Przypisy

cum gladiis et fustibus (łac.) — mieczami i kijami. [przypis edytorski]

cum grano salis (łac.) — dosł.: z ziarnkiem soli; z odrobiną rezerwy, sceptycznie, nie całkiem dosłownie. [przypis edytorski]

cum grano salis (łac.) — ze szczyptą soli. [przypis edytorski]

cum grano salis (łac.) — z ziarenkiem soli (ostrożnie). [przypis edytorski]

cum grano salis (łac.) — z ziarenkiem soli, przen.: z ironią i dystansem. [przypis edytorski]

cum grzybibus (łac., żart.) — z grzybami. [przypis edytorski]

cum honore et successu (łac.) — z honorem i powodzeniem. [przypis edytorski]

cum laude (łac.) — z pochwałą (dawniej tekst pojawiający się na dyplomach ukończenia szkół średnich i uczelni wyższych). [przypis edytorski]

cum liber essem ex omnibus, omnium me servum feci (łac.) — będąc wolnym od wszystkich, uczyniłem się niewolnikiem wszystkich (1 Kor 9, 19, w tłumaczeniu Wulgaty). [przypis edytorski]

cum mortuis (łac.) — ze zmarłymi. [przypis edytorski]

cum nomine et sigillo principis (łac.) — z imieniem i pieczęcią księcia. [przypis edytorski]

cum omnibus titulis (łac.) — ze wszystkimi tytułami. [przypis edytorski]

cum privilegio ad imprimendum solum (łac.) — dosł.: z przywilejem monopolu drukowania; tu żart.: na wyłączność. [przypis edytorski]

cum quibus (łac.) — z czymś. [przypis edytorski]

cupiditas (łac.) — żądza, chciwość, pożądliwość. [przypis edytorski]

cupiditates (łac.) — żądze. [przypis edytorski]

curasque gerens, animosque viriles (łac.) — dźwigająca troski i obdarzona męstwem; słowa rzym. poety Wergiliusza. [przypis edytorski]

curator (łac.) — opiekun. [przypis edytorski]

curiosa (łac.) — dziwactwa, osobliwości. [przypis edytorski]

curiositas (łac.) — ciekawość [przypis edytorski]

curiosum (łac.) — dziwactwo, osobliwość. [przypis edytorski]

curiosum (łac.) — osoba, rzecz albo zjawisko budzące zdumienie swoją niezwykłością; osobliwość, cudactwo, dziwoląg. [przypis edytorski]

curiosum (łac.) — osobliwość. [przypis edytorski]

curiosum (łac.) — rzecz dziwna; ciekawostka. [przypis edytorski]

curiosum (łac.) — rzecz osobliwa, dziwactwo. [przypis edytorski]

curriculum (łac.) — bieg, przebieg. [przypis edytorski]

cursus (łac.) — przebieg. [przypis edytorski]

curtum visum (łac.) — w skrócie mówiąc, widziadło. [przypis edytorski]

custos legum (łac.) — strażnik praw. [przypis edytorski]

cyborium (z łac.) — naczynie na komunikanty a. tabernakulum. [przypis edytorski]

cyborium (z łac.) — tabernakulum, ozdobna puszka lub szafka do przechowywania komunikantów przy ołtarzu w czasie mszy. [przypis edytorski]

cychoreum (łac.) — cykoria. [przypis edytorski]

cygnusowy (z łac. cygnus: łabędź) — łabędzi. [przypis edytorski]

Cypraea-Madagascariensis a. Staphylaea nucleus madagascariensis (łac.) — gatunek ślimaka morskiego. [przypis edytorski]

cyrkuł (daw.; z łac. circulum: koło, okrąg) — komisariat policji (w zaborze rosyjskim; w innym znaczeniu także: administracyjna jednostka terytorialna, odpowiednik powiatu). [przypis edytorski]

cyrkuł (daw., z łac. circulus: krąg, koło) — okręg, dzielnica. [przypis edytorski]

cyrkulacja (z łac.) — obieg. [przypis edytorski]

cyrkularz (z łac.) — rozporządzenie. [przypis edytorski]

cyrkumferencja (z łac.) — obwód koła, okręgu. [przypis edytorski]

cyrkumstacyj (z łac.) — okoliczności. [przypis edytorski]

cyrkumstancja (daw., z łac.) — okoliczność. [przypis edytorski]

cysterna (z łac.) — zbiornik, rezerwuar cieczy. [przypis edytorski]

daemon meridianus (łac.) — demon południowy. [przypis edytorski]

da iurandi (łac.) — przysięgnij; daj słowo. [przypis edytorski]

da mihi potum (łac.; żart.) — daj mi popić (być pijanym). [przypis edytorski]

dare (łac.) — dawać. [przypis edytorski]

data (łac.) — dane. [przypis edytorski]

dataria (z łac. datare: datować) — władza w kurii rzymskiej zajmująca się sprawami łask, rozdzielaniem pomniejszych beneficjów i potwierdzaniem aktów prawnych wydawanych przez stolicę apostolską. [przypis edytorski]

datis (łac.) — datków. [przypis edytorski]

dativo (łac.) — w celowniku. [przypis edytorski]

datum (łac.) — dany (w znaczeniu: napisany). [przypis edytorski]

debitoribus (łac.) — forma Dativu a. Ablativu pluralis od debitor: dłużnik, winowajca, odstępca (przekraczający granice); dłużnikom; tu: bez większego sensu. [przypis edytorski]

debitor (łac.) — dłużnik. [przypis edytorski]

de caeteris (łac.) — o innym; o czym innym; o innych sprawach a. pozostałych osobach. [przypis edytorski]

