityk, generał wojen napoleońskich; marszałek Francji (od 1830). [przypis edytorski]

gęś chińska a. łabędzionosa, Anser cygnoides (biol.) — gatunek gęsi zamieszkujący płn. Chiny, Mongolię i wsch. Rosję, od którego pochodzi azjatycka forma gęsi domowej (Anser cygnoides domesticus). [przypis edytorski]

gęśla a. gęśle — ludowy instrument strunowy, smyczkowy. [przypis edytorski]

gęśl a. gęśle — ludowy instrument smyczkowy. [przypis edytorski]

gęślarz — grający na gęślach, tj. instrumencie strunowym używanym w Słowiańszczyźnie (po białorusku: husli). [przypis edytorski]

gęślarz — muzyk grający na gęślach; gęśle: archaiczny instrument smyczkowy. [przypis edytorski]

gęślarz — muzyk grający na gęślach, prymitywnym ludowym instrumencie smyczkowym, podobnym do skrzypiec. [przypis edytorski]

gęśle — daw. ludowy instrument smyczkowy; rodzaj skrzypiec. [przypis edytorski]

gęśle — dawny instrument smyczkowy, używany wśród ludów słowiańskich i na Bliskim Wschodzie. [przypis edytorski]

gęśle (muz.) — ludowy instrument smyczkowy, podobny do skrzypiec. [przypis edytorski]

gęśliczkowy — od: gęśliczki, gęśle (tradycyjny ludowy instrument muzyczny). [przypis edytorski]

gęśliki — zdr. od: gęśle: archaiczny instrument smyczkowy. [przypis edytorski]

gęśl — słowiański instrument strunowy. [przypis edytorski]

gęś pospolita — tu: gęś gęgawa (Anser anser) lub jej udomowiona forma: europejska gęś domowa (Anser anser domesticus). [przypis edytorski]

gęś winczesterska — eufemizm oznaczający chorobę weneryczną; domy publiczne w Southwark podlegały jurysdykcji biskupa Winchesteru. [przypis edytorski]

gęś z czarnym sosem — gęś w sosie śliwkowym podana konkurentowi oznaczała odrzucenie oświadczyn; kiedy indziej taki sygnał stanowiła zupa, tzw. czarna polewka. [przypis edytorski]

gésiers (fr.) — żołądki (ptaków). [przypis edytorski]

gęsi (…) siodłate — o upierzeniu niejednolitym, innym na skrzydłach, a innym na grzbiecie. [przypis edytorski]

gęste mają miny (daw. przen.) — są pewni siebie lub takich udają. [przypis edytorski]

gęstemi między gałęziami (starop.) — szyk przestawny; inaczej: między gęstymi gałęziami. [przypis edytorski]