Decembris 20 die (łac.) — dnia 20. grudnia. [przypis edytorski]

Decipimur votis et tempore fallimur et mors; Deridet curas, anxia vitae nihil (łac.) — „Zwodzą nas modlitwy i oszukuje czas i śmierć / Szydzi z trosk, trwożne życie [jest] niczym”. [przypis edytorski]

de contempto mundi (łac.) — o pogardzie świata. [przypis edytorski]

De contemptu mundi (łac.) — O pogardzeniu światem. [przypis edytorski]

decorum, decori (łac.) — tu: przyzwoitość. [przypis edytorski]

decorum (łac.) — powaga bądź styl stosowny do tematu. [przypis edytorski]

decorum (z łac.) — ozdobność, powaga, także: wysłowienie a. styl właściwe dla tematu. [przypis edytorski]

decorum (z łac.) — tu: ponieważ tak wypadało (dosł: poczucie stosowności, zwł. w dziele sztuki). [przypis edytorski]

de cunctis (łac.) — o wszystkich. [przypis edytorski]

dedecet (łac.) — to niewłaściwe, niegodne; nie godzi się. [przypis edytorski]

de domo (łac.) — z domu (nazwisko panieńskie). [przypis edytorski]

de domo (łac.) — z domu. [przypis edytorski]

De duabus Sarmatiis (łac.) — O dwóch Sarmatiach. [przypis edytorski]

deductionis Romae a Ross (łac.) — o wyprowadzeniu (nazwy) Rzym od (słowa) Ross. [przypis edytorski]

de edificiis Justiniani (łac.) — o budowlach Justyniana. [przypis edytorski]

De ente astrorum (łac.) — O istnieniu gwiazd. [przypis edytorski]

de facto (łac.) — faktycznie. [przypis edytorski]

de facto (łac.) — faktycznie, w rzeczywistości. [przypis edytorski]

de facto (łac.) — w rzeczywistości, faktycznie. [przypis edytorski]

de facto (łac.) — w rzeczywistości. [przypis edytorski]

defendent (daw., z łac.) — obwiniony; oskarżony. [przypis edytorski]

defensor Mariae (łac.) — obrońca Maryi. [przypis edytorski]

defensor patriae (łac.) — obrońca ojczyzny. [przypis edytorski]

deferować (z łac. defero) — tu: ustępować. [przypis edytorski]

deficit (łac.) — brakuje (tu domyślnie: fragm. tekstu). [przypis edytorski]

defigurować (z łac.) — prezentować, przedstawiać. [przypis edytorski]

definitivum (łac.) — tu: cel, miejsce przeznaczenia. [przypis edytorski]

definitorium (łac.) — kolegium doradzające przełożonemu klasztoru; tu: miejsce zebrań rady klasztornej. [przypis edytorski]

deflorować (z łac. de- redukcja; flos, floris: kwiat) — dosł. zrywać kwiat; pozbawiać dziewictwa. [przypis edytorski]

de gustibus non est disputandum (łac.) — o gustach się nie dyskutuje. [przypis edytorski]

Dei adiutores sumus (łac.) — pomocnikami Boga jesteśmy. [przypis edytorski]

De imitatione Christi (łac.) — O naśladowaniu Chrystusa. [przypis edytorski]

de individuo nulla scientia (łac.) — o osobniku nie ma nauki. [przypis edytorski]

Deis manibus, Attili Verris bis consulis (łac.) — (dedykacja nagrobna:) „bogom manom Attyli Werresowi, dwukrotnemu konsulowi”. [przypis edytorski]

de iure (łac.) — z prawa; według prawa. [przypis edytorski]

de jure (łac.) — z prawa; według prawa. [przypis edytorski]

dekokt (daw., z łac. decoquo, decocsi, decoctum: gotować) — wywar z ziół. [przypis edytorski]

delator (łac.) — donosiciel, oskarżyciel publiczny. [przypis edytorski]

deliberacja (z łac.) — rozmyślanie, rozważanie. [przypis edytorski]

deliberacje (z łac.) — rozważania. [przypis edytorski]

deliberować (z łac.) — tu: dyskutować. [przypis edytorski]

delicatum palatum (łac.) — delikatne podniebienie. [przypis edytorski]

delicje (daw., z łac.) — rozkosze. [przypis edytorski]

delineo, delineare (łac.) — narysować. [przypis edytorski]

delirium (łac.) — szaleństwo, majaczenie. [przypis edytorski]

delirium tremens (łac.) — psychoza występująca u nałogowych alkoholików w fazie abstynencji. [przypis edytorski]